Телімні жне жол аралыты ткізгіштік абілеттілігі

 

4.1 «Б-В» біржолды телімі шін ткізгіштік абілеттілікті есептемесі

 

«Б-B» бір жолды телімні слбасын сызамыз жне жекелеген бекеттерді атауларын, жк пойыздарыны телімдік жріс уаытын енгіземіз. Бір жолды желілерде пойыздар жбыны е кп жріс уаытымен тетін телім (та жне жп) немесе осы баыттаы ос жолды желілердегі пойыздарды арынды озалысы крделі аралы деп аталады. 7-суретте пойыздар жрісіні уаытымен «Б-B» бір жолды телімні слбасы крсетілген.

 

«Б-В» бір жолды телім шін крделі телімді анытаймыз.

Сурет 7 - Пойыздар жрісіні уаыты мен «Б-B» бір жолды телімні слбасы

 

Керегенні периоды кп телім шектеуші телім деп аталады. «Б-В» бір жолды теліміндегі «и-к» крделі телімі шін шектеуші телімді анытаймыз. Крделі телім бойынша пойыздарды тасымалдауды тиімді слбасын тадаймыз, ол шін тасымалдауа ммкін болатын 4-слбаны арастырамыз, р слба шін кереген периодын есептейміз. Кереген периоды е лкен слба тиімді болып саналады.

Пойыздарды крделі аралы бойынша ткізу.

а) пойыздарды крделі аралытан жнелтілуі:

 

Тпер.ик = t//х + ск + t/х + ск + 2tр, мин (4.1)

 

мндаы tх/ жне tх//– та жне жп баыттар бойынша жру уаыттары, мин;

ск– иылысу интервалы, мин (3.1-кестеден алынады);

tр – екпіндеу уаыты: tр=1 мин.

 

Сурет 8 - Жк пойыздарыны крделі телімде жру слбасы (шектеуші телімнен пойыздар «тотамастан» теді)

 

б) пойыздарды крделі аралыа келуі:

 

Т пер.ик = t//х + нп+ t/х + нп + 2tр, мин (4.2)

 

мндаы tх/ жне tх//– та жне жп баыттар бойынша жру уаыттары, мин;

нп - ртрлі уаытта келу интервалы, мин (3.2-кестеден алынады);

tр– екпіндеу уаыты: tр =1 мин.

 

Сурет 9 - Крделі телімнен жк пойыздарыны ту слбасы (шектеуші телімге пойыздар «тотамастан» келеді)

 

в) та пойыздар крделі телім арылы тотаусыз ткізіледі

Т пер.ик= t//х+ нп +t/х + ск + tз + tр, мин (4.3)

 

мндаы tх/ жне tх//– та жне жп баыттар бойынша жру уаыттары, мин;

нп – ртрлі уаытта келу интервалы, мин;

ск – иылысу интервалы, мин;

tз– баяулау уаыты: tз =1мин;

tр– екпіндеу уаыты: tр =1мин.

 

 

Сурет 10 – Крделі телімнен та баыт бойынша жк пойыздарын ткізу слбасы (телімдерді шектейтін жп пойыздар стансаларда аялдап жреді, ал та пойыздар аялдаусыз теді)

 

 

г) жп пойыздар крделі телім арылы тотаусыз ткізіледі

 

Т пер.ик= t//х + ск + t/х + нп + tз + t р, мин (4.4)

 

Сурет 11 -Жп баыттаы жк пойызын крделі телімнен ткізу слбасы

(телімді шектейтін та пойыздар стансада аялдап жреді, ал жп пойыздар тотаусыз теді)

Крделі телім бойынша орындалан есептеулерге сйкес тиімді тасымалдау слбасын тадаймыз.

Крделі телімнен бастап бір жолды аралыты барлы телімдері бойынша пойыздарды ткізу кезегін белгілейміз. Шектелген телімді анытау шін слбалы арынды кереген рамыз. Тадалан здік слба бойынша сызу иын телімнен басталады. Сызуа телім ені 1,5 см, кез-келген стансалы интервал 0,5 см, пойыз еісі 45 градус деп аламыз.

арынды кереген слбасы 12-суретте крсетілген.

