Жасөспірімдердің спортқа (дзюдо күрес түрлеріне) бейімділігін анықтау жолдары
Мен өз тәжірибемді дайындақ кезеңінде бастадым. Жасөспірім жаңа маусымға 8 апталық оқу дайындық жиынында (шілде-тамыз) балалар спорттық сауықтыру лагерінде жиналғанда бастадым. Бұлкезеңдегі негізгі мақсатым – функционалдық деңгейін көтеру,шапшаңдықкүшінжетілдіру дайындығын арттыру.Бірінші және екінші кестенің нәтижесіне қарай отыра,оны қолданып жүрген әдістің жақсы ықпал еткенін көрдім. Бұл дайындық түрінде шапшаңдық-күш көрсету сапасының дамуына көп көңіл бөлінген. Жалпы дайындық жұмысына қарағанда бұл әдістің көлемі 27,6 пайыз құрайды. Шапшаңдықкүш жетілдіру дайындығының жоспары негізінен 13-14 жастағы жасөспірім дзюдошыларға құрылған. 98% сұхбаттасқан бапкерлердің көпшілігі шапшаңдық-күш жетілдіру сапасының даму деңгейі жоғарғы спорттық нәтижеге жетуіне үлкен ықпал етеді деген қорытындыға келген. Жалпы физиологиялық дайындық жүйесінде осы түрлері маңызды орыналған. Сондықтан да біз шапшаңдық күш жетілдіру бағытында әдіс көлемін көбейтуге және дайындық микроциклінде көптеген өсу көрсеткіштерін жоспарлауға тырыстық.
Ең бір ұтымды қалып спорт дайындықтарын ұйымдастыру айналма жаттығуы болып саналады. Бұл жаттығу дайындық жаттығулары кезінде мінездердің қызметін жақындатуға мүмкіндіктудырады.
Жұмыс тәртібі: өз бетінше жарыс жаттығуының жекешелігі, сонымен қатар жаттығуларды ауыстыруға жайлы жағдай жасау.
Айналма жаттығуына баға бере келе, базалық дайындығы бар кезеңдегі қолданыстарды айта кетсек, жаттығуды қолдану барысы сәйкес болады. Жаттығу салмағының көп болуының тиімді және белгілі. Осындан бастап шапшаңдық-күш сапасының дамуы жүктеме салмағының максималды көтерілуіне және бір уақытта өсіуне икемделу керек. Сонымен қатар, айналма жаттығуында тек 8 станция ғана қолданылады, әр станцияысының жұмысының ұзақтығы 1минут қатепе-теңкеліп отырады. Жалпы жаттығу орындалуына 40секунд бөлінді қалған уақытты спортшы демалысқа немесе басқа бір жаттығуларға қолданады.
Жалпы дзюдоға қанша уақыт бөлінсе, сонша уақыт 8 станцияға берілген уақытпен айқас кезінде пара-пар келуі тиіс.
Осы принцип шапшаңдық күш стартында ерекше маңызы бар және бірінші кезекте дайындық жүйесі жас спортшылардың дәрежесіне қарай пайдаланылады.
Экспериментте дәлелденді. Үйретілген әдістерді ұзақ қайталау күрескердің күшінің нық қалыптасуына әкеліп соғады, сонымен қатар жай қозғалыста жарыс жағдайының күш салуына шеккелтіру осыған байланысты ауыр жаттығуларды жай құрама бөліктерге бөлшектеп жетілдіруге шығару, бұл элементтерді максималды жылдамдық жағдайда.
Егер қозғалыс жүйесінің бүтіндігін қажет деп тапсақ, оныңд амуын еш кедергісіз деп білу керек. Бүтіндікті дамуын жеке лекалға шығуды ұйымдастырудағы аз бөлшектер. Жоғарғы спортшеберлігін дамыту бүтіндікті бір уақытта дамыту болып табылады және алынған құралдардың ішінен шапшаңдық күш дайындығыжекеше ерекше рөл атқаруына орын алады.
