Техникалы баылау

Конструкциясыны алуан трлілігі

Техникалы белгілері бойынша блінеді:

1. тістері тзу жне спиральді цилиндрлі – біртжілі ТД; тістері тзу жне спиральді конусты; сонымен бірге ТД сатылы жне фланецті типімен де ажыратылады;

2. кптжілі цилиндрлі ТД;

3. шестернялар – біртжілі біліктер; цилиндрлі, конусты;

4. шестернялар – кптжілі цилиндрлі біліктер.

Техникалы шарттар

Центрдегі тесігі 6-квалитет, беттік кедір-бдырлыы Rz=1,25–0,63, RZ 6,3 бойынша деледі; фланецті ТД центрлі тесігі – 6-7 квалитет бойынша, бетті кедір-бдырлыы згермейді. Фланецті ТД шеткі беттеріні тазалыы 6,7 квалитетті райды. Шестернаны отырызатын орны мен шестерня білігі – 6 квалитет бойынша, Rа= 1,25 –0,63; Rz= 10-6,3. Шетін соылау ТД жмыс шартына байланысты1мм диаметріне 0,15мкм жоары. Тістерді деуге ойылатын техникалы шарттар аралтым шін МЕСТ 3675-86, конусты берілістер шін МЕСТ 1758-86 орындалады.

Материалдар

Кштік ТД – хромды, ХН,ХМ, цементтелуші болаттар. Жй жрісті V3м/сек берілістер шін – шойын, болатйма, аз кміртекті, ола, антифрикционды.

Дайындама трлері

Ø50-60мм дейінгі – пруттар. лкен лшемдерде –сопалар, ймалар жне пресстелген дайындамалар.

Сопалар – ысты штамптау, балалармен соу немесе механикалы соылау машинасында, кптжілі ТД арналан дайындамалар. са шестерн-білікткрді дайындамалары салын отырызумен орындалады. Дайындамаларды штамптау калибрлеу арылы орындалады – чеканке, ол келесі кесу процесстерін болдырмайды.штампталан дайындамалар шін са тйіршікті рылымды амтамасыз ету керек, йткені алдын ала термодеу (Т) жргізіледі. Сопаларды алдын ала Т келесі деу цементтеуге келеді, рылымды тегіссіздігін тегістеу, са тйіршікті рылым алу жне кесуді делуін жасартумен аяталды.

Цементтелінбейтін дайындамалар ттырлыын жоарлату жне рылымын згерту масатында термиялы жасартуды ажет етеді. йма дайындамалар – жерде алыпа йылан, машинада алыпа йылан жне ортадан тепкіш йма болады. Ауыр дайындамаларды жер бетіні тау жыныстарына йады. Червякты дгелекті ола тжісіне алыпа йылан шойын немесе болат дайындамалар йылады, кбнесе тжілерді блек жасайды жне дгелекті центріне пресстейді.

 

Деу технологиясы жне олданылытын жабдытар

Типтік процесс

ТД барлы конфигурациясы мен лшемдері атынасында зіндік технологиялы топа жатпайды жне олара технологиялы белгісі ретінде тісті тжіні деу ызмет етеді. Тісті кесуде делген дайындамалар конфигурациясына байланыстытісті фрезерлеу операциясына, тісті ажауа тседі.

Тістерді кесу операцияларында біліктер-шестернялар центрге орнатылады, ал тесікті шестерниялар – тіреуіште. Кіші модульдегі дайындамаларды німділік шарттары бойынша бір операцияда деледі, ал лкен модуль кезінде аралтым жне таза деуге бледі. Длдігі жоары тісті алдын ала жне соы рет деуді кп кіргіш ирек фрезамен орындайды. Таза деу бір рет кіретін фрезамен, тісті тегістеумен орындалады. Кіші модуль кезінде міндетті трде (m 2,5 – 3мм) гігішпен жмыс істейді. ТД диаметрі мен модульіні лкейуінен тіс гуді німділігі азаяды. Ішкі тістер мен кп тжілі шестернялар конструкциясы кесумен амтамасыз етілмегенде, тек ана тісті гіп деу дісі олданылады.

