A) сз маынасын зерттейтін блім

БА-ы тілі мен стилі

Тема: Уровень1

1. Лексиканы мына блімге жатызамыз

A) сз маынасын зерттейтін блім

B) сйлемі рылысын зерттейтін блім

C) сзді жазылу мнерін зерттейтін блім

D) сйлемні рылымын зерттейтін блім

E) сйлемні асиетін зерттейтін блім

Верный ответ: A

2. «Тіл тазалыы шін, маына длдігі шін, тіл ткірлігі шін крес - мдениет ралы шін крес» деген пікірді авторы кім?

A) М.Горький

B) А.нанбаев

C) М.Јуезов

D) А.Н.Толстой

E) Р.Єамзатов

Верный ответ: A

3. Антонимдер - дегеніміз не?

A) арама-арсы сздер

B) ауыс маыналы не сірелеу маына

C) олжазба трінде жазылан публ- маалалара жиі олданылады

D) маыналары бірдей жазылуы жне дыбысталуы р трлі

E) тілде жалпы брыннан бар, белгілі сзді негізінде жазылады

Верный ответ: A

4. Алашы аза газеттері тілінде термин сздерді зерттегендер:

A) Б. Байбосынов, С. Исаев

B) Момынова, Тймебаева

C) Бармнлов, Байтрсынов

D) Омашев, Алжасова

E) Адамова, Айдаров

Верный ответ: A

5. Лексикология мен стилистика бір - бірімен ...?

A) байланысты, тыыз арым- атынаста

B) алша болады

C) туыстас сздер

D) байланыспайды

E) маынасы жаынан сас

Верный ответ: A

6. «Јкел» сзіні толы баламасы:

A) алып кел

B) алып бар

C) алып бер

D) алып кет

E) алып барма

Верный ответ: A

7. «ала» сзі 1920-жыла дейін ай сзбен атар олданды?

A) кент, шаћар

B) айма

C) болыс

D) аудан

E) алашы

Верный ответ: A

8. Стильді трлерін ата?

A) ресми, публицистикалы, сйлеу стилі, кітаби- жазба стиль, іс ааздары

стилі, ылыми стиль, кркем дебиет стилі.

B) публицистикалы стиль

C) ресми стиль

D) кітаби- жазба стилі.

E) сйлеу стилі, кітаби- жазба стиль, іс ааздары стилі, ылыми стиль.

Верный ответ: A

9. Кні кеше, кні бгін, ала кздей - осы мысалдардаы сздерді тіркесуінен жасалан рбір сз блек жазылады. андай сз табыны емлесіне сйкес келеді?

A) стеу емлесі

B) Шылау емлесі

C) Есімдік емлесі

D) Етістік емлесі

E) Зат есім емлесі

Верный ответ: A

10. Газетті танытатын негізгі компонент:

A) айдар

B) очерк

C) сз тіркесі

D) автор ойы

E) корреспонденция

Верный ответ: A

11. ай мысалда етістік арылы сйлеп тран сттегі іс-рекет беріліп отыр?

A) Маст кітап оып отыр

B) Биылы ыста ар мол болды

C) Сонан бері раымсыз кп жыл тті

D) Студенттерді ылыми конференциясы жылына бір рет ттеді

E) Кеше ыстытау еді

Верный ответ: A

12. Сйлемні трлерін ата?

A) барлы жауап дрыс

B) лепті

C) сраулы

D) бйрыты

E) хабарлы

Верный ответ: A

13. Синтагма сзіні анытамасы?

A) крделі сз, туынды сз, сйлем мшелері, бірнеше сзден рылан тіркестер

B) сз тіркесі

C) тіл біліміндегі ос сздер жиынтыы

D) бірыай мшеден ралан сйлем

E) эмоционалды-экспрессивті сздер

Верный ответ: A

14. Сйлемді ышам рауда, шебер жазушыны бірі болып кім саналады?

A) Є. Мсірепов

B) Мхтар Јуезов

C) Абай

D) С. Днентаев

E) Јскен Нбиев

Верный ответ: A

15. Сйлеуде сз бен сйлем рылысыны дрыс жне айындыыны стіне

не болуы шарт?

A) дыбыс йлесімділігі

B) фонетикалы тсілдер

C) лексикология жне стилистика

D) семасиология

E) грамматика

Верный ответ: A

16. аза тіліні сз оры лексикология трысынан негізгі андай салаа блінеді?

A) барлы жауап дрыс

B) араб,парсы тілінен ауысан сздер

C) монол тілінен ауысан сздер

D) шет елден келген терминдер

E) байыры сздер

Верный ответ: A

17. Сйлеуші сйлеп тран сттегі іс-рекетті, имылды білдіретін ша трі:

A) На осы ша

B) Ауыспалы осы ша

C) Осы ша

D) Келер ша

E) Масатты келер ша

Верный ответ: A

18. Зат есімдік жне сын есімдік тбірден зат есім тудыратын жрнатар:

A) -лы,-лік,-ды,-дік,-ты,-тік

B) -ра, -рек

C) -ыш,-кіш,-ыш,-гіш

D) -шылы, -шілік

E) -лау,-леу,-дау,-деу,-тау,-теу

Верный ответ: A

19. Айдарлар рылымы жаынан андай болады?

A) ттас, бір ана мселеден хабардар етеді

B) брінен хабар етеді

C) 2-3 таырыптан хабардар етеді

D) тек ана таырыптара шолу жасайды

E) дрыс жауап жо

Верный ответ: A

20. Тезис дегеніміз не?

A) Айтылуа тиісті жайларды негізгі аидалары мазмны тжырымдалып жазылады

B) Баяндама

C) Мтін

D) Мазмн

E) дрыс жауабы жо

Верный ответ: A

21. Тіл білімінде адам ойын, крген-білгенін басаа айтуды формасы -

A) Хабарлы сйлем

B) Лепті сйлем

C) Бйрыты сйлем

D) Сраулы сйлем

E) Экспрессивті сйлем

Верный ответ: A

22. Бізді тілімізді морфологиялы рылысында андай атарлар кездеседі:

A) синонимдік

B) антонимдік

C) омонимдік

D) аффикстік

E) орфографиялы

Верный ответ: A

23. азіргі кездегі ркендеп дамыан БА- неше трі бар?