Жаттығуларды іріктеу барысында біздерді қызықтырған мәселе тек мыналар, элемент жүйесіне әсер ету бұл жоспарда жарыс барысының барлық жаттығулары жақсылау көрінеді ал механизмдер болса,техникалық және шапшаңдық күш дайындықтарын дзюдошылардың 13-14 жас шамасындағылар үшін қамтамасыз етеді. Соныдқтан мынадай жаттығулар іріктеліп алынды.
Дзюдо күресінде аса ерекше орын алатын қажет эквиваленттік сапаның пайда болуы. Бұған осы жерде мысал болатын жаттығу салмақ салу жаттығуы, айналма жаттығуында қолданылатын машықтар.
- Алдымен канатта өрмелеу аяқтың көмегінсіз;
- Жоғарыға секіру0,7 м;
- Жатып штанга көтеру;
- Денелердіңжазылу,созылу,еңкею,тұру,гимнастикалық атта аяқты мықтап бекітіп,қалыпты жағдайда тұрып,екі қолмен штанганың грибін оңға солға ауыстыру;
- Денені орындықта 900С бұрылыспен қойып көтеру, түсіру жаттығуларын жасау; аяқты орындықтың бұрышына 450С-қа қойып;
- Бастапқы дағы қалыпты жағдайдан орындықта жатып,бетімен төмен қарап, штанганы кеудеге тарту;
- Маникенді иіліп лақтыру маникен салмағы, спортшы салмағынан 2/3 есе кем болуы керек;
Осы станциялардың әрқайсысы өздерінің қажетті аттарын /атаулары/ алып жүреді.
ü Қанат
ü Секіру
ü Штанганы жатып көтеру
ü Арқа
ü Маятник
ü Пресс
ü Тарту
ü Маникен
Осы жаттығулар жарыста әрлендірсе де кейбір жағдайда негізгі бұлшық ет топтарын дамытады. Дзюдо күресінде көптеген техникалық әрекеттерді орындауға мүмкіндік береді. Айналма жаттығулары әр уақытта бір ақ дене қыздырған соң, күніне бір рет орындалады. Мұндай жаттығу әрекеттері күндізгі уақытта орын алып отырды, ал кешкі уақытта тек техника тактикалық әрекеттері қаралып отырды. Бұл жаттығулар өте тиімді жарыс өткізу кезінде регламент уақытынан аспау керек. Өйткені бұл жаттығулар күні бойын таңертеңнен кешке дейін өткізіліп отырылуы тиіс. Оның үстіне қалыпқа түсетін уақытта күні бойығы 5-6 сағат дайындық кешкі уақыттағы дайындыққа жетсе, алатын күші сақталады. Берілген уақыт бойынша 1станцияда 40 сек жұмыстың үзігі яғни 1айналымда 8 мин уақыт бар. Әр 6айналымда 8с танция жүріп өту үшін, дзюдошы 32минуттын жоғалтады, ал жалпы дене қыздыруымен демалыс уақытының әр айналамын есептегенде, 86 минут уақыты жаттығу сабағына кетеді. Сондықтан бір күнгі осындай жаттығуды аптасына 5 рет қайталау жалпы дзюдошылардың арнаулы жұмыс мөлшерін орындайды, шапшаңдық-күш бағытына 430 минут кетеді. Енді шапшаңдық-күш жаттығуының іске асып жүргізіліп жатқан үрдісіне педагогикалық бақылаудың нәтижесіне тоқталайық.
1 кезекте бұл салмақ тартуы,яғни ол әрстанцияда 40 сек жұмысы 60-80 пайыз максимумнан аспау керек.
2 кезекте бұл жаттығудың станциядағы жылдамдығының орындалуы 40секундтық жұмыста спортшылар салмақ өлшемдеріне қарамастан1станцияда 2-3қанат тартылудана спау керек, екінші 25-30жоғарыға секіру 0,7м,үшінші 15-20шатнга көтеру, төртінші 24-26дененің ашылуы, бесінші 25-30 шатнгамен аралас, алтыншы 20-26 денені жиыру және ашылуы, жетінші15-20 штанга көтеру,сегізінші 10-12маникен лақтыру. Осындай жаттығулар өз ретінде тыңғылықты орындалып отырса, және дзюдошылардың физикалық дайындық деңгейінің көтерілуіне толық септігін тигізеді.
