Жазадан босатуды негіздері
3. Дрісті ысаша мазмны:
ылмыстылыты жне іс-рекеттерді жазалылыын, ылмысты жауапкершілік негіздерін, жаза жйесін, оны таайындау тртібі мен шарттарын, сонымен атар, ылмысты жауапкершілік пен жазадан босату негіздерін анытайтын, мемлекеттік жоары органдарымен бекітілген зады нормалар жинаы ылмысты ы деп аталады.
ылмысты ы пніне ылмысты жасалуымен байланысты туатын оамды атынастар жатады. ылмысты ыты реттеу дісі ылмыстылыты, ылмысты жасалуына зады тиым салу мен оларды жазалылыын анытаудан трады.
ылмысты ы жйесі жалпы жне ерекше блімнен трады.
Жалпы блім – бл ылмысты задылы пен оны аидалары, ылмысты жауапкершілік негіздері, ылмысты заны кеістіктегі, уаыттаы, тлалар шеберіндегі рекетін анытайтын, ылмыс тсінігі мен категорияларын, кін нысанын, ылмысты ыты жас млшерін, ылмысты жоа шыаратын мн – жайларды, ылмыса атысуды, жаза масаттары мен трлерін, оларды таайындалу тртібі мен мазмнын, жауапкершіліктен босату негіздерін, сонымен атар, кмелетке толмаандар жазасыны ерекшеліктерін крсететін блім.
Ерекше блімде наты ылмыс трлері мен оларды жазалары, істеуші тлалар крсетілген.
ылмысты ы мынадай аидалара сйенеді: задылы, азаматтарды за алдында тедігі, кін шін жауаптылы, ділеттік пен гуманизм.
ылмысты ыты негізгі айнар кзі болып ылмысты за табылады. Тек ана ылмысты за оама ауіпті іс - рекеттерді ылмыстылыын жне жазалануын таайындайды. Р – да ылмысты зады Р ылмысты Кодексі райды. Жаа ылмысты задар ылмысты Кодекске осылуа жатады.
ылмыс дегеніміз жазалаумен ескертілген, Р К – мен тиым салынан, оама аса ауіпті іс - рекет. Іс - рекетті ылмыс деп тану шін оны мынадай белгілері болуы ажет:
а) оама аса ауіптілігі;
) ылмысты ыа айшылыы;
б) кінлілік;
в) жазалауа жататындыы.
ылмыстар ртрлі ерекшеліктеріне байланысты сарапталады. ылмыстарды сараптау – бл оама аса ауіпті іс - рекеттерді оларды мнді белгілеріне байланысты зара байланысан топтара блу. Ол оама аса ауіптііс - рекеттерді оама ауіптілік сипаты мен дегейіне байланысты блінеді.
оама ауіптілік сипаты – бл іс - рекет ол сатын оамды атынасты маыздылыы мен ылмысты жасау дісі бойынша аныталатын ылмысты леуметтік асиеті.
оама ауіптілік дегейі – бл жауапкершілікті ауырлататын жне жеілдететін мн – жайларды есепке ала отырып аныталатын ылмысты леуметтік асиеті.
Блара байланысты ылмыстар трт категорияа блінеді:
1) жеіл ылмыстар – асаана жасалан жадайда 2 жыла дейін бас бостандыынан айыру арастырылатын ылмыстар;
2) орташа ауырлытаы ылмыстар – 2 - 5 жыл;
3) ауыр ылмыстар – 5 – 12 жыла дейін;
4) аса ауыр ылмыстар – 12 жылдан кп жне лім жазасы арастырылан ылмыстар.
Осында крсетілген алашы ш категорияда ылмысты жауапкершілік 16 жастан, соысында 14 жастан бастап арастырылан.
Студенттер Р ылмысты задылыы ережелері туралы толы мліметті 1998 жылды 1- атарынан бастап кшіне енген Р ылмысты кодексінен жне «ылмысты ы » курсы бойынша арнайы дебиеттерден таныса алады.
Глоссарий (терминдер): ылмысты ы, ылмыс, ылмыс рамы, ылмыс санаттары, асааналы, абайсызды, ажетті орану, аса ажеттілік, жаза, жне т.б.
СЖ тапсырмасы:
№1 СЖ: Реферат. Студентті зіндік жмысыны е басты трлеріні бірі реферат жазу. Реферат ы негіздері пні бойынша жазылады жне ол компьютер лгісіндегі 3-4 беттен аспауы керек. Реферат: кіріспе, негізгі, орытынды блімнен трады. Кіріспе блімде таырыпты жан-жатылыын, масатын жне талабын жне таырыпты зерттеуде андай дебиеттерді пайдалананыызды крсетесіз. Негізгі блімде реферат таырыбын ашып: ол ыса рі жеке зерттеуіізді крсетіп, салыстырмалы анализ жасаыз. орытынды блімде з тжырымдамаызды крсетесіз. Сондай а дебиеттер тізімін крсетесіз: 1) нормативтік ыты актілер; 2) негізгі дебиеттер; 3) осымша дебиеттер. Реферат ауызша оралады, белгіленген пайа сйкес бааланады.
Рефератты баалау критерийлері:
28. Таырыпты ылыми жне тжірибелік маыздылыы
29. Зерттеу таырыбы бойынша дебиеттерді тере оып, дрыс талдау жргізіп, оны дрыс жаза білуі
30. ажетті ортындыларды жасалуы
31. Материалдарды жоспара сайкес исынды жне рет-ретімен жазылуы
32. Жмысты деби тілмен дрыс жазылуы жне оны дрыс рсімделуі
Реферат таырыптары: