I.Жасушалық мембрана биофизикасы.
Биофизика пәні бойынша емтихан тест сұрақтары
I.Жасушалық мембрана биофизикасы.
1. Биологиялық мембрананың негізгі құрылымы:
+Екі қабатты липидтер.
2. Мембрананы құрайтын липид молекулалары амфипатикалық қосынды болып келеді (екі жауап). Қызметі жағынан:
+Гидрофильді (бастары), гидрофобты (құйрықша).
3. Мембрананың негізгі қасиеттері:
+Тұрақтылығы, электроқшаулаушылығы, иілгіштігі
4. Мембрананың липидтік биқабаты:
+Полярлы бастан және полярсыз құйрықшадан
5. Мембраналық ақуыздардың функциясы:
+Мембрана арқылы гидрофилды заттар тасымалын қамтамасыз етеді
6. Мембрана арқылы өтетін ағын немесе мембрана арқылы өтетін заттың белсенді емес тасымалындағы Фик заңы:
+ .
7. Биологиялық мембрана қалыңдығының өлшемі:
+Нанометр
8. Биологиялық мембрананың негізгі қызметтері:
+Механикалық, матрицалық, барьерлік.
9. Биологиялық мембрананың сұйықтық – мозаикалық моделі:
+ақуыздар мен билипидтерден тұратын құрылым
10. Латеральдық диффузия:
+молекулалардың бір мембраналық қабат бойымен орын алмастыруы
11. Молекуланың бір липидтік қабаттан басқа липидтік қабатқа өтуі:
+«флип-флоп»
12. Липосома:
+Ақуыздарынан ажыратылған билипидті тұйықталған құрылым
13. Биологиялық мембрана құрамындағы липидтер:
+сұйық кристалл күйде болады
14. Мембрананың липидтік қабатының тұтқырлығы:
+Өсімдік майының тұтқырлығымен шамалас.
15. Мембрана құрылысының қазіргі кездегі моделі:
+Сингер және Никольсон моделі.
16. Биологиялық мембрананың негізгі функциялары:
+Барьерлік, матрицалық, механикалық.
17. Кооперативті үрдіс:+Кішкене бір бөлікте ғана өтетін фазалық ауысу
18. Мембрана моделін мына түрде қарастырамыз:+жазық конденсатор
19. Мембрананың негiзгi функциялары:
1. соққылық толқын тудырады, электрлiк изоляторлары
2. +зат тасымалы, жасушаның механикалық қорғанышы, электрлiк изоляторлары
3. гематокрит тасымалы, соққылық толқын тудырады
4. жасушаның механикалық қорғанышы,гематокриттің артуы
5. соққылық толқын тудырады, жасушаның механикалық қорғанышы
20. Су ерітіндісінде липидтер молекулаларының көлемдік құрылымдарының бірігіп байланысуына әсер ететіндер:
1. электростатикалық күштер
2. +гидрофобтың өзара әсері
3. Ван-дер-Ваальс күштері
4. адсорбциялық күштері
5. гравитациялық өзара әсер
21. Мембрананың беткі бөлігінде орналасқан ақуыздар:
1. +Перифериялық
2. Интегральдық
3. Якорлық
4. Трансмембраналық
5. Липосомалар
22.Липидтік қабатқа енгізілген ақуыздар:
1. Перифериялық
2. +Интегральдық
3. Якорлық
4. Мембраналық
5. Липосомалар
23. Диффузияланатын заттың молекулалары мембрана арқылы басқа молекулалармен кешен түзбей қозғалса, онда диффузия:
1. электроосмос.
2. жеңілдетілген
3. +қарапайым
4. фильтрация.
5. осмос.
24. Егер мембрана арқылы диффузияланатын заттың молекуласы тасымалдаушылармен бірігіп кешен тудырса, бұл диффузия:
1. электроосмос.
2. +жеңілдетілген
3. қарапайым
4. фильтрация.
5. осмос.
25. Биологиялық мембрана құрамына енетін негізгі құраушылар:
1. ДНК.
2. +Ақуыздар, липиды.
3. Майлар
4. Глюкоза, фруктоза
5. АТФ.