Педагогикалық эксперименттің өткізілген нәтижесінде мынадай жағдайлар орындалды: шапшаңдық-күш дайындығы көрнекі қралдарды пайдалана отырып, 2 аптадан өткізілген жаттығулар күрескердің ешқандай физикалық дайындығының төмендеуіне әсерін тигізбейді. 2апта бұрын қолданылған шапшаңдық-күш дайындығы көрнекі құралдарын қолданао тырып іске асырса одан спортшының организімі физикалық дайындығының азғана өсуінің көрсеткішімен көрсетеді(1,2,3,4 кестеде).
Ақиақатында шапшаңдық-күш дайындығының көрнекілік құралдарды пайдалана отырып қолданылуы 2 аптаны 4 ішінде спортшылардың жақсы нәтиже көрсетуімен организімінің мүмкіндігі спортшының тиянақты бейімделуіне әсер беруі жеткіліксіз екенін көрсетеді. Басқадай жетістік немесе өзгешілік байқалмайды.
Осыдан соң 4 апталық шоғырланған жылдық- күш жетілдіру дайындығын өткізген. 4 апталық жоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындығынан соң дзюдошылардың зерттеу көрсеткіштері әлде қайда төмендеді. (5,6,7) кестеде дзюдошылардың динамикалық физиологиялық дайындығының 4 апта жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының әдістерінен кейінгі көрсеткішін көрсеткен.
Төрт апталық шоғырланған әдіспен жылдамдық күш жетілдіру дайындығынан соң физиологиялық дайындық көрсеткіші 4-і аптада айтарлықтай көбейді (ұзындыққа секіру және 30 учиками орындаудан басқа).
Спортсмен ағзасында кумулятивті жаттығу нәтижесі 4 апталық дайындықта едәуір жоғары функционалды деңгейде көріне бастады.
1 кесте - Күрескерлердің 2-і апталық шоғырланған: жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының (ЖКД) (х±ү) динамикалық көрсеткіштері
| № п/п | Тест | Бастапқы деңгейі | 2 аптадан соң. кезеңі | соңғы кезең 3 аптадан соң. 4 аптадан соң |
| Уақыт 10 тартылу | 14,11±0,15 | 14,01±0,19 | 13,99±0,27 14,00±0,21 | |
| Челн. Жүгіру 3х10м | 7,92±0,18 | 7,85±0,135 | 7,79±0,29 67,82±0,23 | |
| Манекенді 10 лақтыру уақ. | 21,25±0,154 | 21,19±0,195 | 21,14±0,35 21,16±0,352 | |
| учикоми 30 уақыт | 57,09±0,32 | 57,03±0,32 | 56,98±0,33 57,0±0,25 | |
| Биіктікке секіру 0,7м | 11,8±0,15 | 11,75±0,123 | 11,71±0,16 311,75±0,139 | |
| Ұзындыққа орында тұрып секіру | 193,3±2,15 | 192,6±2,45 | 194,2±2,77 193,4±2,13 |
2 кесте - жылдамдық-күш жетілдіру дайындығының 2-і апталық шоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының көрсеткіші
| № | Тест | Тәжірибеге дейінгі көрсеткіш тәжірибеден кейінгі көрсеткіш | Нәтиженің жоғарылауы % | t | p |
| Уақытпен 10 тартылу | 14,11±0,1513,99±0,27 | - 0,85 | 2,75 | <0,05 | |
| Челнокпен жүгіру 3х10м | 7,92±0,18 7,79±0,296 | - 1,6 | 2,03 | <0,05 | |
