Орман ыы атынастарыны субъектiлерi
Ормандарды кзетудi, орауды, молытыруды, орман сiру мен (немесе) орман пайдалануды жзеге асыратын жеке жне зады тлалар, сондай-а мемлекеттiк органдар орман ыы атынастарыны субъектiлерi болып табылады.
Орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы мемлекеттiк басаруды жзеге асыратын мемлекеттiк органдар жйесi:
1. азастан Республикасыны кiметi
2. Укiлеттi орган жне оны ауматы органдары
3. Облыстарды (республикалы маызы бар аланы, астананы) жергiлiктi атарушы органдары органдар кiредi.
азастан Республикасы кiметiнi орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы зыретi
1) мемлекеттiк орман саясатыны негiзгi баыттарын зiрлейдi жне оны iске асырылуын амтамасыз етедi;
2) мемлекеттiк орман орын иелену, пайдалану жне оан билiк ету ыын жзеге асырады;
3) орман орын кзету, орау жне пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру мселелерi жнiндегi бадарламаларды бекiтедi;
4) мемлекеттiк орман орын санаттар бойынша блудi бекiтедi;
5) мемлекеттiк орман оры учаскелерiнде срiктi тбiрiмен босату жне ааш кесу ережелерiн бекiтедi т.б.
Укiлеттi органны жне оны ауматы органдарыны орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы зыретi
1) азастан Республикасыны Yкiметi белгiлеген зыретi шегiнде мемлекеттiк орман орын иелену мен пайдалануды жзеге асырады;
2) орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру мселелерi жнiнде бадарламалар зiрлеп, оларды орындалуын амтамасыз етедi;
3) ормандарды кзетудi, орауды, ормандарды молытыру мен орман сiрудi йымдастырады жне амтамасыз етедi, ылыми, тжiрибелiк-ндiрiстiк жне оу масатында пайдаланылатын, зiнi функционалды арауындаы ерекше оралатын табии ауматар мен мемлекеттiк орман оры учаскелерiнде орман пайдалануды реттейдi;
4) азастан Республикасыны орман орын кзету, орау жне пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы нормативтiк ыты актiлерiн зiрлейдi жне бекiтедi;
5) орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге мемлекеттiк баылау жасауды жзеге асырады т.б.
Укiлеттi органны ауматы органдары:
1) орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру мселелерi бойынша бадарламалар зiрлеуге жне оны орындауа атысады;
2) ормандарды кзетудi, орауды, ормандарды молытыру мен орман сiрудi йымдастырады жне амтамасыз етедi, укiлеттi органны арауындаы ылыми, тжiрибелiк-ндiрiстiк жне оу масатында пайдаланылатын ерекше оралатын табии ауматар мен мемлекеттiк орман оры учаскелерiнде орман пайдалануды реттейдi;
3) орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге мемлекеттiк баылау жасауды жзеге асырады;
4) орман орыны мемлекеттiк есебiн, мемлекеттiк орман кадастрын, мемлекеттiк орман мониторингiн жргiзедi, орман орналастыру мен орман шаруашылыыны жоспарлануын амтамасыз етедi;
5) йымдар басшыларыны орман орыны жай-кйi, кзетiлуi, оралуы, ормандарды молытыру, орман сiру мен орман пайдалану мселелерi жнiндегi есептерiн арайды т.б.
Облыстарды (республикалы маызы бар аланы, астананы) жергiлiктi кiлдi органдарыны орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы зыретi
1) орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру жнiндегi iрлiк бадарламаларды бекiтедi;
2) ауматы органдармен келiсе отырып, облыстарды (республикалы маызы бар аланы, астананы) жергiлiктi атарушы органдары жасаан есептеулер негiзiнде мемлекеттiк орман оры учаскелерiнде орман пайдалану тлемаысыны ставкаларын (тбiрiмен босатылатын срек шiн белгiленетiн ставкаларды оспаанда) бекiтедi;
3) облыстарды (республикалы маызы бар аланы, астананы) жергiлiктi атарушы органдары мен йымдарды здерiнi функционалды арауындаы орман орыны жай-кйi, кзетiлуi, оралуы, ормандарды молытырылуы, орман сiру жне орман пайдалану мселелерi жнiндегi есептерiн арайды.