26. Жартылай өткізетін мембрана арқылы аз концентрациялы алабтан жоғары алабқа су молекуласының тасымалдануы:
1. жеңілдетілген диффузия
2. қарапайым диффузия
3. қарапайым
4. фильтрация
5. +осмос
27. Жасуша ішіне заттардың тасымалдану үрдісі:
1. +эндоцитоз
2. экзоцитоз
3. жеңілдетілген
4. бірінші реттік белсенді
5. екінші реттік белсенді
28. Мембрана арқылы тек жеке молекулалар ғана емес, қатты денелер де тасымалданса, бұл тасымал:
1. эндоцитоз
2. экзоцитоз
3. +фагоцитоз
4. пиноцитоз
5. екінші ретті белсенді тасымал
29.Мембрана арқылы тек жеке молекулалар ғана емес, ерітінділер де тасымалданса, бұл тасымал:
1. эндоцитоз
2. экзоцитоз
3. фагоцитоз
4. +пиноцитоз
5. екінші ретті белсенді тасымал
30. Мембрана арқылы иондардың қозғалмалы тасымалдаушысы:
1. +Валиномицин
2. Протоны
3. Грамицидин
4. Электрондар
5. Е. Нейтрондар
31. Мембрана арқылы иондардың қозғалмайтын тасымалдаушысы:
1. Валиномицин
2. Нигерицин
3. +Грамицидин
4. Электрондар
5. Протондар
32. Концентрациясы басым бөліктен концентрациясы аз бөлікке өздігінен өту үрдісі:
1. Осмос.
2. Сүзгілеу
3. +Диффузия.
4. Белсенді тасымал
5. Электроосмос.
33. Концентрациясы жоғары алабтан аз концентрациялы алабқа концентрация градиентіне қарсы бағытта заттарды тасымалдауды:
1. Белсенді.
2. Қарсы әсер.
3. +Белсенді емес.
4. Антипорт
5. Сүзгілеу.
34. Белсенді емес тасымалдың түрлері:
1. қарапайым диффузия, концентрация градиентіне қарсы.
2. осмос, қысым градиентіне қарсы қозғалыс, фильтрация.
3. жеңілдетілген диффузия, белсенді тасымал.
4. +диффузия, осмос, фильтрация
5. белсенді емес тасымал
35. -бұл:
1. +Мембрананың өтімділік коэффициенті.
2. Мембрананың тығыздық коэффициенті.
3. Мембрананың диффузиялық коэффициенті.
4. Мембрананың таралу коэффициенті.
5. Мембрананың тұтқырлық коэффициенті.
36. Энергия метаболизмінің шығындалуымен өтетін мембранадағы заттың тасымалдануы:
1. Заттың белсенді емес тасымалдануы.
2. +Заттың белсенді тасымалдануы.
3. Заттың диффузиялық тасымалдануы.
4. Заттың жеңілдетілген диффузиялық тасымалдануы.
5. Заттың 2-ші белсенді тасымалдануы.
37. Мембранада зат тасымалы үшін АТФ энергиясы пайдаланылса, онда бұл тасымал:
1. диффузиялық
2. осмостық
3. +бірінші реттік белсенді
4. екінші реттік белсенді
5. белсенді емес
38. Валиномицин молекуласы мембрана арқылы.... тасымалдайды
1. K+ және Na+ иондарын
2. Ca2+ иондарын
3. Cl- және OH- иондарын
4. +K+ иондарын
5. Cl- иондарын
39. Мембрана арқылы өтетін зат ағынының тығыздығын анықтайтын Нернст – Планк теңдеуі:
1. J = -D
2. J=
3. +J= -D ( )
4.
5.