| Уақытпен манекенді 10 лақтыру | 21,25±0,154 21,14±0,352 | - 0,51 | 3,56 | <0,05 | |
| Уақытпен 30 учиками | 57,09±0,3256,97±0,33 | - 0,21 | 1,52 | <0,05 | |
| Уақытпен 10 биіктікке секіру 0,7 м | 11,8±0,15 11,71±0,163 | - 0,76 | 2,12 | <0,05 | |
| Орыннан ұзақтыққа секіру | 193,3±2,15194,2±2,77 | 0,46 | 3,12 | <0,05 |
3 кесте - Дзюдошылардың 4 апта шоғырланған жылдамдық күш жетілдіру дайындығы (КЖД) (х±д) кезіндегі динамикалық көрсеткіші
| № | Тест | Бастапқы деңгей | КЖД кезеңі 2і аптадан соң 4 аптадан соң |
| Уақытымен 10 тартылу | 13,98±0,27 | 13,68±0,28 14,06±0,31 | |
| Челноктік жүгіру 3х10м | 7,79±0,296 | 7,58±0,248 7,87±0,337 | |
| Уақытымен манекенді 10 лақтыру | 21,14±0,352 | 20,95±0,34421,26±0,323 | |
| Уақытымен 30 учиками | 56,98±0,33 | 56,75±0,3257,14±0,327 | |
| Уақытымен ұзындыққа секіру | 194,2±2,77 | 196,4±2,67193,5±2,32 | |
| Уақытымен биіктікке 0,7 м секіру 10 | 11,71±0,163 | 11,43±0,16311,58±0,163 |
4 кесте- 4 апталық шоғырланған жылдамдық – күш дайындығынан соң дзюдошылардың арттақалған дайындық нәтижесінің динамикалық көрсеткіші
| № | Тест | АҚД кезеңі | 2 аптадан соң | 4 аптадан соң | 6 аптадан соң |
| Уақытымен 10 тартылу | 13,44±0,26 | 12,56±0,25 | 12,69±0,24 | ||
| Челн. жүгіру 3х10м | 7,5±0,294 | 7,2±0,21 | 7,27±0,19 | ||
| Уақытымен манекенді 10 лақтыру | 20,87±0,377 | 20,46±0,322 | 20,55±0,316 | ||
| Уақытымен учиками 30 | 56,63±0,355 | 56,27±0,294 | 56,36±0,256 | ||
| Уақытымен 10 биіктікке секіру 0,7 | 11,19±0,099 | 10,69±0,12 | 10,83±0,008 | ||
| Орыннан тұрып ұзындыққа секіру | 205,3±2,7 | 205,2±2,7 | 203,7±2,17 |
5 кесте - 4 апталық шоғырланған жылдамдық – күш дайындығынан соңғы жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының өскен көрсеткіші
| № | Тест | Тәжірибеге дейінгі көрсеткіш тәжірибеден кейінгі көрсеткіш | Нәтиженің өсуі % | t | p |
| Уақытымен 10 тартылу | 13,98±0,2712,56±0,25 | - 10,16 | 20,58 | <0,05 | |
| Челн. жүгіру 3х10м | 7,79±0,2967,2±0,21 | - 7,57 | 8,89 | <0,05 | |
| Уақытымен манекенуілақтыру 10 | 21,14±0,352 20,46±0,322 | - 3,21 | 12,45 | <0,05 | |
| Уақытыменучиками 30 | 56,98±0,3356,27±0,294 | - 1,24 | 11,63 | <0,05 | |
| Уақытыменбиіктікке 0,7м секіру 10 м | 11,71±0,16310,69±0,12 | - 8,71 | 18,54 | <0,05 | |
| Орынында тұрып секіру | 194,2±2,27205,3±2,7 | 5,71 | 10,1 | <0,05 |
Егер тест нәтижесіне көңіл бөлетін болсақ, бастаңыда жәнесоңында алынған педагогикалық эксперименттің көрсеткішін жария қылып отырып ойтатын мәселе, әр дзюдоистың өсу зеңгейі, физиологияның дайындығы практикалық тұрғыда бірқалыпты емес әр түрлі.