Длдік дрежесі 5,6-шы, диаметрі 80-220мм; m= 2,5 –5мм; 18ХГТ маркалы болат кпшекті (ступица) тісті дгелекті жасауды технологиялы маршруты

Жабдытар Револьверлі станок немесе патронды жартылай автомат   --//--//--//--   --//--//--//--   --//--//--//--     Револьверлі станок немесе патронды длдігі жоары жартылай автомат    
деу эскизі, базалау, ескертулер       №2 операция эскизін араыз    
Операция мазмны Дайындамаларды жасау (штамптау)   Сырты беті мен шетіні, тесікті (1,5-2 мм діппен) бір жаын алдын ала токалы деу   Шетті базалы А типіндегі, тжі мен тесікті сыртын баса жаынан алдын ала деу     Баылау     Териялы деулер, нормализация     Бір шетінен тарту арылы жартылай токарлы деу (№2 операцияа сас)
№                
Жабдытар --//--//--//--     Вертикальді –тарту станогы     Тазалау станогы   Шеткі дгелек тегістеу станогы
деу эскизі, базалау, ескертулер   Шлицтерді лкен диаметрі бойынша базалау     Егер №10 операция тегістелмеген болса, онда жону токарлы станокта орындалады
Операция мазмны № 3 операциямен бл да баса жаынан састыы бойынша     Шлицтерді диаметрі бойынша шлицті тесікті растырылан тартумен тарту     Шлицті тесікті шетінен тазалау   А базалы шетін жне тжіні сырты диаметріні цилиндрлі бетін алдын ала тегістеу (шетін соу ммкіндігі 0,02мм) №3 операция эскизін араыз    
№      

Жабдытар Екі дгелекті ішкі тегістеу станогы     Тісті фрезерлі жону жартылай автомат   Тіс жгелектегіш станок   Тіс тазалаыш станок
деу эскизі, базалау, ескертулер     Тегістеу тесігі мен шеті бойынша базалау    
Операция мазмны Шлиц тесігіні кіші диаметрі жне кпшек шеткі бетін алдын ала тегістеу   14 длдік квалитеті бойынша тісті тізбектей тегістеудегі тісті кесу     Тісті дгелектеу   Тістерді тазалау
№            
Жабдытар Жуу машинасы ------- -------   Вертикальді йкелеу станогы Шеткі дгелек тегістеу станогы   Екі дгелекті ішкі тегістеу станогы     Тісті тегістеу   -------     Термиялы цех
деу эскизі, базалау, ескертулер ------ ------ ------   Шеткі жне цилиндрлік беттер бойынша базалау №18-20 операциялары тек 5-длдік дрежесі шін орындалады. 6-длдік дрежесі операцияданкейін №17 артынша №21 жне ары арай операциялар орындалады.деу мен базалау №10 операцияныкіндей     Центрлік тзету длдігі кіші диаметрі бойынша базаланады     ------     ------  
Операция мазмны Жуу Баылау Термиялы деу – цементтеу, шаншу. Жіберілуі тмен Шлицтерді бйірі жаынан шойын шлицті йкегішпен жне пастамен йкелеу А базалы шетін жне тжіні сырты диаметріні цилиндрлі бетін алдын ала екінші рет тегістеу (шетін соу ммкіндігі 0,01мм)     6 длдік квалитеті бойынша тесікті жне кпшек шетін екінші рет алдын ала тегістеу (трт ждырышалы патронда орнатылан тісті дгелек дайындамасын, базалы шетке таап трып,сырты диаметрі бойынша салыстыру)   Центрлі тзетудегі тістерді алдын ала тегістеу, соу 5мкм жоары емес, деуді 6- длдік дрежесі бойынша, делген бетті кедір-бдырлы параметрі Rа= 1,25 –0,63мкм   Баылау   Жасанды тозу – тратандырушы жіберулер
№                
Жабдытар   Жоары ділдікті дгелек тегістегіш станок немесе шеткі дгелек тегістеу станогы   В сыныпты ішкі тегістеу станогы     Дгелету дісімен деу станогы   ---------     ---------
деу эскизі, базалау, ескертулер   Шлицтерді кіші диаметрі бойынша базалау (№10 операцияны эскиззіне араыз) № 11 операциясында     №11 операцияа арналан базалау мен деудегідей     База – шлицті тесік – шлицті кіші диаметрі бойынша   -------     --------
Операция мазмны 5- длдік дрежесіні ТД шін №24 жне №25 операциялар термоконстантты блімде орындалады, 6-длдік дрежесіні тісті дгелектері шін бірден № 26 операция орындалады     А базалы шетін жне тжіні сырты диаметріні цилиндрлі бетін алдын ала соы рет тегістеу (шетін соу ммкіндігі 0,003 – 0,005мм), делген бетті кедір-бдырлы параметрі Rа= 1,25 –0,63мкм     6 длдік квалитеті бойынша тесікті дгелекті тесігін жне шетін соы рет тегістеу, трт ждырышалы патронда орнатылан тісті дгелек дайындамасын, сырты диаметрі бойынша салыстыру, Rа= 0,63 – 0,32 мкм, тегістеуге 0,002мм/айн. беріліс беріледі.   Тістерді таза тегістеу     Жуу     Тісті дгелекті баылау (е соы)
№                