40. Иондық арналардың қандай да бір иондардың түрін таңдау мүмкіндігінің аталуы:
1. +сұрыптау
2. өткізгіштік
3. Тасымалтық белсенділік
4. Диффузия
5. фильтрация
41. Иондық арналардың негізгі қасиеттері:
1. +сұрыптаушылық, жеке арналар жұмыстарының тәуелсіздігі
2. жиіліктіктік дисперсия, сұйықтың тұтқырлығы
3.арналар параметрлерінің гемокриттен тәуелділігі
4. сұйықтар тұтқырлығы, сұрыптаушылық
5. электрөткізгіштік, сұйықтың тұтқырлығы
42. Биқабатты липид арқылы өтетін қарапайым диффузия:
1. Гольдман Ходжкин теңдеуімен сипатталады
2. Нернст Планк теңдеуімен сипатталады
3. +Фик теңдеуімен сипатталады
4. Теорелл теңдеуімен сипатталады
5. Хаксли – Хаксли теңдеуімен сипатталады
43. Липидтердің полярлы бастары:
1. + зарядты, гидрофилды; билипидті қабатта сыртқа қарай бағытталған
2. билипидті, гидрофобты, заряды емес
3. гидрофобты, зарядты
4. билипидті қабатта сыртқа қарай бағытталған, гидрофобты
5. су молекулаларымен байланыспайды, зарядты
44. Липидтердің полярлы емес «құйрықшалары»:
1. +зарядсыз, гидрофобты, су молекуласымен байланыспайды
2. гидрофильді, зарядты
3. гидрофобты, су молекуласымен байланысады
4. билипидті қабатта сыртқа қарай бағытталған, зарядты
5. су молекуласымен байланыспайды, гидрофильді
45. Су-липид қоспасын сілкігенде түзілетін сфералық везикулдардың аталуы:
1. моноқабатты липидті мембрана
2. +липосома
3. биқабатты липидті мембрана
4. протеолипосома.
5. көп қабатты липидті мембрана
46. Заттардың тасымалдаушылардың қатысуымен тасымалдануының қарапайым диффузиядан айырмашылығы:
1. үлкен ерігіштігімен
2. +тасымалдың үлкен жылдамдықпен өтуі
3. Тасымалдың аз жылдамдықпен өтуі
4. Судағы аз ерігіштігімен
5. Липидтегі аз ерігіштігімен
47. Биологиялық мембрананың өзі арқылы заттың қандай да бір дәрежедегі мөлшерін өткізу қабілеттілігі:
1. +Өткізгіштігі
2. Әрекет потенциалы
3. Жеңілдетілген диффузия
4. Осмос
5. Активті тасымал
48. Мембраналық липидтердің түрлері:
1. +фосфолипидтер, гликолипидтер, стероидтар
2. көмірсулар, ақуыздар, гликолипидтер
3. аминқышқылдары, көмірсулар, стероидтар
4. фосфолипидтер, ақуыздар
5. нейрондар, аминқышқылдары
49. Биологиялық мембрананың түрлері:
1. нейронды, жасушалық
2. +жасушалық, жасушаішілік, базальды
3. нерв талшықтары, базальды
4. нейрондар, ақуыздар
5. холестерин, ақуыздар
50. Электрогендік ионды насостың толық жұмыс циклінде K-Na-АТФазасында:
1. жасушадан екі натрий ионының шығуы байқалады
2. жасушадан үш калий ионының шығуы байқалады
3. + жасушадан үш натрий ионының шығуы байқалады
4. жасушадан бір натрий ионының шығуы байқалады
5. цитоплазманың екі натрий ионымен қанығуы байқалады
51. Электрогендік ионды насостың толық жұмыс циклінде K-Na-АТФазасында:
1. жасушадан үш калий ионының шығуы байқалады
2. +цитоплазманың екі калий ионымен қанығуы байқалады
3. жасушадан бір натрий ионының шығуы байқалады
4. цитоплазманың үш калий ионымен қанығуы байқалады
5.жасушадан екі натрий ионының шығуы байқалады
52.Электрогендік ионды насостың толық жұмыс циклінде K-Na-АТФазасында:
1. АТФ гидролизінің бес молекуласының тасымалдануы
2. АТФ гидролизінің төрт молекуласының тасымалдануы
3. АТФ гидролизінің үш молекуласының тасымалдануы
4. АТФ гидролизінің екі молекуласының тасымалдануы
5. +АТФ гидролизінің бір молекуласының тасымалдануы
53. Фермент K-Na-АТФазасында эритроциттің плазмалық мембранасында бес толық цикл орындайды сол кезде ... натрий ионы белсенді тасымалданады.
1. 9
2. +15
3. 6
4. 10
5. 20
54. Фермент K-Na-АТФазасында эритроциттің плазмалық мембранасында бес толық цикл орындайды, сол кезде .... калий ионы белсенді тасымалданады.