Бұлай болуы керекте, аптар, өйткені дайындық деңгейі дзюдоистердің жаттығу саямактары әр түрлі. Ең үздік нәтиже ұзындыққа секіру 16 см құрады, 10 рет турникте тартылу – 1,7 секунд, жүгіру 3,10 м – 0,9 сек. 10 рет могонен лақтыру уақыты – 0,9 сек 30 училомен – 1 секунд, 10 рет биікке секіру 0,7 м – 1,2 сек. Бұл жерде мынандай мәселесі еске сала кеткен жөн, кейбір спортшылар эксперименттің басында физикалық дайындық денгейі төмен болғанымен аяғына қарай олардың өсу деңгейі эксперимент аяғында жоғары болады. Бірақта осалардың пайыздың өсімін сараптасақ зерттеу көрсеткіші мынадай құрылылуы көрсетеді. Ұзындыққа секіру 5,71 % (оның ішінде t=10,1, p<0,05), 10 рет тартылуда -10,16% (оның ішінде t=20,58, p<0,05).Жүгіруде 3*10м – 7,57% (оның ішінде t=8,89, p<0,05), манекен лақтыру – 3,21 % (оның ішінде = 12,45, p<0,05) 30 учикамда – 1,24% (оның ішінде 10 рет жоғарға секіру 0,7 м – 8,71 % (оның ішінде t=18,54, p<0,05). Бұл нәтижелер педагогикалық көзқараста қаншалыкты физикалық денгейін көрсетсе соншалықты дзюдоистердің дайындығын (жақсарнын) эксперименттегі қатысқандардың нәтижесі.
Сегіз апталық жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының шоғырланған әдісін қолдану арқылы жылдамдық–күш жетілдіру дайындығының динамикалық көрсеткіші.Педагогикалық тәжірибенің екінші блоктағы мақсаты біріншіге ұқсас: атап айтқанда – жылдамдық күш жетілдіру дайындығының функционалды деңгейінің жоғарылауы. Егер де 8 кестенің нәтижесіне көңіл аударса, онда бірінші блоктағы педагогикалық тәжірибемен салыстырғанда жаттығу жұмысының көлемі 744 минутқа артық. Бұл ең бірінші блоктағы педагогикалық тәжірибе 24 күнге, ал екінші блоктағы – 48 күнге созылған. Зерттей келе жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының көлемі және бағыттық әдісі 668 минут «таза» уақытқа артық екенін көреміз. Жылдамдық – күш жетілдіру жұмысының көлемі процентпен есептегенде 40% жаттығу жұмысын құрады, бірінші блоктегі педагогикалық тәжірибеге қарағанда 18,8% көп.
Екінші блокта жылдамдық – күш жетілдіру дайындығын алдын ала дайындалған бағдарлама бойынша кеңіненқараймыз. Бұл бағдарлама жаттығу дайындығының ойырмашылығы сандық жағынан ғана, бірақ өзіндік ерекшеліктері мен айырылады, оған тоқталамыз. Бұл өзгерістер бірінші блоктағы жылдамдық – күш жетілдіру дайындығын ұйымдастырғандағы кеткен методикалық қателіктер. Екіншіден, Ю.В.Верхошанскийдің ұсынысымен мынадай алдын – ала жағдайды есте сақтау ды ұсынған:
Әртүрлі дайындық әдістерімен (комплекстік әдістеме) жаттыққанда спортсменнің арнайы физиологиялық дайындық деңгейі жоғарылаған сайын ықпалы азая түседі;
6 кесте - Жасөспірім дзюдошылардың 8-апталық шоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындығында жылдық базалық дайындық кезеңіндегі жаттығу әдістері және көлемі
| № | Дайындық әдістерін қолдану | Орындаудағы«таза» уақыт (мин) |
| АКД әдістері Жүгіру ЖҚО Жылдамдық-күш жетілдіру дайындығы (айналмалы жаттығу) Ойындар Арнайы дайындық әдістері ДТЖӘ бөренеде ДТЖӘ партерде СУ (учикоми, лақтыру) Жаттығу дайындығының әдістері | ||
| Барлығы |
Өткен жолғы жұмыс сілтемі ағзаның функционалды реакциясын өзгертеді, сонымен бірге келесі жаттықтыру әдісін де;
Комплекстік әдістеме (жүктеме) жаттығуының нәтижесі арнайы физиологиялық дайындықтың тек қана жаттығусонымен емес, сонымен бірге үйлесімділігімен және уақыт интервалымен айырылады;
Әдістемені (жүктемені) арнайы физиологиялық дайындықты уақытын алмастырса, жаттығу нәтижесі айтарлықтай өзгеріске ұшырайды. Осындай түрімен жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының жаттығу нәтижесін көруге болады.
