Тілді алфавиты жне мліметтер типі

Зертханалы жмыс

« Microsoft Visual C++ интегралды деу ортасы (MVC++)

(IDE - Integrated Development Environment)»

"С++ программалау тілінде енгізу жне шыару операторлары"

Жмысты масаты: MVC++интегралды деу ортасын йрену,енгізу жне шыару операторлары, математикалы функциялар. Осы операторларды кмегімен рылан программаны безендіру.

1.Microsoft Visual C++ интегралды деу ортасы (MVC++)

(IDE - Integrated Development Environment)

 

Microsoft Visual C++ интегралды деу ортасы (IDE - Integrated Development Environment) Visual C++ тілінде программа жазу шін олданылады. Бл жерде программа жазу шін барлы керекті рал-саймандар орналасан. IDA Visual C++ келесі негізгі компоненттерді райды.

1. Редактор (Editor) - С++ кодын енгізу, тексеру, арау шін олданылады.

2. Компилятор (Compiler) - С++ кодын трансляциясын объекті кодты орындайды

3. Компоновщик (Linker) – объектік код пен кітапханалы модульдерді біріктірілуі нтижесінде орындалатын файлдар рады.

4.Кітапханалар (Libraries) – олданылатын программада пайдаланылатын алдын-ала жазылан модульдерді олдайды. Microsoft Windows басшылыымен жмыс жасайтын программаларды жасауда олданылатын кітапханаларды бірі Microsoft Foundation Classes (базовые классы Microsoft, или MFC)- тен трады. С++ стандартты кітапханасы енгізу-шыару операцисын жне баса да С++ тіліні стандартты ммкіндіктеріне жол ашады.

5. AppWizard, ClassWizard жне Resource Editor (Редактор ресурсов) сияты рал – жабдытар .

Visual C++ -та AppWizard - объекті кодты генераторы.ClassWizard арылыкласстар руа жне басаруа болады.

 

Visual С++ жмыс экраны 3 терезеден трады.

1.Project Workspace терезесі (Проектіні жмыс облысы) экранны сол жаында орналасан. Бл терезе лкен программаларды басаруа кмектеседі.

2. Editor (Редактор) терезесі Project Workspace терезесінен, о жата орналасан. Бл терезе бастапы кодты тексеру жне енгізу шін олданылады.

3.Output (Шыару) терезесі экранны тменгі блігінде орналасан. Бл терезеде командалар орындалан кездегі ателіктер мен орындалу реті туралы мліметтер бейнеленеді.

 

Жаа 1 файлды консольды программаны ру жне орындау:

1.File (Файл) менюінен New (Жаа) пунктін тадау.

2.Files (Файлдар) блімін шерту.

3.C++ Source File (С++бастапы файл)файлды типін тадау.

4.ОК кнопкасын шерту.

5.Редакторды жаа терезесі шыады. Сол терезеге программаны кодын теруге болады.

6. Файлды компиляциялау шін аттас менюінен Build (Компоновка) пункті тадаймыз. Схбат терезесінде проектіні жмыс облысын ру туралы сраныс шыады. И деп жауап берііз.Файл компиляциаланып жне барлы кітапханалардаы файлдармен байланысады.

7.Программаны жіберу шін Build (Компоновка) менюінен Execute (Жіберу) файлды типін тадау.Егер барлыы дрыс болса, программаны нтижесі терезеге шыады.

8. Егер программада ате болса, онда Output терезесінде пайда болады. Егер кез-келген ате атара 2 рет шерткенде, программа жазылан терезеде ате кеткен атарды крсетеді.

Зертханалы жмыс

Теориялы мліметтер

Программаны структурасы

С++ тілінде кез-келген программа орындауа ажетті іс - рекеттен тратын бір немесе бірнеше функциялардан трады.Кез-келген программа main функциясынан басталады. Ары арай программаны тексті, фигуралы жашамен аяталады. Сонымен программаны структурасы мынадай трде болады:

 

int main ( )

{

Программа денесі

return 0;

}

 

арапайым жадайда main функциясыны аргументті болмайды, сондытан жашаны ішіне ештее жазылмайды. cin жне cout объектілерді кмегімен апаратты енгізу жне шыару программасыны жмысы шін main функцияны алдына келесі жазуды жазу керек:

#include <iostream.h>

 

Тілді алфавиты жне мліметтер типі

Тілді алфавиты латынны кіші жне лкен ріптерінен, сандардан жне арнайы белгілерден трады. Соыларына мыналар жатады: .(нкте), , (тір), ‘ (апостроф), : (ос нкте)

Тілді маызды тсінігі объектіні аты ретінде олданылатын идентификатор болып табылады. мысалы, айнымалы, функциялар жне т.б. Идентификатор 32 символдан жне ол ріптен, саннан жне «подчеркивания» символынан трады, міндетті трде ріптен жне «подчеркивания» символынан басталады. Кіші ріптер лкен ріптерден ерекшеленеді, SIGMA жне sigma идентификаторлары р трлі болып есептеледі.

 

С++ тілінде бірнеше мліметтер типі бар. рбір тип келесі кілтті сздермен аныталады.

1.int (бтін)- барлы бтін сандар жататын мндерді береді. Барлы ммкін мндер диапазоны мынадай шекте жатады:2147483648 ден 2147483647 дейін, int типті айнымалы 32 битті орынды алады;

2.short (ыса бтінді) – int типінен лкен болуы ммкін емес, бл типтегі айнымалы 16 битті орынды алады.

3.long (зын бтінді) – int типінен кіші болуы ммкін емес, бл типтегі айнымалы 32 битті орынды алады жне мыныдай шекте жатады:2147483648 ден 2147483647 дейін.