1. 20
2. 9
3. +10
4. 6
5. 5
55. Фермент K-Na-АТФазасында эритроциттің плазмалық мембранасында бес толық цикл орындайды, сол кезде. ..... молекула АТФ гидролизденді
1. 6
2. 10
3. 20
4. + 5
5. 9
56. Әрқайсысы дербес автономды энергия көзі болып табылатын, жеке элементтің көптеген санынан тұратын орта:
1. +Белсенді
2. Белсенді емес
3. Тұтқыр
4. Идеал
5. Қозған
57. Иондардың екінші реттік белсенді тасымалдануының түрлері:
1. саңылау арқылы тасымалдану және жеңілдетілген диффузия
2. қарапайым диффузия, саңылау арқылы тасымалдану, симпорт
3. қарапайым диффузия, саңылау арқылы тасымал және жеңілдетілген диффузия
4. +унипорт, симпорт және антипорт;
5. қарапайым диффузия және жеңілдетілген диффузия.
58. Әр типтегі бірдей зарядталған иондардың әр түрлі жаққа қарай тасымалдану үрдісіі:
1. қарапайым диффузия
2. саңылау арқылы тасымалдану
3. унипорт
4. симпорт
5. + антипорт
59. Зарядталған бөлшектердің потенциалдың аз мәніне қарай тек бір бағытта тасымалдануы:
1. қарапайым диффузия
2. саңылау арқылы тасымалдану
3. +унипорт
4. Симпорт
5. Е. антипорт
60. Қарама қарсы зарядталған иондардың бір бағытқа қарай тасмалдану үрдісі:
1. қарапайым диффузия
2. жеңілдетілген диффузия
3. саңылау арқылы тасымалдану
4. унипорт
5. +симпорт
61. Тетродотоксин биологиялық мембрана арқылы ... өтімділігін тежейді:
1. калий иондарының
2. +натрий иондарының
3. Хлор иондарының
4. Кальций иондарының
5. Судың
62. Тетраэтиламмоний биолоогиялық мембрана арқылы ... өтімділігін тежейді:
1. +калий иондарының
2. натрий иондарының
3. Хлор иондарының
4. Кальций иондарының
5. Судың
63. Қатырып, кесу әдісі мынадай этаптардан тұрады:
1. +қатырады, кеседі
2. Кристалданады, қыздырады
3. ағады, қыздырады
4. суытады,кристалданады
5. қыздырады,кристалданады
64. Холестерин мембрананың аққыштығына (қозғалғыштығы) былай әсер етеді:
1. +Оны азайтады
2. Оны тек температура жоғарлағанда ғана азайтады
3. Оны көбейтеді
4. Оны тек температура жоғарлағанда ғана көбейтеді
5. әсер етпейді
65. Биологиялық мембрананың динамикалық қасиеттерін зерттеуде спиндік белгі мен зондтар кеңінен қолданылады. Спиндік зонд:
1. молекула мен молекулалық топтардың мембранамен ковалентті байланысы, молекула мен молекулалық топтардың флуоресценциямен ковалентті байланыс түзуі
2. +молекула мен молекулалық топтардың мембрана компоненттерімен ковалентсіз байланыс түзуі
3. молекула мен молекулалық топтардың мембранамен химиялық байланысы
4. молекула мен молекулалық топтардың, радиобелсенді изотоптардың, мембрана компоненттерімен ковалентсіз байланыс түзуі
5. молекула мен молекулалық топтардың мембранамен энергетикалық байланысы молекула мен молекулалық топтардың, флуоресценциямен ковалентті байланыс түзуі
66. Биологиялық мембрананың динамикалық қасиеттерін зерттеуде спиндік белгі мен зондтар кеңінен қолданылады. Спиндік белгі ........ .
1. +молекула мен молекулалық топтардың мембрана компоненттерімен ковалентті байланысы.