 

 

 

Сурет 12 - арынды кереген слбасы

 

Бір жолды аралыты р телімі шін период затыын (Тпер) анытаймыз.

Тпер.Би = tх/+ нп+ tх//+ ск+ tр+ 2tз , мин (4.5)

 

Тпер.ик = tр+ ск+ ск + tх/+ tх//+ tр , мин (4.6)

 

Тпер.кл = нп + нп+ tх/+ tх//+ 2tз , мин (4.7)

 

Тпер.лм = tх/ + ск + tх// + ск + 2tр, мин (4.8)

 

Тпер.мн = нп + tх/ + нп + tх// + 2tз , мин (4.9)

 

Тпер.нВ = tх/ + ск + tх// + ск + 2tр ,мин (4.10)

 

 

Параллельді кереген кезіндегі бір жолды аралыты та баыты шін тасымалдау абілеті келесі тедікпен аныталады (р аралы шін жеке есептейміз):

, жп пойыз (4.11)

 

мндаы tтех – бір жолды телімдегі технологиялы «толаскездерді»

затыы: tтех= 60 мин;

1440 – туліктік уаыт клемі, мин;

н – техникалы рылыларды бір жол шін беріктілік

коэффициенті н – 0,96; ос жол шін н – 0,92;

Тпер –график периоды, мин;

k – алдаы пойыздар жбыны саны: k =1.

 

Параллель емес кереген кезіндегі жоларалыты ткізгіштік абілеттілігі келесі тедікпен аныталады:

 

Nгр. = Nнал - пасNпас - пригNприг - (сб-1)Nсб - (уск-1)Nуск, жп пойыз(4.12)

 

мндаы Nнал – параллелді кереген кезіндегі телімні ткізгіштік абілеттілігі;

Nпас, Nприг, Nуск, Nсб –телімдегі жолаушы, аламады, рама жне

жылдамдатылан пойыздарды саны.

пас, приг, сб, уск - телімдегі жолаушы, аламады, рама жне

жылдамдатылан пойыздарды жинап алу коэффициенттері:

пас = 1,1; приг= 1,3 – 1,7; сб = уск =2,5).

Телімні ажетті ткізгіштік абілеттілігі:

 

Nпотр. = Nрд (1 + гос), жп пойыз (4.13)

 

мндаы Nрд – аталан телімдегі озалыс шамасы (тапсырмадаы барлы

пойыз саны);

гос – мемлекеттік ор: гос = 0,2.

Барлы алынан есептемелерді 4.1-кестесіне енгіземіз.

 

Кесте 4.1 «Б-В» теліміні есептемелеріні орытынды кестесі

 

Жоларалы-тар Nнал Nпас пас Nсб сб Nгр Nрд Nпотр Nрез= Nгр-Nпотр
Б – и                  
и - к                  
к - л                  
л - м                  
м – н                  
н - В                  

«Б-В» бір жолды теліміні есептемелеріні орытынды кестесіне сйкес ткізгіштік абілеттілікті диаграммасы трызылады. «Б-В» бір жолды теліміні ткізгіштік абілеттілігіні диаграммасы 13-суретте келтірілген.

 

Сурет 13 - «Б–В» бір жолды теліміні ткізгіштік абілеттілігіні диаграммасы

 

«Б-В» бір жолды теліміні диаграммасына сйкес жоары ткізгіштік абілеттілікке ие «Б-и» жоларалыын тадау.

 

 

4.2 Жартылай автоблоктаумен жабдыталан «А–Б» ос жолды теліміні ткізгіштік абілеттілігіні есептемесі

 

«А–Б» ос жолды теліміні схемасын сызып, жекелеген бекеттерді атауы мен жк пойыздарыны ол жоларалытарды жріп ту уаыттарын жазамыз (тапсырмадаы 6-беріліс). 14-суретте пойыздарды жріп ту уаыты оса крсетілген «А–Б» ос жолды теліміні схемасы берілген.

 

Сурет 14 - Пойыздарды жріп ту уаыты оса крсетілген «А–Б» ос жолды теліміні схемасы

 

Та баыт бойынша жріс уаытыны шамасы барынша за болып келетін крделі жоларалыты анытау.