Длдік дрежесі 7-ші, диаметрі 80-220мм; m= 2,5 –5мм; 18ХГТ маркалы болат кпшекті (ступица) тісті дгелекті жасауды технологиялы маршруты

Жабдытар -//--//--//--     -//--//--//--     Револьверлі станок немесе патронды длдігі жоары жартылай автомат   --//--//--//--     Вертикальді –тарту станогы  
деу эскизі, базалау, ескертулер     База – шеті мен тесігі    
Операция мазмны Дайындамаларды жасау (штамптау)     Термиялы деу – нормализация, длдік шегі     Шеті мен тесігіні сырты диаметрі бойынша бір шетінен таза жне жартылай таза токарлы алдын ала деу     лшемдері длдікті 7-квалитеті бойынша шеті мен сырты диаметрі таз деудегі діппен, баса жаынан токарлы деу   растырылан тартышпен шлицті тесікті тарту
№                    

Жабдытар Тазалау станогы ЧПУ токарлы станогы   Тіс фрезерлі станок   Тіс фрезерлі станок Тісті дгелеткіш станок   Шевингтеу станогы   Дгелек шеткі тегістеу станогы     Жуу машинасы   -------
деу эскизі, базалау, ескертулер --------- Шлицтерді кіші диаметрі бойынша базалау тесігі бойынша тзету ондырысы   ондыры – базалы шет пен тесік (тзетуде) ---------- Шлицті тесік – шлицті кіші диаметрі бойынша Шлицті тесік – шлицті кіші диаметрі бойынша (№11, 12 операциялы) ----------  
Операция мазмны Шлицті тесікті шетінен тазалау А базалы шетін жне тжіні сырты диаметріні цилиндрлі бетін токарлы таза деу; екінші шеті Б (шетін соу ммкіндігі 0,02 – 0,03 мм) Тістерді аралтым кесу   Тістерді таза кесу Тісті дгелектеу   Тіреуіште тістерді шевингтеу   №11 операциядаыдай В шеті базалы арсы шеті мен сырты диаметрі бойынша тегістеу   Жуу   Баылау  
№            

Жабдытар ----------     Екі дгелекті ішкі тегістеу станогы     Жазы тегістегіш станок   Тісті тегістеу станоктары   Тісті хонингтеу станогы
деу эскизі, базалау, ескертулер ----------     База –№11, 12 орепацияларда тістерді шевингтеу кезінде оланылатын, бір тіреуіште тегістелген, тісті тжіні сырты диаметрі   Дайындаманы шеті бойынша базалау   Кіші диаметрі бойынша тіреуіште базалау     Кіші диаметрі бойынша дгелек тегіс тіреуіште базалау  
Операция мазмны Термиялы деу – цементтеу, шаншу, длдік шегі   А базалы шет пен шлицті кіші диаметрі бойынша тесікті тегістеу     Кпшекті шетін тегістеу   Шлицті кіші диаметрі бойынша базалаумен тіреуіште бір рет тісті тегістеу   Термиялы деуден кейін тісті тегістеп деуді орнына тісті хонигтеу ауыстыруы ммкін
№            

 

Тзу тісті конусты дгелек тістерді аралтым фрезерлеу кп орынды, кп аспапты длденген арнайы станокта немесе арапайым горизонталь фрезерлі станокта дисклі фрезермен блі дісімен жргізіледі.

Тзу тісті цидиндрлі ТД тістерін таза фрезерлеу дгелету дісімен орындалады. Тістерді кескіш аспаптармен деу ебек сыйымдылыы жоары жне ымбат операция болып табылады. Тістерді деуді ебек сыйымдылыы жалпы ТД жасауды ебек сыйымдылыыны 60% жетеді. Дайындаманы 9-15% жааа кетеді. Сондытан тістерді ысты пластикалы деформациялану жадайында алу дісін олданады. Мндай ТД зіндік ны 20% азаяды, ал тозуа шыдамдылыы 50-70% седі.

 

Техникалы баылау

Техникалы баылау – киниматикалы длдік; серпімді элементке айналу беру; тістерді бйірлік беттерін берілген жату бетімен амтамасыз ету; бйірі мен жмыссыз жазытыты арасындаы салауды тратылыы.

ТД ндірісінде соы техникалы баылау жасалынан дгелекті тікелей тексерумен немесе ндіріс жабдытарын профилактикалы тексеру арылы іске асырылады.

 

сынылатын дебиеттер:

1нег.: 315 - 320 бет.;

3нег.: 331 - 416 бет.;

Баылау сратары:

1. андай тісті дгелектерді технологиялы белгілерімен ажырытыды.

2. ТД андай техникалы шарттар ойылады.

3. ТД жасау шін андай материалдар олданылады.

4. ТД жасау шін андай дайындамаларды трлері олданылыды.

5. ТД жасауда олданылатын жабдытар.