Нфис Хбибдиярова
Гыйльмулла Зкиев
“Ялгышмагыз, снгн, срелгн, дип”... - Казан, типографиясе, 2016 ел. – 48 бит
***
Башкортстанда туып-скн миллттшебез – шагыйр Нфис Хбибдияровага быелны 15 ноябренд 60 яшь тулган булыр иде. мма аяусыз лем аны 19 октябрь киченд мгелекк арабыздан алып китте... Бу язма Нфисбезне якты истлеген багышлана. Урыннары омах турлренд булсын!!!
Нфис Хбибдиярова Башкортстанны талантлы м кренекле шагыйрлреннн берсе. Аны шигырьлре нечк мо, илаилык белн аерылып тора. Табигать-фасыл кренешеме, сю нотасымы, флсфви темамы, ни ген сртлрг алынмасын, аны срлре, келлрне нечк кылына кагылып, моландыра, уйландыра, хислндер бел.
Нфис Млви кызы Хбибдиярова 1956 елы 15 ноябренд Пермь лксене Гайн районы Усть-Черная тбгенд туа. Балачагы Башкортстанны Борай районы Тукай авылында т. Олы Бадрак мктбен тмамлагач, бер ел шушы мктпт укыта. Уфада нрчелек кллиятен тмамлап, тегче нрен алып чыга. Бре тег фабрикасыны злре авылындагы филиалында тегче булып эшли. Тормыш иптше, Ленин исемендге колхозны алдынгы механизаторы Фирдвис белн ч бала трбиялп стерлр. Нфис – иде оныкка д ни.
Нфис мктпт укыганда ук шигырьлр язу белн мавыга. Беренче шигырьлре Борай район гзите “Алга” да басыла. Балачактан ук келен илам кагылуга бер яктан сизгер, нечк келле д нисе сбпче булса, икенче яктан Тукай авылында туган кызчык, лбтт, бек шагыйрьне иаты белн танышып, срлнеп с. Нфис балачагын ылы сзлр белн иск ала: “Беренче шигырьлремне укыгач, д нием, блкч Тукаем син минем! дип аркамнан шапылдатып ся иде...” Тукай авылыны, аны тир-ягындагы искиткеч матур табигатьне д кыз келенд калдырган тэсире бик зур.
Сорак аны шигырьлре “Башкортстан кызы”, “Тулпар”, “Шокар” журналларында, “Кызыл та” гзите битлренд днья кр. 1994 елда ул шушы гзитне лауреаты була. 1995 елда Башкортстаны “Китап” ншриятенд “Ччк бураны” дип аталган беренче шигырьлр ыентыгы басылып чыга. 1996 елда Татар яшьлре тарафыннан Тукайны 110 еллыгына уздырылган конкурста икенче урынны яулый. 2005 елда Блбйд уздырылган “Илам чишмлре” шигърият фестиваленд лауреат исемен яулый, диплом м премия белн блклн. 2005 елда ул Башкортстанны Язучылар берлеген гъза итеп кабул ител. 2006 елда “Китап” ншриятенд “Янар глем” китабы бастырыла. Башкортстан диплрене урыс телен трем ителгн шигырьлрене “Антология поэзии Башкортстана” китабында биш шигыре урын ала. 2014 елда Уфада ткн дби “Балкыш” конкурсында иеп чыга. Башкортстанны хатын-кызлар оешмасы "Схибамал" ткргн мдни чараларда да актив катнаша. Шагыйр авылда, районда ткрелче чараларда катнашып кына калмый, аларны оештыруда ярдмлш. Авыл китапхансенд эшлп килче “Калмыяз тургайлары” тгрген иткли. Шулай ук интернет челтрлренд кулына калмне яа тоткан яшь шагыйрлрг акыллы кишлре белн ярдм крст. Телне, дбиятны пропагандалаудагы тырышлыгы чен Бтенднья татар конгрессыны Рхмт хаты, Бтенднья башкортлары корылтаены Почет грамотасы белн блклн. “Китап” ншриятенд Нфис Хбибдиярованы тагын бер китабы днья крерг озак еллар буена з чиратын зар булып ктеп ята. Шактый гына язмаларына ыр язылган.
Нфис гомерлек нрен д тугры калды. Кул эшлрен бик ярата, шллр м япмалар бйли иде. Трле бизклр белн бйлм бйлгнд д, тег теккнд д, кош-корт караганда да, бакча стергнд д келенд иат гаме булды аны.
КЛДН ТЕРЕЛЕРМЕН
Карап торуга мин иле тынган
илс кзге кннр ише ген,
иде кел салып биклгнмен
Кайнар хислремне ишеген.
Карап торуга мин – тынган давыл,
йтерсе л, туйган бтерелеп.
Тын танарда нурдан монар реп,
Янам кабат, клдн бер терелеп...