р аралытаы керегенні периодын анытаймыз:

 

T пер.А-б= t'x + пс.скв. + tр, мин (4.14)

 

мндаы t'x – та баыттаы жоларалыты пойызды жріп ту уаыты, мин;

tp– екпіндеу уаыты: tp = 1 мин;

пс.скв. – жолай тотаусыз тетін тпелі пойыздарды интервалы, мин.

 

(4.15) формуласына сйкес б-в, в-г, г-д, д-е, е-ж, ж-з жоларалытарыны периоды есептеледі.

T пер.б-в= t'x + пс. скв. , мин (4.15)

мндаы пс. скв. – жолай тотаусыз тетін тпелі пойыздарды интервалы, мин.

 

T пер.з-Б= t'x + пс.ост. + tз, мин (4.16)

 

мндаы пс.ост. – аялдайтын пойыздарды жол бойындаы интервалы, мин.

 

Телімні ткізгіштік абілеттілігі дегеніміз барлы ажетті рал-жабдытармен жабдыталан теміржол бекетінен белгілі бір уаыт аралыында тетін пойыздарды жоары шекті саны. Телімні ткізгіштік абілеттілігі келесі тедікпен аныталады.

 

, жп пойыз (4.17)

мндаы tтех – ос жолды телімдегі технологиялы «толаскезді»

затыы: tтех =120 мин;

1440 – туліктік уаыт оры, мин;

н – сенімділік коэффициенті: н =0,95;

Тпер – керегенні периоды, мин;

k – алдаы пойыздар жбыны саны: k =1.

 

Параллелді емес кереген кезіндегі «А-б», «б-в», «в-г» жоларалыыны ткізгіштік абілеттілігі келесі тедікпен есептеледі:

 

Nгр = Nнал – Nпас пас – Nсб (сб -1), жп пойыз (4.18)

 

мндаы Nпас, Nсб – телімдегі жолаушы жне рама пойыздарды саны;

пас, сб – жолаушы жне рама пойыздарды жинап алу коэффициенті:

пас = 1,1; сб = 2,5.

 

Осы телімдегі «г-д», «д-е», «е-ж», «ж-з», «з-Б» аралытары шін келесі тедікпен аныталады:

 

Nгр = Nнал – Nпас пас – Nприг приг – Nсб (сб – 1), жп пойыз (4.19)

 

мндаы Nпас ,Nприг, Nсб – жолаушы, аламады, рама пойыздарды саны;

пас, приг, сб – пойызды жинаталу коэффициенттері.

 

«А-Б» теліміні ажетті ткізгіштік абілеттілігін есептеу

 

Nпотр = Nрд (1 + гос), жп пойыз (4.20)

 

мндаы Nрд – телімде жретін пойыздарды жріс шамасы (тапсырмадан);

гос – мемлекеттік ор: гос = 0,15.

 

Есептелген барлы шамаларды 4.2-кестесіне енгіземіз.

Кесте 4.2 Та баыттаы «А-Б» теліміні есептемелеріні орытынды кестесі

Жол-аралы Тпер Nнал Nпас пас Nприг приг Nсб сб Nгр Nрд Nпотр Nрез= =Nгр-Nпотр
А – б                        
б - в                        
в – г                        
г – д                        
д – е                        
е – ж                        
ж – з                        
з - Б                        

 

Жп баыттаы ткізгіштік абілеттілікті анытаймыз.

Жп баыттаы е кп жріс уаыты бойынша крделі аралыты есептейміз. рбір аралытаы кереген периодын анытаймыз.

 

T пер.А-б= t//х + пс.скв. + tр, мин (4.21)

 

мндаы t//x – жп баыттаы аралыты жріп тетін пойызды

жріс уаыты, мин;

tp жне tз – екпіндеу мен баяулау уаыттары: tp = tз =1 мин;

пс.скв. – жолай тотаусыз тетін тпелі пойыздарды интервалы, мин.

 

(4.22) - тедігімен келесі б-в, в-г, г-д, д-е, е-ж, ж-з аралытарды график периодын есептейміз.

T пер.б-в= t//х + пс.скв., мин (4.22)

мндаы пс.скв. – жолай тотаусыз тетін тпелі пойыздарды интервалы, мин.

 

T пер.з-Ж= t//х + пс.ост. + tз, мин (4.23)

мндаы пс.ост. – аялдайтын пойыздарды жол бойындаы интервалы, мин.