A) 3

B) 4

C) 2

D) 6

E) 5

Верный ответ: A

24. Публицистика андай маынаны білдіреді?

A) оам мірі шін маызды мселелерді талылау ымда жмсалады.

B) экономика, саясат.

C) адамдарды азаматты тласы мен суреткерлік мрасын білдіреді.

D) экономикалы мселелерді арастырады.

E) деби шыармаларыны кркемдік рамын арастырады.

Верный ответ: A

25. арайпайым сздер табу мен эвфемизмдер кркем дебиетте, сіресе андай стильде жиі олданылады?

A) сйлеу тілі стилінде

B) ресми

C) кітаби

D) ылыми

E) публицистикалы

Верный ответ: A

26. Фразеологизмдерді маыналы жаынан жне сырт рылысын згертіп олдану - андай масаттан туан тсіл?

A) Стильдік

B) Редакторлы

C) Лексикалы

D) Шыармашылы

E) Контексті жасарту

Верный ответ: A

27. Кнерген сздер нешеге блінеді?

A) 2-ге

B) 5-ке

C) 3-ке

D) 4-ке

E) 6-а

Верный ответ: A

28. ос сз ретінде осарланан синтагманы тап:

A) масат-мдде

B) баспасз

C) пікірсайыс

D) крделі

E) туелсіздік

Верный ответ: A

29. Етістікті арнаулы алау райы таза тілек, арман мнін туызатын тласы андай?

A) -ай

B) -ра,

C) -ы,

D) -дау,

E) -ша

Верный ответ: A

30. Неологизмдер ымы?

A) тілде жалпы брыннан бар, белгілі сзді негізінде жазылады

B) маыналары бір жазулары р трлі

C) арама-арсы сздер

D) тілдегі барлы сз оры

E) кнерген сздер

Верный ответ: A

31. ДУГ неше блімнен трды?

A) 2

B) 3

C) 4

D) 1

E) 5

Верный ответ: A

32. «Тіл тазалыы шін, маына длдігі шін, тіл ткірлігі шін крес - мдениет ралы шін крес» деген пікірді авторы кім?

A) М.Горький

B) А.нанбаев

C) М.Јуезов

D) А.Н.Толстой

E) Р.Єамзатов

Верный ответ: A

33. аза газеттеріні аартушылы баыттаы ызметіне ебегі сіген, газет тізгінін стаан айраткер кім?

A) А. Байтрсынов

B) С. Торайыров

C) М. Јуезов

D) М. Маатаев

E) . Стбаев

Верный ответ: A

34. Трпайы фразеологизмге мына сздер жатады:

A) «ит жота шоша реді»

B) «ріп ауыза саландай»

C) «ит жанды»

D) «жрек жтан»

E) «жрегінде тгі бар»

Верный ответ: A

35. Оксюморон дегеніміз не?

A) маынасы арама-арсы, антоним сздер з ара тіркесіп, бір ымды білдіреді

B) етістіктерді рамында келіп бейнелі мн туызатын аффикстер

C) сзді не сйлемшені сйлемні басында бірыай айталауды айтады

D) кбінесе тура, номинальды мнінен баса, авторды, сйлеушіні айтып, хабарлап отыран іс-былыса субъективтік атынасын крсетеді

E) дрыс жауап жо

Верный ответ: A

36. Тілдегі сздерді барлыы, кллі сз байлыы сздік рам немесе таы алай аталады?

A) Лексика

B) Лингвистика

C) Стилистика

D) Семантика

E) Фонетика

Верный ответ: A

37. Лексика-грамматикалы табиатына байланысты ерекшеленетін сз табын ата:

A) Есімдік

B) Сан есім

C) Шылау

D) Одаай

E) Етістік

Верный ответ: A

38. оамды-саяси лексиканы тап:

A) империализм

B) дебиет

C) тіл

D) халы

E) мдениет

Верный ответ: A

39. Сйлеу тілі лексикасына стильдік бояуы жаынан андай сздер жатады?

A) табу сздер мен эвфемизм сздер

B) терминдер

C) арапайым сздер

D) жай сздер

E) р алуан техникалы атаулар

Верный ответ: A

40. Неологизм сзді крсет?

A) озаттар тыры

B) жау

C) осымша н

D) дние

E) тіл мселесі

Верный ответ: A

41. Омоним - дегеніміз не?

A) Дыбысталуы жазылуы бір, маыналары бір-бірінен алша сз

B) арама-арсы сздер маыналары бір жазулары ртрлі

C) Кнерген сздер

D) олжазба трінде жазылан публицистикалы маалаларда жиі олданылады

E) Жалпыа бірдей танылан олдану заы болады

Верный ответ: A

42. «Тіл нері - дертпен те» деген принципті станан лама.

A) Абай

B) Шкрім

C) Ыбырай Алтынсарин

D) Ахмет Байтрсынов

E) Асан айы

Верный ответ: A

43. Газет лексикасыны ерекшелігі:

A) жалпы тсінікті, леуметтік баалауышты, згереді, дамиды

B) немділік

C) халыа тсініксіз болуы

D) тратылы

E) брі дрыс

Верный ответ: A

44. Сз шеберлеріні аламынан шыан рбір шынайы шыарманы ... , ... белгілі масата лайыты ралады.

A) жеке сйлемдері, сз рнектері

B) жеке сздері, ой айындылыы

C) жеке сйлемдері, ой айындылыына

D) жеке сздері, сз рнектері

E) дрыс жауабы жо

Верный ответ: A

45. Метафора - дегеніміз не?

A) ауыс маыналы не сірелеу маына

B) арама арсы сздер

C) кнерген сз

D) тілдегі барлы сз оры

E) жауаптарды барлыы дрыс

Верный ответ: A

46. «Буря в стакане воды» - «Стакандаы суды брылы» сз тіркесіні алыптасу тарихы бар. Сйлемде ауыс маынада, елеусіз кіл блуге трмайтын нрсеге бола жанжал шыару, боса ынжылу дегенді білдіреді. Мны тыш оданан француз философын атаыз.