Облыстарды (республикалы маызы бар аланы, астананы) жергiлiктi атарушы органдарыны орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы зыретi
1) укiлеттi органмен келiсе отырып орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру жнiндегi iрлiк бадарламаларды зiрлеп, оларды iске асырады;
2) ормандарды кзетудi, орауды, молытыру мен орман сiрудi йымдастырады жне амтамасыз етедi, здерiнi функционалды арауындаы мемлекеттiк орман оры аумаында орман пайдалануды реттейдi;
3) мемлекеттiк орман оры аумаында ормандаы рттердi алдын алу жне олара арсы крес жнiндегi iс-шараларды жыл сайыны жоспарларын зiрлеп, iске асырады;
4) жеке жне зады тлаларды, сондай-а йымдарды рт сндiру техникаларын, клiктерi мен баса да ралдарын ормандаы рттердi сндiруге тарту тртiбiн айындайды, осы жмыса тартылан жеке тлаларды жрiп-тру рт сндiру ралдарымен, тамапен жне медициналы кмекпен амтамасыз етедi;
5) азастан Республикасыны задарына сйкес, оамды рт сндiру бiрлестiктерiнi жмыс iстеуiне жрдемдеседi т.б.
Орман шаруашылыы мемлекеттiк мекемесiнi орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы функциялары
1) орман орын кзету, орау жне пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру бадарламаларын зiрлеуге жне оларды орындауа атысады;
2) ормандарды кзету, орау, молытыру мен орман сiру, траты орман тымдары учаскелері мен орман тымдары плантацияларын ктiп-стау, орман тымдарын дайындау, деу мен сатау жнiндегi iс-шараларды орындайды;
3) орман орналастыру жобаларына сйкес орман пайдалану орындары мен оларды клемiн айындайды;
4) орман ресурстарын тендерге ою шiн материалдар зiрлейдi;
5) орман ресурстарыны тымды пайдаланылуын амтамасыз етедi;
6) орман пайдалануа арналан ааш кесу жне орман билеттерiн бередi;
7) азастан Республикасыны орман задары, азастан Республикасыны жануарлар дниесiн орау, молайту мен пайдалану жне ерекше оралатын табии ауматар туралы задары саласында ы бзушылытарды алдын алу мен оларды жолын кесу жнiнде iс-шаралар абылдайды т.б.
Орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге мемлекеттiк баыла
Орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге мемлекеттiк баылау барлы жеке жне зады тлаларды орман орын пайдалануды азастан Республикасыны задарында белгiленген тртiбiн, орман шаруашылыын жргiзу, оны iшiнде ормандарды кзету, орау мен молытыру, оларды есебiн жргiзу ережелерiн, сондай-а азастан Республикасыны орман задарында, азастан Республикасыны жануарлар дниесiн орау, молайту мен пайдалану жне ерекше оралатын табии ауматар туралы задарында кзделген зге де ережелер мен нормаларды сатауы масатында жзеге асырылады
Орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге мемлекеттiк баылауды укiлеттi орган жне оны ауматы органдары, зге де мемлекеттiк органдар азастан Республикасыны за актiлерiмен белгiленген зыретi шегiнде жзеге асырады.
Укiлеттi органны басшысы лауазымы бойынша бiр мезгiлде азастан Республикасыны Мемлекеттiк бас орман инспекторы болып табылады.
Укiлеттi орган басшысыны ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын орынбасарлары лауазымы бойынша бiр мезгiлде азастан Республикасыны Мемлекеттiк бас орман инспекторыны орынбасарлары болып табылады
Укiлеттi органны рылымды блiмшелерiнi ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын басшылары лауазымы бойынша бiр мезгiлде азастан Республикасыны Мемлекеттiк аа орман инспекторлары болып табылады.
Укiлеттi органны ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын мамандары лауазымы бойынша бiр мезгiлде азастан Республикасыны Мемлекеттiк орман инспекторлары болып табылады
Ауматы органдарды басшылары лауазымы бойынша бiр мезгiлде тиiстi облыстарды Мемлекеттiк бас орман инспекторлары болып табылады.
Ауматы органдар басшыларыны ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын орынбасарлары лауазымы бойынша бiр мезгiлде тиiстi облыстарды Мемлекеттiк бас орман инспекторларыны орынбасарлары болып табылады.
Ауматы органдарды рылымды блiмшелерiнi ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын басшылары лауазымы бойынша бiр мезгiлде тиiстi облыстарды Мемлекеттiк аа орман инспекторлары болып табылады
Ауматы органдарды ормандарды, жануарлар дниесiн кзету, орау, молытыру жне ерекше оралатын табии ауматар мселелерiмен айналысатын мамандары лауазымы бойынша бiр мезгiлде тиiстi облыстарды Мемлекеттiк орман инспекторлары болып табылады.