Сондықтан да педагогикалық эксперименттің екінші блогында қолданылған және де іске асқан түзету дзюдошының физиологиялық өсу деңгейін жоғарылатқан. Түзетудің маңызы жиырма секундтық жұмысқа ауыстыру (тек қана артқы екі апталық блокта), нысаналы түрде физиологиялық сапасы мен функциясын дамыту. Екінші блокта барлығы 48 жаттықтыру жылдамдық – күш жетілдіру түрінде, 36-бұлшық ет дамыту (40-секундтық жұмыс),ал 12 – жаттығутыру креатинфосфат механизімін бұлшық етінде (20- сек. жұмыс) жетілдіру мен өтті.
Осы бағдарламаны орындаудан кейін спортсмендердің күштілік және бұлшық еттерінің энергетикалық қызметін жоғарылатты.
8-апталық блоктың жылдамдық – күш жетілдіру дайындығынан соң жаттығудың кумулятивті нәтижесін бақылауға болады, 4-8 аптадан кейінспортсмен ағзасын жоғарғы функционалды деңгейге көтереді. Жылд – күш жет дайындығының 2-ші блокның алдында және соңындағы өткізілген
7 кесте - жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының 8-апталық блогінің шоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындығын қолданған кезеңдегі динамикалық көрсеткіші
| № | Тест | Бастапқы деңгейі | ЖКР кезеңі 2 апта 4 апта 6 апта 8 апта |
| Уақытымен 10 тартылу | 12,69±0,24 | 12,56±0,22 12,43±0,298 12,52±0,19912,97±0,24 | |
| Челноктік жүгіру 3х10м | 7,27±0,19 | 7,19±0,135 7,18±0,103 7,34±0,19 7,94±0,135 | |
| Уақытымен манекенді 10 лақтыру | 20,55±0,316 | 20,3±0,226 20,64±0,285 20,14±0,19521,0±0,27 | |
| Уақытымен 30 учиками | 56,36±0,256 | 56,18±0,2955,98±0,29 56,08±0,30156,77±0,325 | |
| Уақытымен 10 биіктікке секіру 0,7 м | 10,83±0,008 | 10,7±0,12510,52±0,103 10,62±0,2111,23±0,17 | |
| Ұзындыққа орында тұрып секіру | 203,7±2,17 | 205,3±2,06206,8±2,2 204,7±2,71199,2±2,2 |
8 кесте - жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының 8 апталық артта қалған дайындық нәтижесіндегі шоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындыққа кезеңіндегі күрескерлердің динамикалық көрсекіштері (АҚД - кезеңі) (х±д)
| № | Тест | АҚД кезеңі 2 апта 4 апта 6 апта 8 апта 10 апта |
| Уақытымен 10 тартылу | 12,69±0,31412,34±0,117 11,87±0,3411,27±0,2111,39±0,2 | |
| Челноктік жүгіру 3х10м | 7,71±0,16 7,42±0,197,05±0,165 6,64±0,1556,73±0,145 | |
| Уақытымен манекенді 10 лақтыру | 20,72±0,2920,37±0,26720,07±0,30619,6±0,3219,67 ± 0,334 | |
| Уақытымен 30 учиками | 56,45±0,29656,02±0,21555,66±0,28855,3±0,33455,4±0,288 | |
| Уақытымен 10 биіктікке секіру 0,7 м | 11,03±0,1510,75±0,183 10,4±0,1210,2±0,135 10,27±0,156 | |
| Ұзындыққа орында тұрып секіру | 202,2±2,6204,9±2,6 209,8±2,4213±2,71 212±2,31 |
педагогикалық тест нәтижесі физиологиялық дайындықтың бастапқы деңгейден өскенін нақтылайды.