A) Монтескье

B) Аристотель

C) Жергон

D) Сенека

E) Луллий

Верный ответ: A

47. Фразеологизмдерді зіне тн негізгі асиеттерін ата:

A) Жауаптарды барлыы дрыс

B) Дайын тілдік единица ретінде жмсалады

C) Жалпыа бірдей танылан олдану заы болады

D) Маына бірлігі саталады

E) Екі сзден кем болмайды

Верный ответ: A

48. Адамны алуан трлі кіл кйін, сезімін білдіретін жне жан-жануарлара аратылып айтылатын сздер

A) Одаайлар

B) аратпа сз

C) Шылау

D) згелік етіс

E) Ксемше

Верный ответ: A

49. Тмендегі сздерді ішінен омоним сзді тап?

A) ай

B) байлы

C) дние

D) ауысу

E) слу

Верный ответ: A

50. Сйлеуші сйлеп тран сттегі іс-рекетті, имылды білдіретін ша трі:

A) На осы ша

B) Ауыспалы осы ша

C) Осы ша

D) Келер ша

E) Масатты келер ша

Верный ответ: A

51. ДУГ неше блімнен трды?

A) 2

B) 3

C) 4

D) 1

E) 6

Верный ответ: A

52. Јдеби тілді жмсаушылар тжірибесінде нормадан ауыту неше трлі болады жне оларды ата?

A) 2 трлі: жнімен жне жнсіз

B) 2 трлі: орынды жне жнсіз

C) 3 трлі: жекеше, орташа, кпше

D) 3 трлі: сйлем басына, сйлем соына

E) 4 трлі: біріншілік, екіншілік, шіншілік, тртіншілік

Верный ответ: A

53. Соыс мар сзіні синонимін тап?

A) соысор

B) шымай

C) шыраым

D) ашуша

E) сзуар

Верный ответ: A

54. Белгілі бір тілдегі лексикалы, грамматикалы жне фонетикалы тсілдерді олданылу принциптерін не деп айтамыз?

A) стиль

B) лексика

C) стилистика

D) етістік

E) морфология

Верный ответ: A

55. Тілдегі сздерді кпшілігінен не аарылады?

A) белгілі бір стильдік бояу

B) Дыбыстар, олара тн белгілер

C) интонация, айталауды

D) састы

E) фонетикалы единицаларды мнерлі олдану задылытары

Верный ответ: A

56. Быжылдау, сабала, отасу, жайрадау деген сздер зге стиль тріне араанда сіресе айда жиі байалады?

A) кркем дебиетте

B) публицистикада

C) ылыми стильде

D) фразеологияда

E) морфологияда

Верный ответ: A

57. Ксіптік-салалы басылымдарды ата?

A) «За газеті», «Сашы»

B) «Аиат»

C) «Ана тілі»

D) «Айын»

E) «Серке»

Верный ответ: A

58. Ажарлы, слу, дидарлы, кркем, сем андай сздер?

A) синоним

B) омоним

C) антоним

D) неологизм

E) диалектизм

Верный ответ: A

59. Неологизмді тап

A) Аялдама

B) Пері

C) я

D) Шарайна

E) Азан

Верный ответ: A

60. «Тіл ґнері - дертпен теѕ» деген принципті ўстанєан єўлама.

A) Абай

B) Шјкјрім

C) Ыбырай Алтынсарин

D) Ахмет Байтўрсынов

E) Асан Ќайєы

Верный ответ: A

Тема: Уровень1

1. Сйлеу тілі лексикасына андай сздер жатады?

A) арапайым сздер табу, эвфемизм, диалкетизмдер жне ксіби сздер

B) терминдер

C) терминдер, р алуан техникалы атаулар

D) жай сздер

E) эвфемизм

Верный ответ: A

2. алы ызыл алтын жне а ылау кміс сызытар, темір найзаларын деген сз орамдар ауыс маынасы сздер андай жолмен жасалды?

A) метонимия

B) метафора

C) синекдоха

D) омоним

E) синоним

Верный ответ: A

3. Барыс жалауы-

A) іс баытталан, арналан жанама обьект мнінде, кейде жатыс жалауымен синонимдік атар рады.

B) сзге логикалы екпін береді

C) мекендік мнде жатыс септік орнына жмсалады

D) табыс септік жалауымен жарыса олданыланда кездеседі

E) кейде шыыс жалауымен жарыса олданылады

Верный ответ: A

4. Лексиканы мына блімге жатызамыз

A) Сйлемі рылысын зерттейтін блім

B) Сз маынасын зерттейтін блім

C) Сзді жазылу мнерін зерттейтін блім

D) Сйлемні рылымын зерттейтін блім

E) Сз маынасын зерттейтін блім

Верный ответ: A

5. Синтагманы неше ыры , неше жаы бар?

A) 3 ыры, 3 жаы

B) 1 ыры, 1 жаы

C) 2 ыры, екі жаы

D) 2 ыры, 1 жаы

E) 3 ыры, 2 жаы бар

Верный ответ: A

6. Зат есімдік жне сын есімдік тбірден зат есім тудыратын жрнатарды крсет?

A) -лы, -лік, -ды, -дік, -ты, -тік

B) -ра, -рек

C) -ша, -ше

D) -лау, -леу, -дау, -деу, -тау, -теу

E) -ша, -шек, -шы, -шік

Верный ответ: A

7. Бесін намаз, сегіз жма, жеті тамы, ыл кпір андай сз тіркестері?

A) діни ымдаы

B) мдениетті

C) салт, дет- рыппен байланысты

D) кне сздер

E) анатты тіркестер

Верный ответ: A

8. Сзді тек зіні негізгі маынасында жмсалуы ай стильді лексикасына тн ерекшелік

A) ылыми

B) публицистикалы

C) ресми

D) кркем дебиет

E) іс ааздар

Верный ответ: A

9. Экспрессияа рылан, оырмана сер ету функциясын атаратын оиа туралы жанр андай?

A) репортаж

B) сараптама

C) баспасзга шолу

D) маала

E) шолу

Верный ответ: A

10. Айдарлар рылымы жаынан андай болады?

A) ттас, бір ана мселеден хабардар етеді

B) брінен хабар етеді

C) 2-3 таырыптан хабардар етеді

D) тек ана таырыптара шолу жасайды

E) дрыс жауап жо

Верный ответ: A

11. Газет станатын идеялы баытты айнасы не?

A) Бас маала

B) схбат

C) барлы маалалар

D) фельетон

E) айдарлар

Верный ответ: A

12. оамды-саяси лексика деген не?

