BaSO4суспензиясындажарыты шашырауы
3) Жары шашыраан кезде тссіз коллоидты жйе кгілдір тартады. Сондытан да жарыты шашырауын басаша опалесценция деп атайды.(opalys- сарыш-кгілдір тсті минералды латынша аты).
Ір мен 4 кері пропорционал боландытан, жарыты клгін тсті суле кбірек шашыратады. Аспанны жне теіз суларыны кк болуы жарыты шашырау былысына байланысты.
Жарыты шашырауыны толын зындыына байланыстылыы практикада ызыл жарыты сигнализация т.б. олданылады.Егер самолеттерді байатпау керек болса жасыл жары олданылады.
4) М ерітіндісіне араанда зольдерді опалесценциясы кштірек. Олай болуы зольдерді тыыздыыны, соан сйкес сыну крсеткіштеріні мні лкен шама.
5) Шын ерітінділерде жарыты шашырауы те нашар. Оны себебі V2 рнегі те аз шама. Алайда егер шын ерітінді арылы ыса толынды суле тсе (мысалы, рентген сулесі) онда да опалесценцияны байауа болады.
Опалесценция жне флуоресценция
Опалесценция деп коллоидты жйелерді жарыты шашыратуын айтады. Сырт жаынан опалесценцияа сас флуоресценция деген былыс бар.Флуоресценция кейбір шынерітінділерде,мысалы, флуоресцейн, эозин ерітінділерінде байалады.
Сырт жаынан сас деп отыранымыз, опалесценцияда да, флуоресценцияда да Фарадей-Тиндаль конусын байауа болады. Алайда, бл былыстарды табиаты ралай. Флуоресценция-кейбір заттарды жары толындарын тадамалы трде жтуына байланысты болатын ішкі молекулалы былыс. Жары затпен жтылады да, баса жиілікпен тербелетін боландытан трансформацияланады. Флуореценция беретін заттардан шыан кезде сулені толын зындыы рашанда тскен сулені толын зындыынан зын болады.
Мысалы, а жары фотонын hy десек, оны бірнеше спектрлерді жиынтыы екенін ескеріп, мынадай рнек жазуа болады:
h=h1 + h2 + h3 + ….. (1)
Бл тедеуден:
= 1 + 2 + 3 + .... (2)
болатыны крініп тр.
Ендеше: ; ;
(3) жне с.с. Жарыты толын зындыы () мен жиелігі ( ) бір-біріне кері пропорционал боландытан
(= ) (3)
(3) тесіздіктерін тмендегідей етіп жазуа болады:
<1 ; <2 ; <3 жне с.с. (4)
Егер опалесценцияны, кез-келген зындытаы жары сулесі беретін болса, флуоресценцияныфлорестейтін затта тн белгілі бір толын зындыындаы жары сулесі береді. Осыан байланысты опалесценцияныфлуоресценциядан жары жолына жары сзгілерін ою арылы ажыратуа болады. Кбінде флуоресценцияны толын зындыы кіші болатын сулені спектрлері беретін боландытан, егер суле жолына ызыл жары фильтрін (жарысзгіш) ойса, онда флуоресценция болмауа тиіс, ендеше жарылдайтын конусты кре алмаймыз. Керісінше опалесценциядаФарадей- Тиндаль эффектісін байауа болады