Блшектер асиеттеріні корпускулалы-толынды дуализмі. Де Бройль гипотезасы.

Жеткілікті жоары температураа дейін ыздырылан денелер жары шыару абілетіне ие болады. Мыс, атты ыздырылан атты дене ттас спектр беретін а жары шыарады. Дене температурасы тмендегенде оны шыаратын сулесіні интенсивтігі тмендеумен атар, спектрлік рамы да згереді. Сонда баран сайын зын толындарды басымдылыы кшейе тседі. Дене бдан рі суыанда оны крінетін жарыты шыаруы млдем тотайды- дене тек крінбейтін инфраызыл сулелерді шыарады. Суле шыаратын денені ішкі энергиясы есебінен пайда болатын ж-е осы денені температурасы мен оптикалы асиеттеріне туелді электромагниттік суле жылулы суле д.а.
Планкты йаруынша, жарыты квантты асиеттері тек шыару актілерінде, яни жарыты затпен серлесуі кезінде ана байалады. Ал жарыты кеістікте таралуы здіксіз теді ж-е Максвеллді классикалы тедеулерімен бейнеленеді. А. Эйнштейн теориялы пайымдаулар мен эксперимент деректеріне сйеніп мынадай болжам сынды: жары кеістікте андай да бір блшектерді жиынтыы сияты таралады ж-е рбір блшекті энергиясы 0= Планк формуласымен аныталады. Кейіннен осындай блшектер жары кванттары не фотондар д.а. Бл рине жарыты Ньютон сынан жары теориясын абылдау емес. Фотондарды классикалы механикадаы материялы нктелер сияты белгілі бір траекториялар бойынша озалатын жары блшектері деп арстыруа болмайды. йткені фотондара интерференция ж-е дифракция былыстары тн. Фотондар корпускулалы асиеттермен атар толынды асиеттерге де ие. Фотондарды осы ерекшелігі корпускулалы- толынды дуализм д.а.
Квантты энергия млшері оны негізгі сипаттамасы болып табылады. Квант энергиясыны шамасы жарыты асиетін анытайды. Монохромат жары аыны энергиялары бірдей квантардан трады. Квантты тсініктерге сйкес р трлі суле трлеріні бір-бірінен айырмашылыы кванттарыны энергиясына байланысты. Электромагниттік толынды теория трысынан р трлі суле трлері бірінен бірі электромагниттік тербеліс жиілігі бой-ша ажыратылады. Міне, осы тербеліс жиілігі толынды крініс бой-ша суле асиеттерін анытайтын негізгі параметр бол.таб.
р трлі осы , параметрлер бір сулені асиеттерін сипаттайды.осы екі шама- квант энергиясы ж-е тербеліс жиілігі арасындаы байланыс dR()=r()d рнегімен аныталады.
Сонымен, жиілігі монохроматты толын ретінде сипатталатын жары аыны квантты крініс бой-ша энергиясы = фотондар аыны бол таб. Жары аыны І интенсивтігі секундына 1м² бет арылы тетін фотон санымен аныталады: І=N, мнда N арылы бір секунд ішінде 1м² ауданнан тетін фотон саны белгіленген

Француз физигі Луи де-Бройль (1924 ж.) жары асиеттеріні екі жатылыы электрона да тн деген гипотеза сынды. Оны пікірінше электронны озалысымен бір толынды процесс байланысты. Бл озалыс толын зындыы мен электрон импульсі арасындаы байланысты, егер электронны жылдамдыы жарыты жылдамдыынан аз болса, 8-дрістегі (13)-тедік сас тедікпен рнектеуге болады; егер электронны массасы т, жылдамдыы болса, онда оны импульсі болса, онда де-Бройльше бдан . (1) Осы (1)-рнек де-Бройль формуласы деп аталады. Егер электрон детуші электр рісінде озалса, оны кинетикалы энергиясы мынаан те: мндаы: – детуші потенциал. Осы рнектен жылдамдыты тауып, оны (1)-рнекке оямыз, сонда де-Бройль формуласы мына трде жазылады: . (2) Егер =10² В болса, сонда (2)-рнек бойынша =1,2Å. Бл мысалдан электрон шапша озалан жадайда де-Бройль толыныны зындыы кристалдарды атомды жазытытарыны араашытыымен шамалас екендігі крініп тр. Олай болса, кристалды тор де-Бройль толындары шін дифракциялы тор ызметін атара алады.