Баылау сратары

1.Машина тадауды техникалы жне техника-экономикалы крсеткіштері алай байланысады?

2. КТМ-ды тадауды техникалы факторлары.

 

 

Таырып 3. Жктерді асиеттері

Масат:Жктерді негізгі асиеттерімен танысу.

Жоспар

1. Жктерді асиеттері жне оларды ККМ-а сер етуі.

Толассыз клік машинасымен тасымалданан жктер екіге блінеді, олар даналы жне гілмелі.

Тгулі жктер ( цемент, кен т с.с.) бірнеше рамдас бліктерден трады. Оларды ыдыссыз тасымалдайды.

Даналы жктерді лшемдері лкен жйені амтиды :бірнеше сантиметрден (пошталы жрулер) бірнеше метрге дейін(аашматериалдар , прокат), ал массасы – килограмны бліктерінен онды тонналара дейін барады. Даналы жктерді йкеліс коэффиценті 0,15-0,62 аралыында райды.

Даналы жктерді ерекше асиеттеріне сынышты (шыныдан жасалан бйымдар),домалатып апару ммкіншілігі (арбузы),ласты, шаа бейімділік (цементпен толтырылан аршытар),ртке ауіптілігі (ГСМ),конвейерлік бауды кесетін ткір шошатарды болуы жне т.с.с жатады. гілмелі жктер зіні лкен клемімен, клемді кпшілікпен жне ішкі йкеліс коэффицентімен ерекшелінеді.

Кесекті лкенділігі е лкен а мнімен аныталады.гілмелі жктер кбінесе трі дрыс емес кесектерден ралады. Оларды екіге бледі-атарлы жне сортты. атарлы жктерінде >2.5, осындаы аmax жне аmin – кесекті максималды жне минималды млшерлері.

Сортталан жктернде <2.5.

гілген жктер типтік кесекті аср млшерімен сипатталады.

Сортталан жктерінде типтік кесекті орнына орташа млшерді абылдайды.

аср=

атарлы жктеріне aср лкен кесектер жйесіні А массасына атысты.Кесектерді млшерлері 0.8аmax - аmax аралыында райды. Осындаы А 10% массы пробы аср=аmax. Егер А <10% массы пробы аср= 0.8аmax.

Елеуіш талдау кмегімен жк кесектері лшемдері арылы блініп орналасады (тйіршікметрлік рам). Елеуіш талдау негізі: алынан сынау бірте-бірте азайтылушы тесікті елеуіш арылы ткізеді, нтижесінде р трлі фракциялар пайда болады.

атарлы гілген жк зімен негізгі млшері біркелкі емес фракцияларды оспасын крсетеді.Тек ана шатрлі жне нтатрізді фракциялардан ралан жкті сафракционды деп атайды.

гілген жгіні клемді массасы деп,оны кесектеріні (кусков) массасы 1 м 3

алынан клемні. р трлі жктерге клемді масса лкен жйедегі бірліктерді райды. 0,08 т/м 3 (нтатрізді тыын) 2,4 т/ м 3 (железная руда) –а дейін. Жкті клемді массасына атысты р<0,6т/ м 3 женіл деп атайды, егер 0,6 < р 1,1 - орташа, егер 1,1 < р 2 – ауыр жне егер р > 2 т/ м 3- те ауыр.

йкеліс коэффицеті гілген жк кесектеріні арасындаы йкеліс кшін сипаттайды.

Сырты йкеліс коэффиценті гілген жк пен онымен шектесетін атты денені арасындаы йкеліс кшін сипаттайды. Сырты йкеліс коэффиценті салыстырмалы озалыс кезінде тынышты кйінен 10 - 30% кем, ал кейбір жадайда wв осы берілгендерден шыады. гілген жкті дымылдыы wв сынауды 105 С температурада алыпты массасына дейін кептіруілімен жне тмендегі крсетілген формуламен аныталады.

wв=

осындаы m1 и m2- блікті массасы кептіруге дейін жне кейін.

гілген жкті лкен мерзімдегі жылжымайтын алпында зіні сусымалыын жоалту асиеті – жатыпалышты деп аталады. Оан келесі жктер жатады цемент, ізбес тас, сазбалшы, сода, ар и т.п.

Ылалы бар гілген жгіні тменгі температурада сусыиалыын толы жоалтып монолиттік массасыны пайда болу асиеті –тоышты деп аталады.(кмір, кокс, кен, концентраттар, сазбалшы, м, жер т.б.).

гілген жгіні онымен шектесетін денені бетіне жабысу асиеті –жабысаты деп аталады. Жабыса денелер тек ана ылалы бар жктер бола бермейді, сонымен атар ра денелер. Мысалы ккірт мен тальк болата жабысады,бор ааша жабысады.

ткір жиекті жктер – ткір ырлы деп аталады.

айраты жктер шін мінездемелі. Салыстырмалы озалыс кезінде шектесетін денелерді бетін кеседі, ткір жиекті жктерге жарылан кенді жатызуа болады. айратылара – м, цемент.

Жоарыда крсетілген жкті асиеттерінен баса да асиеттер бар,мысалы улылы, коррозиялы активтілігі, кесектерді домала пішінді болып келуі(жайылып кетуге бейімділік),талшыты, заымдалышты ,биологиялы белсенділік(шіріп кету жне т.с.с),жарылыс ауіпі,зінен-зі жанушылы,сулану асиеті,жоару ызу,ылал жтышты. Блар толассыз тасымалдау машиналарыны асиетті бір атар жадайда шешуші бейнемен тсіл тадауына сер етеді.

 

Дебиет

1. Красников В.В. Подъемно-транспортные машины. М.: «Агропромиздат». 1987 – 272 с.

2.Зенков Р.Л. Машины непрерывного транспорта. М.: Машиностроение. 1984 – 367 с.