A) оам, экономика, саясата байланысты жне деби тіл элементтері бар лексика

B) тек саяси газеттердегі лексика

C) мдениетке атысты лексика

D) саясаткерлер олданылатын лексика

E) тек саясата атысты сз тіркестері

Верный ответ: A

13. Тілді коммуникативті функциясы ай стильде басым?

A) сйлеу тілі

B) ауызекі стиль

C) жазба тілі

D) деби кркем

E) публицистикалы стиль

Верный ответ: A

14. Кітаби лексикаа не жатады?

A) деби терминдер

B) ылыми терминдер

C) саяси леуметтік терминдер, р алуан техникалы атаулар

D) арапайым, трпайы сздер

E) экономикалы терминдер

Верный ответ: A

15. Атау тлада кездесетін айдар?

A) «Абай жне біз»

B) «Баспасз баршаа»

C) «Басармадан»

D) «Білгенге маржан»

E) «Жергілікті йымда»

Верный ответ: A

16. Лексикология ылымы нені зерттейді?

A) сздерді шыу тегін

B) сздерді олданылу задылытарын

C) стильдік ызметін

D) сз рамын

E) тіліміздегі бейнелегіш тсілдерді маынасын

Верный ответ: A

17. Сз саптауда аса жиі олданылып, алыптасан морфологиялы тлаларды крсет?

A) -сыма

B) -ра, -рек

C) -лы, -лік,

D) -ша, -ше

E) -ша

Верный ответ: A

18. Диктора, баяндаушыа, гітшіге жктелген міндетті нтижелі болуыны басты шарты?

A) Тыдаушыларды еліктіре білу, оларды назарын сйлеп тран сзіне аудара алу.

B) Дикция

C) Дрыс баяндау

D) ызыушылыты ояту

E) Јн айту

Верный ответ: A

19. Шешендік сзде, ндеуде, диалогты сйлемде, кім шін, кімге арап, неге арналаннын жне сйлеушіні ішкі сезімінн аарту шін жмсалатын сздер алай аталады?

A) аратпа

B) ыстырма

C) етістік

D) есімдік

E) синоним

Верный ответ: A

20. Фонетика ылымы нені зерттейді?

A) тілдегі дыбыстарды жасалуын, жйеленуін зерттейді.

B) дыбыстарды, олара тн белгілерді зерттейді.

C) интонация, айталауды зерттейді.

D) дыбыс йлесімділігін, фонетикалы ерекшеліктерін зерттейді.

E) фонетикалы единицаларды мнерлі олдану задылытарын зертейді.

Верный ответ: A

21. Белгілі бір атынасты трінде тілдік бірліктерді срыптап пайдалану арылы ойды жеткізу мнеріні крінісі

A) речь

B) форма

C) стиль

D) иероглиф

E) екпін

Верный ответ: A

22. Экспрессивті сз тіркесі тріндегі айдарды тап?

A) «Нанды адірлейік!»

B) «Басадан жауап»

C) «Руханият»

D) «Адам жне оам»

E) «Аиат»

Верный ответ: A

23. Сйлеу кезінде елден ерек, ойды бейнелі етіп беруге мтылыс нтижесі?

A) оказионализм

B) синтагматизм

C) варваризм

D) демократизм

E) социализм

Верный ответ: A

24. Белгілі бір жадайда тікілей жасалатын атынас стилі

A) сйлеу тілі

B) ауызекі стиль

C) жазба тілі

D) деби кркем

E) публицистикалы стиль

Верный ответ: A

25. Маал-мтелдерді, афоризмдерде, ледерде сйлемні баяндауышы тсіріліп, ышамдалып айтылады. Мндай сйлемдер тсінікті болу шін, бастауыштан кейін андай белгі ойлады?

A) сызыша

B) тір

C) ос нкте

D) леп белгісі

E) ештее ойылмайды

Верный ответ: A

26. Алашы аза газеттерінде олданылан жанрды крсет?

A) хабар

B) репортаж

C) баалау

D) рецензия

E) пьеса

Верный ответ: A

27. ыпша бел, бра бел, ай аба, смбіл шаш кркемдегіш ралдарды айсысына жатады?

A) траты эпитет

B) траты тееу

C) анафора

D) оксюморн

E) эпифорадо

Верный ответ: A

28. Тіліміздегі бейнелегіш тсілдерді маынасын, оны згеру задылытарын андай ылым зерттейді?

A) стилистика

B) семасиология

C) лексикология

D) грамматика

E) морфология

Верный ответ: A

29. «Тіл тазалыы шін, маына длдігі шін, тіл ткірлігі шін крес - мдениет ралы шін крес» деген пікірді авторы кім?

A) М.Горький

B) А.нанбаев

C) М.Јуезов

D) А.Н.Толстой

E) Р.Єамзатов

Верный ответ: A

30. «Абай з шыармаларын шыыс диалектісінде жазды» дейтін кім?

A) С.Аманжолов

B) Амандосов

C) Аманбаев

D) Есаманов

E) Амангельдиев

Верный ответ: A

31. Ірі саяси оиа, ткеріс кезінде лексикадаы оамды-саяси тіркестер андай жадайда болады?

A) активтенеді

B) жаарады

C) терминге айналады

D) згермейді

E) мыт болады

Верный ответ: A

32. Айдар ызметі жаынан андай топтара блінеді?

A) негізгі жне арнаулы

B) ішкі жне сырты

C) жоары жне тмен

D) жай жне крделі

E) толы жне осалы

Верный ответ: A

33. Бас маалада андай кркемдік тсілдер олданылады?

A) ресми тсіл

B) варваризмдер

C) жмбатар

D) жанрлар

E) троп трлері

Верный ответ: A

34. Фразеологизмдерді дамуыны негізгі неше трі белгілі?

A) 2

B) 5

C) 6

D) 4

E) 3

Верный ответ: A

35. Антонимдер - дегеніміз не?

A) арама-арсы сздер

B) ауыс маыналы не сірелеу маына

C) олжазба трінде жазылан публицистикалы маалалара жиі олданылады

D) маыналары бірдей жазылуы жне дыбысталуы р трлі

E) дыбысталуы жазылуы бір, маыналары бір-бірінен алша сз

Верный ответ: A

36. «р сз деген болмайды. Ол - не арыз, не ттытау, не семдік, не асірет, не лас, не гл, не пле, не аиат, не суле, не тнек» деген пікірді авторын атаыз.

