Саяси психологияны негізгі принциптері

азіргі саяси психология зіне батыс ылымыны, сонымен атар, отанды «саясатты психологиясыны» барлы жетістіктерін енгізеді. Туелсіз, генезисі бойынша пнаралы, біра жеткілікті наты зерттеулерді автоналды баытыны негізінде, ол бес негізгі, азір жалпы абылданан, оан спецификалы жеке ылымды принциптерден ралады. Блара баса назар аударып, оларды маызын ескерейік. Бл, алашы кезекте тек зінше ылыми, зерттеу принциптері ана емес, сонымен бірге кейбір этникалы пастулаттар, оларды зіне саяси психология алды. Тжірибие саяси психологияны тжірибиелік,олданбалы маызыны лкен екендігін крсетеді. Жалпылай айтанда, ол шын саясаттаы ерекше, психологиялы «ару» бола алады. Солай кей кезде болады да, біра, дл азіргі стте, саяси психология объективті ылым, білім оры, онда ажетті туатын жне барлыы олдана алатын, жоалуа айналып келеді. Бл болмау шін, саяси психологтара зінше «Гипократ сиеті» ретінде келемі базалы принциптер жасалды. рине, оларды маызын кбейтпей – а онайы, дрігерлер з сиетін рашан станбайды. Берілген принциптерді алдымен саяси саяси психологияны маызды, объективті ылым ретінде даму жаластыру шін станатын кейбір ережелер деп арастыру ажет.Осы негізгі принциптер бесеу.

Біріншіден, бл салматылы пен ылыми объективизм принципі. Саяси-психологиялы жерді ошаы болып, саяси жне психологиялы былыстарды зара рекеттесу зонасы болу ажет деп есептеледі. Баса жаа ыысу редукционизмні методологиялы ауіптілігімен сипатты, яни, крделі саяси психологиялы шындыты тор-саяси немесе арапайым-психологиялы тсінікке келтіру.

Екіншіден, ашытылы жне баралыты принципі. Саяси-психологиялы зерттеулерде ортаы орынды «оамны назары ауан» «е маызды жне актуалды саяси проблемалар» психология е пайдалы болады, ашытылы, осындай нтижелерді оларды леуметті-эгоистік, оама арсылыты жне кейде амысты масаттарда олдануа осымша кедергі болады.

шіншіден саяси психологиялы зерттеуді леуметтік саяси контексті ке санау принципі. Бл принципке сйкес, зерттелетін психологиялы былыстардаы контекстке, саяси жне леуметтік контекстке, е кп назар аудару диклорацияланады. Контексті дрыс бааламау алынатын шешімдерді сенімділігіне ауіп тудырады жне оамды – саяси дамуа ауіпті сыныстар туындатуы ммкін. йтсе де, рине, контексті асыра баалау да ауіпті болуы ммкін. Берілген айшылыты шешу шін эксперттармен деректерді жинау тсілдерін жне тсілдік шараларды максималды ке жиынтыын, жне тсілдік плюрализм жне кптрлілікт тек міндетті ана емес, сонымен атар, кейде, те німді іс екеніне болжама тіректегі зерттеу шараларын олдану сынылады. Аырында осындай текті плюрамум саяси-психологиялы ылымны тсіндірмелі ммкіндіктеріні арасына кмектеседі.

Тртіншіден, соы нтижеге назар принціпі.

Психологиялык факторларды саясата серіні наты нтижелерін зерттеп, ана оймай сонымен атар саяси рдістер мен былытарды рылу рдісіне жне оларды дамуыны ммкін тендецияларын зерттеу ажет деп постулаттанады. Бл, рине саяси-психологиялы зерттеулеріні рамды кедігін одан рі кп дрежеде амтамасыз етеді.

Соында, бесінші, бейтараптылы принципі. азіргі саяси-психология рекетпен байланысты ішкі жне сырты саясаттаы баалара те шыдамды, ткен адамдарды саяси жадайлара атынасы немесе осы жадайлардаы рекелі жне жйеге саяси мекемелерді жне оам йымдарына атысы. Бл саяси жне идеологиялы бейтарап ылым.

Наты анытамада, саяси-психологияны анализіні пні болып алдымен адамдарды – осы рекетті субъектілері жне сонымен саясатты субъектілері де, ішкі, психологиялы рекетіні психологиялы механизмдері табылады. Осындай тсінікте саяси рекетпен байланысты адами психиканы наты крінісі зерттеуді политологиялы ракурсты натылыына ие болады.