Клдн терелмен, кел кузын
Каплап торган бары сабырлыгым.
Ялгышмагыз, снгн, срелгн дип,
Ялкынланып ярсып кабынамын.
Нфис Хбибдиярова
ЧУЛПЫ ЧЫЫ
Чаганнарны чулпы чыын алып,
ил йгереп керде кочакка.
Ычкынды да, ирне, ккне кочып,
Кереп китте кзге учакка.
Шфкъ утларыннан ялкын алып,
Болытларга рде сулышын.
Чулпы чыы булып кзге кичт,
Елады ул мога тулышып.
Чаганнарны чулпылары чылап,
Чагу нурлар булып тгелде.
Саф яктылык булып эркелеп,
Сйлн энеседй сибелде.
Нфис Хбибдиярова
Глнара Рамазанова, Башкортстан, Дртйле шре:
***
Кайтып китте кадер илен,
Дуслар илт ччк-гл ген.
ир стенд калмый берсе д...
Бхиллшеп, башлар иел...
Нфис Апа белн... сйлшеп, й телефоныннан аралашып тора идек... Ихлас итеп, бер-беребезне бл-бл, .....ксеп сагынырга гына калды....Авыр туфрагы иел булсын инде...
КАР ЯВА, НФИС...
...Тыныч йокла, калмдш...
/Нфис Хбибдиярова истлеген багышлыйм/
Кар ява. Кайда син, Нфис?
Крт япты син йргн юлларны...
ил ис. Кайда син, Нфис?
Нфисле йзене юллыймы?
Кыш килде, кайда син, Нфис?..
Сагына бураны да сине,
Келсез, урамы да сине юксына,
Ашыкты, ашыкты, Нфис...
Ниг со, Нфис, Нфис,
Яфраклар - зел, чирт кен,
Гомерлр зел - кырт кына,
Кайда син, Нфис, Нфис?..
Бген д, Нфис, кар ява...
Крт ята син баскан эзлрг...
Сулкылдый да кел, эзлрг
Йгер д чыга буранга...
САГЫНУ ХИСЕ
Крмгнмен, йргнсе бит,
Шул ук юллардан.
Мин чыланган ягырларда
Син д чыланган.
Крмгнмен кзлред
Збрт тсен,
Тик кабынды карашымда
Югалган хисе.
Крмгнмен глсиренне
илд уганын,
Ник белмдем шау язларда
аны туганын?
иллр уйната таларын,
Сукмакта – сирень,
Ник булмадым кзлред
Югалган сере?
Крмгнмен- калгансы шул
Сиреньле язда
Сибелгн йолдыз- талар да
Сусаган назга.
Солап яуган ягырларда
Ччклр исе,
ич югалмас келемнн
Сагыну хисе.
Кайдасы?
Нфис Хбибдиярова
***
Мкррм Ситгалиева(Млетова), фе:
Нфискй, Сиа багышлыйм,
Тынгы тапмый аман йргем
ксеп-ксеп тагын еладымы,
Шигырь дфтре капланып.
“Озын кышлар кт ялгызымны...
Тол хатынны яш шартлары.
Эй, сагынам, тз алырмынмы,
Аннан башка бер ямь юк,” диде.
Югалтуга дучар булган кннн,
Тынычлыгын уйды келе.
Язлар кебек, кзлрен д ирне,
Тигез креп, зелеп яратты.
аны ярып чыккан шигырьлрне,
Нурга манып бирде. Й, Раббым...
Юксынуга тз алмый, шартлап
зелдеме кел кыллары.
“Киткн казлар тагын бер кайтырлар...”
Сине сзлр, шигырь юллары.
Эче тулы сагыш булганда да,
Чыгармады тышка мо-зары.
Казлар кайтыр. Кагылдашып эзлр,
Тапмаслар шул кайтыр юллары.
Нфискй! Язмыш аяусыз ла.
Яшг кч бирер чагында.
зелмсен, злекмсен, дипме,
Алып китте бгыре янына.
кси-кси, сйгн халкы елый.
Кара болыт елый капланып.
Самими д клч йзе, исеме.
Йрклрд мге сакланыр.
Бхил бул, Нфис!!!
ТРЗЛРЕМ ГЛ ГЕН
Бакчаларым милш кен,
Трзлрем гл ген.
Кадерлем, дип эндш кен,
Эндш, диеп, глгенм.
Гллрем трз кага,
Милшлр тлгш кен.
Гомер ачы милш кебек,
Кайгы да янш кен.
Милш ачысы ачымы
Язмыш ачыларыннан?
аным кпме кыйналгандыр
Ткъдир камчыларыннан.
Бакчаларым милш кен,
Трзлрем гл ген.
Хсртем аралап клм,
Кадеремне бел ген.
Буранлы кыш трз кага,
Милш нкышы карда...
Трзмд гл зелмс
Син барга м мин барда.