A) Р.Єамзатов

B) Ј.Науаи

C) И.С.Тургенев

D) Є.Мстафин

E) Конфуций

Верный ответ: A

37. Лексика неше салаа блінеді?

A) бірнеше салаа

B) бес салаа

C) алты салаа

D) ш салаа

E) жеті салаа

Верный ответ: A

38. Термин дегенді алай тсінесі?

A) ндірісті, ылымны, техниканы, нерді, мдениетті даму нтижесінде пайда болан ымдарды білдіретін арнаулы сздер.

B) Јдеби тілді жалпыа орта сз байлыыны алыптасан тлада, жалпыа орта маынада жмсалады.

C) Бізді жазу мдениетімізді тмендететін, нормаа тсе алмай жрген сздер тобы.

D) Адам ойын айтуды - негізгі формасы

E) Орыс пен аза сздеріні араласуы.

Верный ответ: A

39. Тілдік «норма» дегеніміз ай ыммен тайталас айтылады?

A) «Јдеби»

B) «азаи»

C) «Діни»

D) »Заманауи»

E) »Трбие»

Верный ответ: A

40. Фразеологизмдерге бейнелік, мнерлік сипат беретін дыбыс йлесімі -

A) Ыра жне йас

B) йас жне анафора

C) Ыра жне эпифора

D) Ыра жне литота

E) йас жне буын

Верный ответ: A

41. Аспан, жер, су, ауа, жел, зен, тау трізді табиат былыстары айда олданылады?

A) ылыми стильде

B) жауапты брі дрыс

C) публицистикалы стильде

D) ресми - кесе стильде

E) кркем дебиет стилінде

Верный ответ: A

42. Синтагма грек тілінен андай маына береді?

A) бірттас рылан

B) бірлік

C) жалыз, дара

D) сйлем

E) сз тіркесі

Верный ответ: A

43. Жас жазушы алихан Ысаовты андай повесі бар?

A) «оыр кз»

B) «Жаз»

C) «Мезгіл»

D) «Фашизм»

E) «Параорлы»

Верный ответ: A

44. Кні кеше, кні бгін, ала кздей - осы мысалдардаы сздерді тіркесуінен жасалан рбір сз блек жазылады. андай сз табыны емлесіне сйкес келеді?

A) стеу емлесі

B) Шылау емлесі

C) Есімдік емлесі

D) Етістік емлесі

E) Зат есім емлесі

Верный ответ: A

45. Траты сз тіркестеріні ішінде сйлеу тілі ыайында кбірек пайдаланылатындары -

A) Идиомдар

B) Аксиомалар

C) Терминдер

D) Диалектизмдер

E) Омонимдер

Верный ответ: A

46. Лексика нені зерттейді?

A) Сздік рамын

B) Стилистиканы

C) Морфологияны

D) Грамматиканы

E) Фразеологизмді

Верный ответ: A

47. Сздерді бірінші айтылуы бойынша, содан со жазылуы бойынша аныта:

A) Амангелді - Аманкелді, ауысша - ауызша;

B) абас - апас, шегара - шекара;

C) лн - лын, жрек - жрк;

D) жлдз - жлдыз, ле - л;

E) барлыы дрыс.

Верный ответ: A

48. Стилистика шешендік нерінен нешінші асырда бліне бастады?

A) ХХ

B) ХІХ

C) ХІ

D) Х

E) ХІІІ

Верный ответ: A

49. Варваризм сздерді тап?

A) «Јйелдер гіртая орнатты»

B) «Жмысшылар олы ктерілді»

C) «Жмыс науаны басталды»

D) «лтты саясат ркендеуде»

E) «Мерекемен, азастан!»

Верный ответ: A

50. Хабарланып отыран іске сйлеушіні айрыша атынасын білдірудегі тсілде -п тласы ксемшені ай тріне жатады?

A) жіктеулі

B) ауыспалы

C) септік

D) кмекші

E) экспрессиялы

Верный ответ: A

51. «Итті кмілген жері-осы» деген сйлемше е алаш ай тілде олданылып алыптасты?

A) Неміс тілінде

B) Аылшын тілінде

C) Орыс тілінде

D) Француз тілінде

E) Латын тілінде

Верный ответ: A

52. «Публицистика» ай сзден енген?

A) латын

B) француз

C) ытай

D) аылшын

E) грек

Верный ответ: A

53. Саяси публицистикалы лексиканы, кімшілік лексиканы олданылуы ай стильде басым?

A) ресми

B) публицистикалы

C) іс ааздар

D) жмыс

E) кесе

Верный ответ: A

54. Тмендегі тіркестерден фразеологиялы тіркесті тап?

A) соыра тая статандай

B) самаурынын быжылдатып

C) жаман жасы кру

D) жз елудей атпал

E) білігі арты арашаш

Верный ответ: A

55. Жрт алдында сйлеу ... жмыс.

A) те жауапты, рі иын

B) Оай

C) Жауапты

D) Оша емес

E) Дрыс жауабы жо

Верный ответ: A

56. Сз саптауда аса жиі олданылып, алыптасан морфологиялы

тлаларды крсет?

A) -сыма

B) -ра, -рек

C) -лы, -лік,

D) -ша, -ше

E) -ша

Верный ответ: A

57. «Сз кркемдігіні» бір нысанасы деп нені айтамыз?

A) айындылы

B) длдік

C) кркемде

D) шынды

E) кріктеу

Верный ответ: A

58. Экспрессивтік бояу трінде жазылан сздерді тап

A) Парыз, пті, лкен

B) ыр, адам, сабаз

C) Жаладату, желкебай

D) Сыарлы, ірікті

E) Шаћар, жыра, емен

Верный ответ: A

59. «Дала уалаяты», «аза», «Айап» газеттеріні тиражы нешеден аспайтын?

A) 10000-нан

B) 500-ден

C) 1000-нан

D) 900-ден

E) 20000-нан

Верный ответ: A

60. Кітаби лексикаа не жатады?