Орман орын кзету, орау, пайдалану, ормандарды молытыру мен орман сiру саласындаы мемлекеттiк баылауды жзеге
асыратын укiлеттi жне ауматы органдарды лауазымды адамдарыны ытары мен мiндеттерi
1) ормандарды кзету, орау, молытыру жне орман пайдалану жнiндегi жмыстар мен iс-шараларды барлы трлерiн тексерудi, сондай-а орман оры аумаында орман шаруашылыын жргiзумен жне орман пайдаланумен байланысты емес жмыстарды жргiзген кезде азастан Республикасыны задарында белгiленген тртiптi саталуын адаалауды жзеге асыру мен жеке жне зады тлалара аныталан кемшiлiктердi жою жнiнде жазбаша нсау беру;
2) мемлекеттiк орман орыны жай-кйiне, кзетiлуiне, оралуына, пайдаланылуына, ормандарды молытырылуы мен орман сiруге тексерулер жргiзу шiн белгiленген лгiдегi ызметтiк кулiктерiн крсете отырып, йымдара кедергiсiз кiру;
3) азастан Республикасыны орман задары, азастан Республикасыны жануарлар дниесiн орау, молайту мен пайдалану жне ерекше оралатын табии ауматар туралы задары саласындаы кiмшiлiк ы бзушылы туралы хаттамалар жасау;
4) азастан Республикасыны задарына сйкес орман пайдалану ыын тотата тру, шектеу, тотату;
5) азастан Республикасыны задарында белгiленген тртiппен жеке жне зады тлалара азастан Республикасыны орман задарын, азастан Республикасыны жануарлар дниесiн орау, молайту мен пайдалану жне ерекше оралатын табии ауматар туралы задарын бза отырып мемлекеттiк орман орына келтiрiлген залалды теу туралы талаптар ою;
6) тиiстi мемлекеттiк органдарды басшыларына азастан Республикасыны орман задарын, азастан Республикасыны жануарлар дниесiн орау, молайту мен пайдалану жне ерекше оралатын табии ауматар туралы задарын бзуа жол берген лауазымды адамдарды жауапа тарту жнiнде сыныстар енгiзу, ал ажет болан жадайларда ы орау органдарына оларды ылмысты жауапа тарту туралы мселенi шешу шiн материалдар беру ыы берiледi.
Міндеттері:
1) орман шаруашылыы iс-шараларыны орындалу сапасын жне оларды мемлекеттiк орман оры учаскелерiндегi орман орналастыру жобаларына сйкестiгiн;
2) мемлекеттiк орман оры учаскелерiнде шарттарды саталуын жне орман ресурстарын орман пайдалануа беру тртiбiн;
3) ормандарда рт ауiпсiздiгi талаптарыны, ормандаы рттердi алдын алу жнiндегi, оларды дер кезiнде байау мен жоюды амтамасыз ету жнiндегi iс-шараларды орындалуын, сондай-а ртедер алаыны есебiн жргiзудi длдiгiн жне мемлекеттiк орман орына рттен келген нсанды анытау, орман рттерiнi зардаптарын жою жнiндегi шараларды уатылы абылдануын;
4) ормандарды зиянкестер мен аурулардан орау жнiндегi iс-шараларды орындалуын, орман зиянкестерi мен аурулары ошатарыны пайда болуыны, таралуыны, екпелердi су басудан, оыстанудан, ааба сулар мен шаруашылы серiнi баса да трлерiнен урап-солып алуыны алдын алу жнiндегi шараларды дер кезiнде абылдануын, оларды есебiн жргiзу мен болжауды длдiгiн т.б.
3. Орман иелену жне орман пайдалану ыы.
Орман иеленушiлер - мемлекеттiк орман оры учаскелерi траты жер пайдалану ыымен берiлген мемлекеттiк йымдар, сондай-а осы Кодекске сйкес жекеше орман оры учаскесi меншiгiнде болатын жеке жне мемлекеттiк емес зады тлалар.
Орман иелену - орман шаруашылыын жргiзу мен орман пайдалану, ерекше оралатын табии ауматарды жмыс iстеуi шiн мемлекеттiк орман иеленушiлерге азастан Республикасыны кiметi беретiн мемлекеттiк орман оры учаскелерiн иелену мен пайдалану ыы, сондай-а жекеше орман иеленушiлерге осы Кодексте белгiленген тртiппен берiлетiн жекеше орман орын иелену, пайдалану жне оан билiк ету ыы.
Мемлекеттiк орман оры учаскелерiне орман иелену траты жер пайдалану ыымен туындайды.
Мемлекеттiк орман орыны учаскелерi орман иелену ыымен:
1) мемлекеттiк орман орын кзету, орау, ормандарды молытыру мен орман сiру, мемлекеттiк орман орыны кешендi пайдаланылуын йымдастыру шiн орман мекемелерiне жне укiлеттi органны зге де мемлекеттiк йымдарына;
2) ерекше оралатын табии ауматар ызметiне байланысты масаттар шiн биосфералы трлерiн оса аланда мемлекеттiк табии орытара, мемлекеттiк табии оры-сепортерлерге, мемлекеттiк лтты табии саябатара, мемлекеттiк табии резерваттара, мемлекеттiк табии саябатара, мемлекеттiк ботаникалы батара, мемлекеттiк дендрологиялы саябатара (бдан рi - зады тла мртебесi бар ерекше оралатын табии ауматар) берiледi.