БКЕД КАЗ ЮУ – МАТУР ЙОЛА

Гере районы авылларында каз млре уза

Авылларда борынгыдан калган бик матур йола – крше-клн, дус-туган белн ыелышып каз млре уза. н, Тбрле авылында Ильяс–Фнил МУЛЛАХМТОВлар мг бтен авылны дшкннр. Кне буе эш белн берг рхтлнеп кел ачтылар биред авыл уганнары.

ЙОРТ КОШЛАРЫН КПЛП АСРЫЙЛАР

Бу ирлект кп гаиллр каз асрауны злрене яраткан шгыльлре дип саныйлар. Тбрледн Нзил–Фрит Шаабиевлар, Вил–Раушания Влиевлар, Мирзалиф–нсрия Харасовлар, Газинур–Раушания Галиевлар, Зиннур–Филис Шеховлар, Мукшурдан Рафил–Римма Слимуллиннар хуалыкларында быел да 20-30 баш каз скн. Фнил–Ильяс Муллахмтовларны ишегалды да язын сап-сары йомшак ббклр белн тула икн.

– Ел саен кплп ббк алабыз. ата казны кышка асрарга калдырабыз. Ббклр стергнд безг мшкате азрак, ата каз – аларны саклаучы да, яклаучы да, – ди хуабик Фнил апа.

ЙОН СОСКЫСЫ“НА КАДР ЭЗЛДЕЛР

н, бу хуалыкта м буласын ишетеп авыл апайлары йдге эшлрен иртк бетереп куйганнар. Милли киемнр кигн Глнара, Глфия, Римма, Рафил, Мсгуд, Нзил, Финис, Глшат “Каз канаты кат-кат була, ир канаты ат була“ дип ырлап керделр д, каз йолкырга да керештелр.

– Казлары да казлары... Берсе-берсе бишр кило булыр, ахры, бик шп, – диештелр ханымнар. Ул ара да булмый, Мукшурдан оста баянчы Назыйм абый Моратов мчелр янына килеп керде м кызларны ырлата да башлады. н шулай, ырлый-ырлый рберсе ике-ч каз йолыкканнарын сизми д калдылар апалар. Казларны эчен-башын алгач бкег тшрг зерлнгнд капкада Фнис Шаабиевны гармун монарына кушылып бер тркем егетлр кренде. Рафил, Рстм, Шамил бик чая булып чыктылар, мчелр каршына басып:

Челтр элдем читнг, ифер-илфер итрг.

Без килмдек буш китрг, Килдек алып китрг дип кыюланып ырлап та ибрделр.

Кызлар да тшеп калганнардан тгел:

Алын алырсыз микн, Глен алырсыз микн?

Урталарга чыгып сайлап Кемне алырсыз икн дип сорауларын яудырдылар...

Мен шуннан башланды уен-клке, ыр-бию... Татарча илкен-илкен биюче егет-кызларга кушылмыйча кел тзме со инде?! Ул ара да булмый, хуабик Фнил апа мичт кпереп пешкн коймаклары, из самавырда кайнаган хуш исле че белн мчелрне сыйлады. Бу вакытта смер кызлар Лидия, Глназ, Илз канат сыдыру белн мшгуль булдылар. Ч, капкадан елый-елый кем кереп кил?! Фнис белн Финисне кызлары Илз икн! Аны авылны теге очында яшче бер апага “йон соскысы“ алып кайтырга ибргн булганнар. й, балалык белн Илз д белмгн мондый соскыны булмавын. Без д балачакта м кнне авылны бер очыннан икенчесен соскы эзлп йргн идек шул. Апалар бер ген тапкыр алдый алдылар, ул безг гомерлек сабак булды.

БКЕД КАЗ ЮУ – МАТУР ЙОЛА

Кянтг казларны асып ырлый-ырлый бкег каз юарга тш д – борынгыдан калган матур йола. н, мче кызлар да, аларга ярдмг килгн ир-егетлр д, молы ырлар башкарып, елгага тшеп киллр.

Кыз иенд кянт, Кянтд – казлары.

Бигрк матур, бигрк уган Безне м кызлары.

Хуалар йортыннан елгага кадр смер кызлар каурый сибеп бардылар. Моны да з сере бар: каурый сипс, килсе елга хуаларны казлары тагын да ишле була. Авылдашлары Рубис Моратов, елгага бик матур кечкен басма ясап, бке д тишеп куйган. Берлр казларны бкед юа, икенчелр елга буен шау-гр китереп ырлый-бии.

– Бигрк келле м, – дип гармунын суза Раушания Влиева да.

н шулай, казларны хуалар келтен урнаштырганнан со авыл Мдният йортында уен-клке башланды. мчелр “ебегнле“, “Капкалы“, “Табышмак йтеш“ уеннарын иск тшереп ткннрг алып кайттылар. соыннан барысы берг хуабик пешергн каз блеше белн сыйландылар. Бу кнне иртдн кичк кадр келле бйрм рухы хкем срде Тбрлед. Каз мсе бйрмен карарга килгн авыл Мдният йортлары мдирлре м китапханчелр, Мдният йорты хезмткрлре Фнис–Финис Шаабиевларга, йорт хуалары Муллахмтовларга, мчелрг зур рхмтлрен йтеп, килчкт злренд д шундый матур “Каз мсе“ бйрме оештырырга кирк дип дртлнеп киттелр Тбрледн.

Милш ЯГЪФРОВА.