A) тілдегі барлы сз оры

B) терминдер

C) табу, эвфемизм, диалектизмдер жне ксіби сздер

D) терминдер, р алуан техникалы атаулар

E) маыналары бір жазулары р трлі

Верный ответ: A

61. Алашы газеттерді шыу себебі:

A) патша жарлытарын, кімдерін елге жеткізу

B) жеке республика болу раны

C) патшалы Ресейге арсы шыу

D) шаруа жадайын олдау шін

E) Алаш автономиясын ру шін

Верный ответ: A

62. «р сз деген болмайды. Ол - не арыз, не ттытау, не семдік, не асірет, не лас, не гл, не пле, не аиат, не суле, не тнек» деген пікірді авторын атаыз.

A) Р.Єамзатов

B) Ј.Науаи

C) И.С.Тургенев

D) Є.Мстафин

E) Конфуций

Верный ответ: A

63. Синтагма сзі ай елді тілінен алынан сз?

A) грек

B) аылшын

C) неміс

D) нді

E) аза

Верный ответ: A

64. Ксіптік сипатаы фразеологизмдер:

A) «шопан ата таяы»

B) «жаныма аузы алай барды»

C) «айтаным айтан»

D) «ос абаттанан амшы»

E) «кзді ашып- жманша»

Верный ответ: A

65. Тіл арылы кнделікті арым-атынас жасауда, пікір алысуда адамдарды барлыы бірдей жне жиі олданатын сздерді алай атаймыз?

A) Жалпылама олданылатын сздер

B) Термин сздер

C) Диалектизмдер

D) Неологизмдер

E) Архаизм сздер

Верный ответ: A

66. Алашы газет тілінде андай жанр цензура назарына кп іліккен?

A) бас маала

B) репортаж

C) рецензия

D) сыни жанрлар

E) панфлет

Верный ответ: A

67. Тл сзден кейінгі «де» етістігі «деді», «деп еді», «дейді», «деген еді» сияты тиянаты тлаларда айтылса, одан кейінгі автор сзі з алдына тиянаты не баыныы сйлемдер болса, араларына не ойылуы тиіс?

A) тір

B) Сызыша

C) Жаша

D) ос нсте

E) Ештее ойылмайды

Верный ответ: A

68. І. Кеесбаевті пікірі бойынша: «Маалдардаы ойды баса оймен жанастыру шін, маал мен баса сздерді арасына кбіне осы етістікті ойып айтамыз...». Бл ай етістік екенін анытаыз.

A) «де» («деп», «деген»)

B) «кр» («кру», «крген»)

C) «айтпа» («айта крме»)

D) «тыда» («тыдау»)

E) «жаз»

Верный ответ: A

69. Бгінгі тада азастан аумаындаы газет-журналдар, телеарналар, радиоарналарды брін оса есептегенде анша БА ызмет атарады?

A) 356

B) 485

C) 800

D) 1000-а жуы

E) 500

Верный ответ: A

70. Белгілі бір жадайда тікілей жасалатын атынас стилі

A) сйлеу тілі

B) ауызекі стиль

C) жазба тілі

D) деби кркем

E) публицистикалы стиль

Верный ответ: A

71. Сйлеу тіліні фразеологизмдері олдану жаынан ыайына арай алай жіктеледі?

A) арапайым, трпайы, ксіби, жергілікті ерекшеліктегі

B) арапайым, трпайы, ксіби

C) ксіби, жергілікті ерекшеліктегі

D) арапайым, трпайы

E) трпайы

Верный ответ: A

72. Кнерген сздерді тап

A) Тоал, барымта, дабыл

B) Биікшілер, озаттар, тыры

C) Аялдама, балмзда, оырман

D) стаз- бригадир

E) Алалат, таныс

Верный ответ: A

73. Фразеологизмдерді маыналы жаынан жне сырт рылысын згертіп олдану - андай масаттан туан тсіл?

A) Шыармашылы

B) Редакторлы

C) Лексикалы

D) Стильдік

E) Контексті жасарту

Верный ответ: A

74. Тіліміздегі сздерді лексикалы жне грамматикалы маыналарынан баса осымша реін алай атаймыз?

A) эмоционалды- экспрессивті бояу

B) лексика

C) синтаксистік рылыстар

D) морфология

E) фразеология

Верный ответ: A

75. Шешендік сзде, ндеуде, диалогты сйлемдерде, кім шін, кімге арап, неге арналанын жне сйлеушіні ішкі сезімін аарту шін жмсалатын сздер -

A) аратпа сз

B) ыстырма сз

C) басыы сз

D) бйрыты сз

E) ононим сз

Верный ответ: A

76. Ксіптік-салалы басылымдарды ата?

A) «За газеті», «Сашы»

B) «Аиат»

C) «Ана тілі»

D) «Айын»

E) «Серке»

Верный ответ: A

77. Публицистика латын тілінен аударанда андай маына береді?

A) кпшілік, леумет

B) баяндау

C) саяси топ

D) мемлекет

E) анытама

Верный ответ: A

78. Синтагма сзі анша элементтен ралан?

A) кем дегенде екі

B) кем дегенде бес

C) кем дегенде трт

D) кем дегенде ш

E) шектеу жо

Верный ответ: A

79. олдану ерекшелігіне арай жалпы халыты тілді трлерін ата?

A) ауызша жне жазбаша

B) кітаби

C) ауызша

D) жазбаша

E) сйлеу тілі

Верный ответ: A

80. Г. Я. Салганик газет тіліндегі баалауышты лексиканы неше трге блді?

A) 3

B) 5

C) 6

D) 9

E) 4

Верный ответ: A

Тема: Уровень1

1. Адамны алуан трлі кіл кйін, сезімін білдіретін жне жан-жануарлара аратылып айтылатын сздер

A) одаайлар

B) аратпа сз

C) шылау

D) згелік етіс

E) ксемше

Верный ответ: A

2. Совет кіметіні алашы жылдары газеттер лексикасы ай кезедерде алыптасып лгерді?

A) 1920-1940 ж

B) 1932-1940 ж

C) 1919-1931 ж

D) 1920-1930 ж

E) 1925-1941 ж

Верный ответ: A

3. Јдеби тілді белгілі бір стильдік саласында жиі олданылуа бейім

тланы ата:

A) морфологиялы

B) лексикалы

C) синтаксистік

D) грамматикалы

E) фразеологиялы

Верный ответ: A

4. тініш, сенім хат, ол хат, анытама, мінездеме, шаыру билеті, хабарландыру т.с.с іс ааздарыны лгілері ай стильге жатады?