4.char (символды) – р трлі символдан тратын мндерді береді;

5.unsigned (табасыз)-С++ тілінде unsigned (мысалы, unsigned short) модификаторды кмегімен кейбір типтерді табасыз етіп жариялауа болады.Бл дегеніміз сйкес айнымалылар теріс мнге ие болмайды.Нтижесінде олар символды типтерге араанда лкен о мндерге ие болады. intтипінде «unsigned int a;» орнына «unsigned a;» деп жариялауа болады;

6.float (наты) – нктемен ажыратылан блшек блігі бар наты сандар жататын мндерді шыарады.Сонымен атар наты сандар экспоненциальды формада жазылуы ммкін. Мысалы,-1.58е+2 ( -1,58·10² -не те). float типті айнымалы 32 битті орынды алады.+3.4е-38 ден +3.4е+38 дейін диапазондаы мндерді абылдайды.

7.double (екі ретті наты)-float типінен 2 есе кп орынды алатын наты айнымалыларды анытайды. double типті айнымалы 64 битті орынды алады.+1.7е-308 ден +1.7е+308 дейін диапазондаы мндерді абылдайды.

2.3.Операторлар жне рнектер

рнектер С++ тіліні программасында кеінен олданылады жне айнымалыларды есептеу шін формулалар бар. Олар операциялы белгілермен (осу, азайту, кбейту жне т.б.) біріктіріген операндылардан (айнымалылар, тратылар жне т.б.) трады.рнектерді мнін есептеуді орындалу тртібі оларды приоритетімен аныталады жне дгелек жакшаларды кмегімен реттеледі.Арифметикалы рнектер кбінесе меншіктеу операторында пайдалынады. Бл оператор сол жатаы тран айнымалыны мнін о жатаы тран айнымалыны мніне айырбастайды жне келесі трде болады:

айнымалы = рнек;

С++ тілінде кішіреюі, лкеюі жне т.б. сияты згерістерге рсат бермейтін const модификаторы олданылуы ммкін.

Мысалы:

const float a=3.5;

С++ тілінде олданылатын арифметикалы операциялар 1 кестеде берілген

1 кесте

Операциялар белгісі	Орындалуы
+	осу
–	Азайту
*	Кбейту
/	Блу
%	Модуль бойынша блу

 

Модуль бойынша блгендегі нтиже, блгендегі алды болып табылады. Мысалы, егер b=5, c=2 болса, а=b%c орындалуыны нтижесінде айнымалы 1 деген мнді береді.

С++ тілінде программалау кезінде пайдалынылатын кейбір функциялар 2 кестеде берілген

2 кесте

Математатикалы жазу	СИ тіліндегі жазу
| X |	int abs(int X)
| X |	float fabs(float X)
arccos X	double acos(double X)
arcsin X	double asin(double X)
arctg X	double atan(double X)
cos X	double cos(double X)
sin X	double sin(double X)
tg X	double tan(double X)
eX	double exp(double X)
ln X	double log(double X)
log X	double log10(double X)
X	double sqrt(double X)
XY	double pow(double X, double Y)

 

С++ тілінде программаны оуа жне тсінуге кп кмек беретін комментариялара маызды роль беріледі. Коментариялар программаны кез – келген жерінде болуы ммкін жне олар мынадай символдармен белгіленеді: /* , */.

болса

СИ тілінде мысалды арастырайы. Есептеу керек:

 

 

Математикалы функциялармен жмыс кезінде main функциясыны алдына мына атарды енгізу ажетті

#include <math.h>

Программа на С++ имеет вид:

#include <iostream.h>

#include <math.h>

int main()

{

float z,f,k; /*наты типтерді жариялануы z,f,k*/

double y,a,b,c,d,x; /*y,a,b,c,d,x екі ретті наты айнымалыларды жариялануы*/

cout<<”введите z=”;

cin>>z;

cout<<”введите f=”;

cin>>f;

cout<<”введите x=”;

cin>>x;

cout<<”введите k=”;

cin>>k;

cout<<”введите d=”;

cin>>d;

 

a=log(x)+(z+f)/k;

b=sin(x)+tan(x);

c=pow(d+exp(x),1.0/5);

y=(a+b)/c;

cout<<”a=”<<a<<”b=”<<b<<”c=”<<c<<”y=”<<y<<’\n’; /*вывод на экран значений переменных a,b,c,y айнымалылар мндеріні экрана шыуы*/

return 0;

}

 

Тапсырма

3 кестеден вариант бойынша тапсырмаларды алып, оны СИ тілінде программалау ажет.

№ варианта	Тапсырма	Берілетін мндері
		x = 4,5 y = 8,5 i = 3 j = 6
		n = 10,2 x = 4,3 i = 5 m = 2
		m = 8,1 w = 4,2 x = 10 y = 4
		t = 4,7 z = 0,8 p = 6,2 k = – 4 m = 6
		t = 4,1 p = 3,2 w = 8,7 j = 3 i = 7
		x = 5,7 y = 1,9 k = 8 m = 2
		m = 5,6 n = 9,4 i = 4 j = 9
		q = 1,7 p = 2,3 i = 9 j = 4
9 y = sin2( n + m ) , где		n = 2,6 m = 3,7 p = 6 k = 2
10 y = sin(p2+t) , где		t = 1,1 p = 2,4 k = 4 i = 5
11 t = log2 (x + y) , где		x = 3,7 y = 2,1 i = 3 j = 4
12 c = tg2 (t+p) + sin p2 , где		t = 1,5 p = 4,8 i = 2 m = 6
13 , где		z = 2,4 m = 5,8 n = 4 j = 5
14 h = sin (tg x2) , где		x = 9,5 y = 3,6 j = 2 i = 5
15 a = cos2 (x+y) , где c a + b2 d =		x = 6,4 y = 1,7 k = 5 m = 7