2. молекула мен молекулалық топтардың флуоресценциямен ковалентті байланыс түзуі
3. молекула мен молекулалық топтардың мембрана компоненттерімен ковалентсіз байланыс түзуі
4. молекула мен молекулалық топтардың мембранамен химиялық байланысы
5. молекула мен молекулалық топтардың, радиобелсенді изотоптардың, мембрана компоненттерімен ковалентсіз байланыс түзуі
67. Биологиялық мембрананың динамикалық қасиеттерін зерттеуде флуоресцентті белгі мен зондтар қолданылады. Флуоресцентті зонд:
1. молекула мен молекулалық топтар радиобелсенді изотоптардан тұрады,мембрана компоненттерімен қосылып ковалентсіз байланысы
2. молекула мен молекулалық топтар радиобелсенді изотоптардан тұрады,мембрана компоненттерімен қосылып коваленті байланысы
3. молекула мен молекулалық топтардың, мембранамен қосылған ковалентсіз байланысы
4. молекула мен молекулалық топтардың, мембрана компоненттерімен қосылып коваленті байланысы
5. +молекула мен молекулалық топтардың флуоресценция сияқты, мембрана компоненттерімен қосылып ковалентсіз байланысы
68. Биологиялық мембрананың динамикалық қасиеттерін зерттеуде флуоресцентті белгі мен зондтар қолданылады. Флуоресцентті белгі .
1. молекула мен молекулалық топтардың, мембрана компоненттерімен қосылып ковалентсіз байланысы
2. + молекула мен молекулалық топтардың флуоресценция сияқты, мембрана компоненттерімен қосылып коваленті байланысы
3. молекула мен молекулалық топтардың флуоресценция сияқты, мембрана компоненттерімен қосылып ковалентсіз байланысы
4. молекула мен молекулалық топтар радиобелсенді изотоптардан тұрады,мембрана компоненттерімен қосылып ковалентсіз байланысы
5. молекула мен молекулалық топтар радиобелсенді изотоптардан тұрады,мембрана компоненттерімен қосылып коваленті байланысы
69. Мембрана арқылы өтетін зарядталмаған бөлшектер тасымалының тығыздығын көрсететін формула:
1. J=-UmZFcdj/dx
2. +J=P(Ci-C0)
3. J= -Ddc/dx-D/RTzFcdx/dx
4. J= -D(dc/dx+y/lc)
5. J= -C(dc/dx+y/lc)
70. Мембрана биқабатының бетiне келетiн жылулық қозғалыс қарқындылығының атауы:
1. белсендi емес тасымал
2. қарапайым диффузия
3. +латеральды диффузия
4. жеңiлдетiлген диффузия
5. тыныштық потенциалы
71. Грамицидин молекуласы мембрана арқылы.... тасымалдайды.
1. K+ и Na+ иондарын
2. Ca2+ иондарын
3. Cl- и OH- иондарын
4. + Na+ иондарын
5. Cl- иондарын
72. Na+, K+ - насосы жасушаға:
1. 2Na+, жасушадан 3K+ тасымалдайды
2. 2K+ , жасушадан 3Na+ тасымалдайды
3. 3K+, жасушадан 2Na+ тасымалдайды
4. +3Na+, жасушадан 2K+ тасымалдайды
5. 3 Na+, жасушадан 3K+ тасымалдайды
73. Диуффизия теңдеуі:
1. Ньютон
2. Эйнштейн
3. Планк
4. +Фик
5. Гольдман –Ходжкин
74. Биологиялық мембрананың негізгі молекулалық компоненттері:
1. Ферменттер, бос радикалдар, липидтер.
2. +Ақуыздар, көмірсулар, липидтер.
3. Иондар, нуклеин қышқылдары, су.
4. Фибрилдар, глобулдар, микротүтікшелер.
5. Холестерин, фосфолипидтер, көмірсулар.
75. Биологиялық мембрананың өмір сүру уақыты:
1. тек мембрана құрамынан тәуелді
2. тек сыртқы шарттан тәуелді
3. +мембрана құрылымына жәнен сыртқы жағдайдан тәуелді
4. температурадан тәуелді
5. конформациялық түрленулерден тәуелді
76. Жасуша мембранасы арқылы жүретін оттегі тасымалы:
1. +қарапайым диффузия
2. жеңілдетілген диффузия
3. электродиффузия
4. арнадағы иондық тасымал
5. индуцирленген иондық тасымал
77. Егер мембрана арқылы өтетін диффузия стационар болса, онда концентрация градиенті:
1. артады
2. кемиді
3. +тұрақты
4. нөлге тең
5. шексіз
78. Стационар емес диффузияда заттың концентрациясы кез келген нүктеде:
1. тұрақты
2. нөлге тең
3. уақытыпен анықталады
4. координатамен анықталады
5. +координатамен және уақытпен анықталады
79. Мембрана арқылы иондарды тасымалдаушылардың қозғалысы мына үрдісті қамтамасыз етеді:
1. қарапайым диффузияны
2. +жеңілдетілген диффузияны
3. электродиффузияны
4. арнадағы иондық тасымалды
5. белсенді тасымалды
80. Фиктің диффузия құбылысына арналған теңдеуі:
1. .