A) кесе

B) ерікті

C) кнделікті

D) жмыс

E) шыармашылы

Верный ответ: A

5. Стилистикадаы негізгі ымдарды бірін ата?

A) стиль

B) лексикалы синонимдер

C) сйлеу

D) фразеологиялы синонимдер

E) морфология

Верный ответ: A

6. Тіл білімінде адам ойын, крген-білгенін басаа айтуды формасы -

A) хабарлы сйлем

B) лепті сйлем

C) бйрыты сйлем

D) сраулы сйлем

E) экспрессивті сйлем

Верный ответ: A

7. Бас маала аза газеттеріні ішінде ай газетте траты жне жйелі трде кездеседі?

A) «аза»

B) «ТУГ»

C) «ДУГ»

D) «Серке»

E) «Айап»

Верный ответ: A

8. Деалектизм андай стильдерде олданылады?

A) Єылми, ресми- кеес

B) Јдеби

C) Кітаби

D) Бейтарап

E) Ауызекі сйлеу

Верный ответ: A

9. Форма дегеніміз не?

A) тіл ралдарыны кмегімен болатын сйлеуді сырты крінісі

B) тілді бріне тн былыс

C) ойды жеткізу мнеріні крінісі

D) жадайа байланысты сйлеу мнері

E) барлы жауаптар дрыс

Верный ответ: A

10. Фразеологизмдерді зіне тн негізгі асиеттерін ата:

A) Жауаптарды барлыы дрыс

B) Дайын тілдік единица ретінде жмсалады

C) Жалпыа бірдей танылан олдану заы болады

D) Маына бірлігі саталады

E) Екі сзден кем болмайды

Верный ответ: A

11. Тілді коммуникативті функциясы ай стильде басым?

A) сйлеу тілі

B) ауызекі стиль

C) жазба тілі

D) деби кркем

E) публицистикалы стиль

Верный ответ: A

12. Дрысын тап, айсысы айдар?

A) «суыт хабарлар»

B) лемдік сипат алды

C) жаћандану

D) адір ттты

E) елеулі орында

Верный ответ: A

13. андай атынастар негізінде тілдік жйені бір дегейіне тн біртекті тілдік бірліктер, оларды сас белгілері болады?

A) пардигматикалы

B) синтаксистік

C) интонациялы

D) экспрессивті

E) заманауи

Верный ответ: A

14. Аын жыраулар тілімен ДУГ, ТУГ-те кездесетін ару-жаратарды ескі атаулары ай газетте млдем кездеспейді?

A) «аза»

B) «Торай»

C) «Жетісу»

D) «Айап»

E) «ш жз»

Верный ответ: A

15. Сзді тек зіні негізгі маынасында жмсалуы ай стильді лексикасына тн ерекшелік

A) ылыми

B) публицистикалы

C) ресми

D) кркем дебиет

E) іс ааздар

Верный ответ: A

16. Газет тіліндегі іс-имыл семасын тап:

A) кбейіп келеді

B) террорлы рекет

C) лтты тіл

D) еларалы байланыс

E) заманауи технология

Верный ответ: A

17. Мекемелерде жргізілетін жазу лгілері ай стильге жатады?

A) іс ааздар

B) ылыми

C) публицистикалы

D) ресми

E) ерікті

Верный ответ: A

18. Оксюморон алай алыптасады?

A) Маынасы арама-арсы, антоним сздер з ара тіркесіп, бір ымды білдіреді.

B) Белгілі бір зат не былыс шамадан тыс лкейтіліп айтылады.

C) Сзді не сйлемшені сйлемні басында бірыай айталау арылы алыптасады.

D) Белгілі бір зат не былыс шамадан тыс кішірейтіліп айтылады

E) Антитеза жолымен рылатын траты сз тіркестері арылы жасалады.

Верный ответ: A

19. Тілдегі сздерді барлыы, кллі сз байлыы сздік рам немесе таы алай аталады?

A) Лексика

B) Лингвистика

C) Стилистика

D) Семантика

E) Фонетика

Верный ответ: A

20. Атау тлалы синтагманы тап:

A) баспасз

B) кркейді

C) келісім-шарта

D) визуалды

E) зор

Верный ответ: A

21. Айрыша кіл аударатын септікті бірі-

A) ілік септігі

B) табыс септігі

C) барыс септігі

D) атау септігі

E) кмектес септігі

Верный ответ: A

22. Кешегі кнні белгісі болатын оамды-саяси тіркесті тап?

A) бес жылды жоспар, ебек вахтасы, кемелденген социализм

B) комсомол, жаћандану сипаты

C) ы орау, земство, дума

D) дрыс жауабы жо

E) бастауыш мектеп, лакестік рекет

Верный ответ: A

23. Газеттегі оамды-саяси лексиканы трлері нешеу?

A) 9

B) 10

C) 5

D) 2

E) 3

Верный ответ: A

24. Газет лексикасыны трленуі?

A) баалауышты сипат жне бейтараптану

B) леуметтік

C) крделі, ауымды

D) дрыс жауабы жо

E) эмоциналды

Верный ответ: A

25. Јдеби тілді лексикалы нормасына жатпайтын сздер:

A) жаргон, былапыт сздер;

B) траты сз тіркесі, шешендік сздер;

C) орфоэпиялы сздер, орфографиялы сздер;

D) диалектизм, профессионализм, жаргон сздер;

E) грамматикасы бар сздер.

Верный ответ: A

26. Кітаби-жазба стиль...

A) жалпы халыты тілді жазбаша формасы негізінде, кітаби сипатты

болады.

B) адамдарды бір- бірімен кнделікті атынасында пайдаланылады.

C) мірді барлы саласында олданылады.

D) жалпы халыты тілді ауызша формасы негізінде болады.

E) ксіби сздер кп олданылады

Верный ответ: A

27. Јдебиет сзі аза тіліне ай тілден ауысты?

A) араб

B) ырыз

C) трік

D) збек

E) орыс

Верный ответ: A

28. Синтаксиске анытама бер?

A) сз тіркесіні, сйлемні рылысын зерттейтін грамматиканы бір блімі

B) р трлі образа рылан, біра маынасы бір-біріне жаын, траты сз тіркестер

C) олданылу сипаты трысынан назар аударатын грамматикалы категорияны бірі

D) етістіктерді рамында келіп бейнелі мн туызатын аффикстер

E) барлы жауаптар дрыс

Верный ответ: A

29. «Тілді кезінде жеке адамдар з баылауына алатын болады» деген кім?