Бірақта бірінші және екінші блоктің өсу көрсеткіші әртүрлі. Өсу процентінің айырмасын немен түсіндіру керек? Педагогикалық тәжірибе блогының алдындағы спортсменнің бастапқы дайындық деңгейінің айырмасынан шығар. Әр дзюдошының функционалдық дайындық деңгейінің өз шегі бар, сондықтан да, келесі жолғы бастауында одан жағарғы дайындық деңгейінде тек қана төмен нәтиже алуға болады. Зерттеу нәтижесінің көрсеткені жоғарғы көрсеткішті 8-ші аптаның артта қалған жаттығу нәтижесінен көруге болады.
Дзюдошылардың жылдамдық – күш дайындығының динамикалық көрсеткіші 8 апталық жылдамдық – күш салмағын қолдану кезеңіндегі жаттығу нәтижесін іске асыру. (тест белтемірде 10 рет тартылу уақытын орындау).
9,10 және 11 кестелерде күрескерлердің жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының әдістерін қолданғаннан кейін динамикалық физиологиялық дайындық көрсеткіштері ұсынылған.
Ұзындыққа секіруде ең үздік нәтиже 16 см құрады, 10 тартылуды орындаған уақыт – 1,8 сек, жүгіруде 3*10м – 0,8 сек, 10 манекен лақтыруды орындау 1,4 сек, 30 учикпен – 1,3 сек, жоғары 10 секіру биіктікке 0,7 м – 0,9 сек.Бұл жерде мынадай мәселесі еске салған жоқ, яғни эксперимент басында спортшы физикалық дайындықта төмен нәтиже көрсет оның есіне зерттеу
9 кесте - 8-апталық шоғырланған жылдамдық – күш жетілдіру дайындығынан соңғы жылдамдық – күш жетілдіру дайындығының өскен көрсеткіші
| .№ | Тест | Көрсеткіштер Тәжірибеге дейін Тәжірибеден соң | Нәтиженің өсуі % | t | p | |||
| 1. 1 | Уақытымен 10 тартылу | 12,69±0,2411,27±0,21 | - 11,18 | 22,9 | <0,05 | |||
| 2. 2 | Чел. жүгіру 3х10м | 7,27±0,196,64±0,155 | - 8,66 | 9,75 | <0,05 | |||
| 3. 3 | Уақытымен манекенді лақтыру 10 | 20,55±0,316 19,6±0,32 | - 4,62 | 9,79 | <0,05 | |||
| 4. 4 | Уақытымен учиками 30 | 56,36±0,25655,3±0,334 | - 1,88 | 17,96 | <0,05 | |||
| 5. 5 | Уақытымен биіктікке 0,7м секіру 10 м | 10,83±0,00810,2±0,135 | - 5,81 | 13,61 | <0,05 | |||
| 6. 6 | Орынында тұрып секіру | 203,7±2,17213,3±2,71 | 4,56 | 9,13 | <0,05 | |||
параметрінің аяғында өсуі жоғарылайды. 6: раңта Зерттеу көрсеткішінің өсу пайызына сараптама жүргізсек онда ұзындыққа секіру 4,56% құрайды (оның ішінде t=9,13, p<0,05),10 тартылуда – 11,18% (оның ішінде t=22,9, p<0,05) жүгіруде 3*10м – 8,66% (оның ішінде t=9,75, p<0,05), манекен лақтыруда – 4,62% (оның ішінде t=9,79, p<0,05), 30 учикпен – 1,88% (оның ішінде t=17,96, p<0,05), 10 биіктікке 0,7 м – 5,81% секіру (оның ішінде t=13,4, p<0,05).
Бұл нәтижелер педагогикалық көзқарасын қаншалықты өскенін, дзюдоистердің ажзиналық дайындығының деңгейі экспериментке қатысқан кездеріндегі жақсаруын көрсетті.