Озалтышты жмыс циклы
Тртыраты дизельді жмыс циклын жне жмыс істееп тран дизельді цилиндрлеріні бірінде не болып жатанын арастырайы (сурет 2).
Сурет 2 – Трт ыраты бір цилиндрлі озалтышты жмыс схемасы
Кіргізу тактысы (Сурет 2,а). Поршень ЖН- нен ТН-ге озаланда кіргізу клапаны ашы. Ыра соында ысым 0,08…0,09 МПа, ауа температурасы 30…500С шамасында.
ысу ыраы (сурет 2,б). Екі клапанда жабы. Поршень ТН- нен ЖН- ге ауаны ыса озалады. лкен ысу дрежесі негізінде (14…18 шамасында) бл ыраты соында ысым 3,5…4,0 МПа, ал температура отынны здігінен ттану темпаратурасынан жоарылап - (550…7500С) шегіне жетеді. Поршенні ЖН- ге жаын жадайында жоары ысым сорысымен цилиндрге берілетін отын форсункамен бркіледі.
Цилндрге бркілген отвн ауа мен жанан газдар алдыымен араласып жмысшы оспаны райды. Отынны кп блігі ттанып, жанады.. Газдарды ысымы 5,5…9,0 МПа, ал температура 20000С- а жетеді.
Кеею ыраы. Екі клапан да жабы. Поршень кеейген газдар ысымымен ЖН- нен ТН- ге озалады(сурет 2в). Кеею ыраыны басында отынны алан блігі жанады. Кеею ыраыны соында ысым 0,2…0,3 Мпа- а дейін, температура 3000С-а дейін тмендейді.
Шыару ыраы. Шыару клапаны ашы. Поршень ТН-нен ЖН-ге озалып (сурет 2в) ашы клапан арылы жанып біткен газдар цилиндрден атмосфераа шыарылады. Бл ыра соында газдар ысымы 11…0,12 МПа, температура 65…900С болады.
Бдан кейін жмыс циклы айталанады.
Енді екі ыраты озалтышты жмыс циклын арастырайы. Екі ыраты, карбюраторлы иінді рленетін камералы озалтышты рылысыны жне жмысыны схемасы сурет 3- те келтірілген.
Сурет 3. Екі ыраты озалтышты жмыс схемасы
1 – ттандыру білтесі(свеча); 2 – поршень; 3 – шыару терезесі; 4 – карбюратор; 5 – кіргізу терезесі; 6 – иінді камера; 7 - рлеу каналы; 8 – цилиндр; 9 – шыару быры; 10 – картер.
Бл трдегі озалтыштарды цилиндріні 8 абырасында кіргізу 5, рлеу 7, шыару 3 терезелері жасалан. озалтыш картері (иін камерасы 6) атмосферамен байланыспаан. Кіргізу терезесі 5 карбюратормен 4, рлеу терезесі канал 7 арылы озалтышты иін камерасымен 6 байланысан.
Екі ыраты карбюраторлы озалтышты жмыс циклы келесі ретте жзеге асады. Поршень 2 ТН- нен ЖН-ге (сурет 3а) алашыда рлеу терезесін 7 содан шыару терезесін 3 жаба озалады. Бдан кейін цилндрдегі 8 жмысшы оспаны ыса бастайды. Бл уаытта иінді камерада 6 ысымсыздану туындайды, поршенні тменгі кемері кіргізу терезесін 5 ашысымен, ол арылы карбюратордан 4 иін камерасына жанар оспа сорыла бастайды.
Поршенні ЖН-ге жаын жадайында ысылан жмысшы оспа білтеден 1 берілген электр щынынан ттанады. оспа жана бастаанда газдар ысымы крт седі. Газдарды ысымымен поршень ТН-ге арай жылжыйды (сурет 3б). Ол кіргізу терезесін 5 жабысымен иінді камерада 6 ертерек кіргізілген жанар оспаны ысу басталады.
Поршень жрісіні соында шыару терезесін 3 (сурет 3в), содан кейін рлеу терезесін 7 ашады. Ашылан шыару терезесі арылы жмыс істеп біткен газдар лкен жылдамдыпен атмосфераа шыады. Цилиндрдегі газдарды ысымы тез тмендейді. рлеу терезесіні ашылу стінде иін камерасындаы ысылан жанар оспа ысымы цилиндрдегі жмыс істеп біткен газдарды ысымынан лкен болады. Сондытан жанар оспа иін камерасынан канал 7 бойынша цилиндрге кіреді де, шыару терезесі арылы жмыс істеп біткен газдарды алдытарын сырта ысымдап шыарып,цилиндрді жаа оспамен толтырады. Бдан ары рдіс осылай тізбекті жаласады.