 

Параллельді графиктегі наты ткізгіштік абілеттілікті анытау.

 

жп пойыз (4.24)

 

мндаы tтех - ос жолды телімдегі технологиялы «толаскезді»

затыы : tтех =120 мин;

1440 - берілген уаытты туліктік оры, мин;

н - сенімділік коеффиценті: н =0,95;

Тпер - кереген периоды, мин;

k – алдаы пойыздар жбыны саны: k =1.

 

«А-б», «б-в», «в-г» аралыындаы парллельді емес керегендегі ткізгіштік абілетін келесі тедік бойынша анытаймыз:

 

Nгр = Nнал – Nпас пас – Nсб (сб -1), жп пойыз (4.25)

 

мндаы Nпас, Nсб – телімдегі жолаушы жне рама пойыздарды саны;

пас, сб – жк пойыздарды жолаушы жне рама пойыздарымен

жинаталу коэффициенттері: пас = 1,1; сб = 2,5.

 

«г-д», «д-е», «е-ж», «ж-з», «з-Б» телімідері шін ткізгіштік абілеттілік келесі тедікпен аныталады:

 

Nгр = Nнал – Nпас пас – Nприг приг – Nсб (сб – 1), жп пойыз (4.26)

 

мндаы Nприг – аламады пойыздарды саны;

приг – аламады пойызды жинаталу коэффициенті: приг=1,3-1,7.

 

«А-Б» теліміндегі ажетті ткізгіштік абілеттілікті есептеу

 

Nпотр = Nрд (1 + гос), жп пойыз (4.27)

 

мндаы Nрд – телімдегі пойыздар озалысыны шамасы (тапсырмадан);

гос – мемлекеттік ор: гос = 0,15.

 

Барлы есептеулерді 4.3- кестесінде крсетеміз

 

Кесте 4.3 Жп баытындаы «А-Б» теліміні жиынты кестесі

Ара-лы Тпер Nнал Nпас пас Nприг приг Nсб сб Nгр Nрд Nпотр Nрез= Nгр-Nпотр
А – б                        
б - в                        
в – г                        
г – д                        
д – е                        
е – ж                        
ж – з                        
з - Б                        

ткізгіштік абілеттілікті диаграммасы 4.1 жне 4.2 жинаты кестесіне байланысты орындалады

 

 

4.3 Автоблоктаумен жабдыталан «Б-о» ос жолды жол аралыты ткізгіштік абілеттілігіні есептемесі

 

Автоблоктаумен жабдыталан телімде кереген периоды пойызаралы интервала те, яни 3.6-тедігіне сйкес Тпер=J деп алынады.

«Б-о» аралыындаы пойыздарды орналасуыны схемасы 15-суретте крсетілген.

 

Сурет 15 - «Б-о» аралыындаы пойыздарды орналасуыны схемасы

 

Та жне жп баыт шін параллельді керегендегі наты ткізгіштік абілеттілікті анытау:

, жп пойыз (4.28)

 

мндаы tтех –технологиялы «толаскез» уаыты: tтех= 120 мин;

н – рылылар жмысыны сенімділік коеффиценті: н =0,95;

k – периодтаы пойыздар саны;

Тпер – кереген периоды, мин.

Парллельді керегендегі телімні ткізгіштік абілеттілігін есептейміз:

 

Nгр = Nнал – Nпас пас – Nсб (сб – 1), жп пойыз (4.29)

 

мндаы Nпас, Nсб – жоларалытаы жолаушы жне рама пойыздарды саны;

пас – жк пойыздарды жолаушы пойыздарымен жинаталу: пас = 2,0;

сб –жктік пойыздарды рама пойыздарымен жинаталу

коэффициенті: сб = 4,0.

«Б-о» теліміні ажетті ткізгіштік абілеттілігін есептеу

 

Nпотр = Nрд (1 + гос), жп пойыз (4.30)

 

Барлы абылданан есептеулерді 4.4-кестесіне оямыз

 

Кесте 4.4 «Б-о» теліміндегі есептеуді жинаты кестесі

Аралы Т пер. Nнал Nпас пас Nсб сб Nгр Nпотр Nрд Nрез
«Б-о» та                    
«Б-о» жп