Экологиялы ыты дісі

Экологиялы ыты келесідей дістері болуы ммкін. ы теориясынан мына жайт та белгілі: ы саласыны дісі ретінде оамды атынастара атысушылара ыпал ету тсілдері,осы атынастарды реттеу тсілдері танылады.Экологиялы ы жуыта ана ана дербес сала ретінде танылуымен байланысты оны дістерін анытау трысынан ліде болса бірегей пікір болмай отыр. азір діс ретінде зарастар арасында діс ретінде сынымдар мен міндетті нсамалар дісі деп аталатыны да белгілі, баса бір зараста –экологиялы ыта дербес дісті болуын жалпы теріске шыарады, шінші кзараста-экологиялы атынастарды реттеу шін осы заманы ыты белгілі дістеріні брі тартылады делінген.

Экологиялы ы дісі туралы мселе елеулі ылыми проблема болып табылады жне ол жеке зерттелуге тиіс.дісті ерекшелілігі ы саласы мен реттеу мні сипаттамасынан бастау алуымен аныталады.Экологиялы ыты анытауыш белгісі саланы кешенділігі ымынан, табиат ресурстарын пайдалану-саланы кешенділігі ымынан, табиат ресурстарын пайдалануды ішкі салалы процестерін орта масата-адамны тіршілігі шін жарамды табиат сапасын сатаудан бастауі алады.алымдар мынаны длелдеп отыр: экологиялы ы рамына жататын жекелеген салаларды (жер,су,тау жне т.б) з жйесі, з мні мен з дісі болады.Алайда экологиялы ы дісі-бл нерлым крделі былыс.Бізді кзарасымызда, экологиялы атынастарды реттеу осы заманы за ылымында белгілі кптеген дістер, ыты тсілдер атысады.Соларды экологияландыру дісі «орталы» орын алады. Оны мазмнынан экологиялы ы атныстарын ыты реттеу тсілін ынан жн, бл ретте оршаан табии ортаа немесе оны жекелеген ресурстарын пайдалану немесе кез келген шаруашылы жне зге де ыпал ету бкіл табиат сапасын сатау масатына баындырылуа тиіс. Пайдалану азындыларды ндіру, нерксіп обьектілерін салу кезінде, республика аумаына шетелдік нерксіп технологияларын келу кезінде, арыш обьектілерін пайдалаан кезде жне т.б кезінде барлы жеерде экологияландыру дісі олднылады.

«Басты» мртебесі бар осы дістен баса экологиялы атынастарды реттеуде азаматты ы дісі-тараптарды тедігі дісі атысады. Бл,діс егерэкологиялы ы атынастарны мны азаматты ыты ммілелер,залалды орнын толтыру болып табылатын жадайларда олданылады.Бл атынастардысубьектіліері,детте, бірдей жадайда болады,бірі-біріне туелсіз ытар мен міндеттерді бірдей клеміне ие болады.Олардытек шарт ана байланыстырады (мысалы,жер учаскесін жалаалу, шартты талаптарын сатамаан жадайда дау тек сот тртібінде ана шешілуі ммкін).

Келесі діс Р–ны аумаында табиат ресуртарын пайдалану жніндегі барлы ы атынастары іс жзінде мемлекеттік орган беретін рсатты (лицензияны) негізінде жзеге асырыалады, бл орган осы атынасты туындауына, згеруіне жне тоталуына ыпал етеді.Билікті ыпал етуні дісі табиат ресурстарын пайдалану жадайында кінлі адамдарды жауапкершілікке тарту жнінде министрліктермен ведомстволар басаруды жзеге асыру кезінде, бекітілетінтабиат орау шараларын жзеге асыру кезіндіе олданылады.

Мжбрлеу дісін кінлі адамды жауапкершіліке тарту жнінідегі атынастарды реттеу кезінде олданылады. Бл діс билікті ыпалын ету дісіні рамдас блігі ретінде толы зады трде арастырылады, йткні кінлі адам мемлекет белглеген тртіп ережесін бзан кезде ы атынасын реттеу болып табылады.

Экологиялы ыта келесі дісті пайда болуы республикада нарыты атынастарды алыптасуымен, басаруды кімшілік дістерінен экономикалы діске кшуімен байланысты болады.Осы дісті кмегімен табиат ресурстарын пайдалананы шін, оршаан табиатты ластааны шін тлемдерді алу жніндегі ы атынастары реттеледі.Осы дісті негізінде табиат орау шараларын материалды ынталандыру жніндегі ы атиынастары алыптастырылады, ал бл ке ауымды кешенді іс- экологиялы жаынан таза ндірістерді йымдастыруа кредит беру, жеілдікті жрдем ашалар, экологиялы банктерді ру.Экономикалы діс аржы ыына жатады жне экологиялы ы шін алып пайдалану дісі болып табылады.

Экологиялы атынастарды ретеуді халыаралы ыты діс ажет діс, йткені экологиялы ыпен табиат ресурстары оралады жне пайдаланылады, олар бірнеше мемлекетті аумаы бойынша кшіп отырады.