A) К.Маркс

B) Фредрих

C) Энгель

D) Ленин

E) Сталин

Верный ответ: A

30. Диалектизімні кркем дебиет стиліндегі олданылуы неше трлі?

A) екі трлі

B) ш трлі

C) бес трлі

D) трт трлі

E) алты трлі

Верный ответ: A

31. Антонимді тап

A) Іші мен сырты

B) Шаћар мен ала

C) Маызды, пайдалы

D) А пен кк

E) Жрек пен бауыр

Верный ответ: A

32. Жіктеу есімдігіні дрыс анытамасын крсет?

A) кбінесе тура, номинальды мнінен баса, авторды, сйлеушіні айтып, хабарлап отыран іс-былыса субъективтік атынасын крсетеді

B) сзді экспрессивтілігін кшейтуді, арты я кемдік дрежесін білдіруді тымды бір тсілі

C) олданылу сипаты трысынан назар аударатын грамматикалы категорияны бірі

D) етістіктерді рамында келіп бейнелі мн туызатын аффикстер

E) барлы жауаптар дрыс

Верный ответ: A

33. «Буря в стакане воды» - «Стакандаы суды брылы» сз тіркесіні алыптасу тарихы бар. Сйлемде ауыс маынада, елеусіз кіл блуге трмайтын нрсеге бола жанжал шыару, боса ынжылу дегенді білдіреді. Мны тыш оданан француз философын атаыз.

A) Монтескье

B) Аристотель

C) Жергон

D) Сенека

E) Луллий

Верный ответ: A

34. Публицистика нені білдіреді?

A) кпшілік, леумет

B) кпшілік, жрт

C) леуметтік, жрт

D) кп халы

E) халы

Верный ответ: A

35. Ойды жне сезімді образ арылы бейнелейтін айрыша нерді андай стильге жатызамыз?

A) кркем деби

B) ылыми

C) публицистикалы

D) кітаби-жазба

E) ресми

Верный ответ: A

36. Астарлап, кестелеп айтатын ойды бейнелі крінісі дегеніміз не?

A) Маал-мтел

B) Жмба

C) Метафора

D) Траты сз тіркестері

E) Диалектизм

Верный ответ: A

37. Барлыбаев скери лексиканы іштей нешеге бледі?

A) 5

B) 4

C) 3

D) 10

E) 2

Верный ответ: A

38. Кнделікті басылымдара андай газеттер жатады?

A) «Жас Алаш», «Егемен азастан»

B) «аза», «Дала мен ала»

C) «Сарыара самалы», «Новая жизнь»

D) «Айын» , «Ана тілі»

E) «Шаћар», «Серпін»

Верный ответ: A

39. «Јсерлеу» тсілі андай маынаа ие?

A) кріктеу

B) тірік

C) кркемдік

D) шынды

E) сірлеу

Верный ответ: A

40. Ресми стильде кбінесе нелер жазылады?

A) жауапты брі дрыс

B) келісімдер

C) нота

D) кімет хабарлары

E) шарттар

Верный ответ: A

41. Тіл білімінде адам ойын, крген-білгенін басаа айтуды формасы -

A) Хабарлы сйлем

B) Лепті сйлем

C) Бйрыты сйлем

D) Сраулы сйлем

E) Экспрессивті сйлем

Верный ответ: A

42. Лексика-грамматикалы табиатына байланысты ерекшеленетін сз

табын ата:

A) есімдік

B) сан есім

C) шылау

D) одаай

E) етістік

Верный ответ: A

43. Етістікті арнаулы алау райы таза тілек, арман мнін туызатын тласы андай?

A) -ай

B) -ра

C) -ы,

D) -дау

E) -ша

Верный ответ: A

44. Лексика андай топтара блінеді?

A) жауапты брі дрыс

B) кітаби,скери лексика

C) поэтикалы диалектикалы лексика

D) ресми іс- ааздар лексикасы

E) трмысты сйлеу тілі лексикасы

Верный ответ: A

45. Сйлеу тіліні лексикасына мыналар жатады

A) Јдеби тіл нормасына сай сздер

B) Синонимдер, аптонимдер

C) Неологизмдер

D) аратпа, айталама сздер

E) Табу, эферизм, деалектизмдер

Верный ответ: A

46. Алагы газеттер лексикасы ай кезедерде алыптасты?

A) 1860-1918 ж

B) 1860-1900 ж

C) 1870-1888 ж

D) 1900-1940 ж

E) дрыс жауап жо

Верный ответ: A

47. Газет лексикасыны ерекшелігі:

A) жалпы тсінікті, леуметтік баалауышты, згереді, дамиды

B) немділік

C) халыа тсініксіз болуы

D) тратылы

E) брі дрыс

Верный ответ: A

48. Парадигматикалы атынас жинау тсілі:

A) септік, жіктеу есімдіктерін табу

B) синонимді табу

C) омоним табу

D) кез-келген тсіл олдану

E) аталанны брі

Верный ответ: A

49. Сйлеу кезінде елден ерек, ойды бейнелі етіп беруге мтылыс нтижесі?

A) оказионализм

B) синтагматизм

C) варваризм

D) демократизм

E) социализм

Верный ответ: A

50. «Буря в стакане воды» - «Стакандаы суды брылы» сз тіркесіні алыптасу тарихы бар. Сйлемде ауыс маынада, елеусіз кіл блуге трмайтын нрсеге бола жанжал шыару, боса ынжылу дегенді білдіреді. Мны тыш оданан француз философын атаыз.

A) Монтескье

B) Аристотель

C) Жергон

D) Сенека

E) Луллий

Верный ответ: A

51. Халы тілінде белгілі бір зат атауын жасауда ертеден алыптасан тсілді бірін андай аффикс арылы жаа сз жасауа болады?

A) -ыш, -кіш, -ыш, -гіш

B) -ра, -рек

C) -ма, -ме, -ба, -бе

D) -лау, -леу, -дау, -деу,

E) -ша

Верный ответ: A

52. Адамны алуан трлі кіл кйін, сезімін білдіретін жне жан-жануарлара аратылып айтылатын сздер

A) Одаайлар

B) аратпа сз

C) Шылау

D) згелік етіс

E) Ксемше

Верный ответ: A