2. .
3. .
4. + .
5. .
81. Пассивті тасымалдың бір түрі болып табылады:
1. Концентрация градиенті қарсы калий ионының диффузиясы
2. +Су молекуласының үлкен мәнінен аз мәнінен қарай диффузиясы
3. Симпорт
4. Натрий диффузиясының потенциал градиенті бойынша
5. Унипорт
82. Молекулалар мен иондардың диффузиясы аз концентрация жаққа қарай жүретін, өріс әсерінен орын ауыстыруы:
1. белсенді тасымал
2. +белсенді емес тасымал
3. осмос
4. фильтрация
5. арна арқылы өтетін диффузия
83. Жасуша мембранасындағы белсенді емес тасымалмен қатар молекулалары концентрациясы көп аумаққа қарай тасымалданатын тасымалдың түрі:
1. арна арқылы диффузия
2. осмос
3. +белсенді тасымал
4. жеңілдетілген диффузия
5. тасымалдаушымен жүреитін диффузия
84. Мембрананың ішкі жасушасында қызметі әртүрлі субжасушалы бөлшектер түзіледі, олар:
1.лизосомалар, аксоплазма
2.неврилемма, лизосомалар
3.+митохондрия, лизосомалар, ЭПС
4.ЭПС, көмірсулар
5. Эритроциттер
85. Төмен молекулалы заттардың мембранасының липидтері өздерінің қасиеттері жағынан мыналарға ұқсас:
1. глицеринге
2. қантқа
3. +майға
4. Көмірсуларға
5. спиртке
86. Сингер және Никольсон (1972ж.) ұсынған биологиялық мембрана құрылысының моделі:
1. ''бутерброд''
2. унитарлы
3. +сұйық-мозаикалы
4. Көмірсулы
5. екі қабатты
87.Мембрана арқылы тасымалданған молекуланың электр заряды болмаса, онда белсенді емес тасымал бағыты:
1. электр потенциалдар айырымы арқылы жүзеге асады
2. +мембрананың екі жақ шетіндегі заттың концентрация айырымы арқылы жүзеге асады
3. Заттың молекуласының өлшемі арқылы жүзеге асады
4. Температура айырымы арқылы жүзеге асады
5. заттың концентрация және потенциалдар айырымы арқылы жүзеге асады
88. Биологиялық мембрана арқылы.....жақсы өтеді :
1. Иондар
2. +майда ерігіш заттар, сулар
3. Суда ерігіш заттар
4. қышқылдар, сулар
5. қышқылдар,негізгілер
89. Гликолипид:
1.+ жасушалық беттерде теріс электр зарядтарының пайда болуын қамтамасыз етеді
2.Биологиялық мембраналар арқылы иондардың тасымалдануын қамтамасыз етеді
3.Арналардың болуын қамтамасыз етеді
4.Биопотенциалдар арқылы заттарды қамтамасыз етеді
5.Жеңілдетілген диффузияны қамтамасыз етеді
90. Бірінші типті ақуыздар:
1. +Электростатистикалық өзара әсерлесуді қамтамасыз етеді
2.Фагоцитозды қамтамасыз етеді
3.Жеңілдетілген диффузияны қамтамасыз етеді
4.Арналардың болуын қамтамасыз етеді
5.Биопотенциалдар арқылы заттарды қамтамасыз етеді
91. Екінші типті ақуыздар:
1.+ Ван-дер- Вальс өзара әсерлесуін қамтамасыз етеді
2.Жеңілдетілген диффузияны қамтамасыз етеді
3.Арналардың болуын қамтамасыз етеді
4.жасушалық беттерде теріс электр зарядтарының пайда болуын қамтамасыз етеді
5.Биопотенциалдар арқылы заттарды қамтамасыз етеді