Характарыстыка дрэвавых відаў

Сасна ўзрастае на бедных, лёгкіх па механічным складзе (пяскі і супяскі) глебах, тым самым займае па эдафічнай сетцы Паграбняка трафатоп А (бары).

Пераважныя тыпы глеб: дзярнова–падзолістыя, пясчаныя, супясчаныя, свежыя.

Рэльеф роўны або хвалісты месцамі з лёгкім узвышшам.

Сасна звычайная (Pinus sylvestris), від, які шырока распаўсюджаны ў еўрапейскай і азіяцкай частках мацерыка. Дрэва да 40 м у вышыню і 1,5 м у дыяметры. Крона высока паднятая, у маладосці конусападобная, з узростам шырокаяйкападобная. Ігліца ў залежнасці ад умоў росту мае ад 4 да 15 см у даўжыню, жорсткая, пласкавыпуклая. Плоскі бок ігліцы шызы, выпуклы – зялёны. Пупышкі чырвона-карычневыя, 6–12 мм у даўжыню, часта заліты смалой. Парасткі голыя жоўта-карычневыя або шэра-жоўтыя. Апыляецца ветрам. Узрост палавой спеласці 6–10 гадоў на свабодзе, 15–40 гадоў у насаджэнні.

Апыленне адбываецца ў канцы вясны перад распусканнем маладой ігліцы. Да восені макрастробілы пераўтвараюцца ў зялёную шышачку-азіміну. Пасля перазімоўкі азіміна вясной пачынае расці. Амаль праз год пасля апылення ў самязавязі азіміны адбываецца апладненне яйцаклетак, і да восені паспявае насенне (г. зн. праз 18 месяцаў пасля апылення). Шышкі яйкападобна-конусападобныя 2,5–7 см у даўжыню, шэра-карычневыя, звіслыя ўніз на сагнутай ножцы. Насенне 3–4 мм у даўжыню, яйкападобнае, рознага колеру, крыло у 3–4 разы даўжэйшае за насенне, ахоплівае насенне з двух бакоў, нагадваючы шчыпчыкі. Сасна ў маладым узросце хутка расце, уступаючы ў гэтым толькі лістоўніцы. З узростам рост яе замаруджваецца. Святлалюбная. Непатрабавальная да глебы і кліматычных умоў. Вытрымлівае засухі і не пакутае ад замаразкаў. Дрэнна ставіцца да забруджвання паветра. Адна з галоўных лесаўтваральных парод. Драўніна шырока выкарыстоўваецца ў будаўніцтве, мэблевай вытворчасці, здабыўнай прамысловасці. Адходы лесанарыхтовак і лесапілення з'яўляюцца сыравінай хімічнай прамысловасці. У выніку падсочкі атрымліваюць жывіцу. Пупышкі і ігліца выкарыстоўваюцца ў медыцыне.

Бяроза павіслая (B. pendula) займае шырокі арэал у Еўропе, уключаючы Каўказ і Заходнюю Сібір. Дрэва да 25–30 м у вышыню і 60–80 (150) см у дыяметры, з гладкім, белым, у аснове чорным, глыбокатрашчынаватым ствалом. Крона яйкападобная, з доўгімі звіслымі галінамі, якія пакрыты барадаўкамі. Лісце трохвугольна-рамбічнае. Хуткарослая, святлалюбная, непатрабавальная да клімату і ўрадлівасці глебы, лесаўтваральная лесапаляпшальная парода. Мае дэкаратыўныя формы.

Асіна - Poppulus tremulus – лісцевае дрэва з роду таполяў, сямейства івавых, до 35 метраў ў вышыню. Расце асіна хутка, жыве да 100 год. Асіна мае некалькі каранеў, якія разыходзяцца на ўсе чатыры бакі ад ствалу. Ад іх потым адрастаюць пабегі, якія могуць знаходзіцца за 35-40 метраў ад мацярынскага дрэва. У асіны прамы ствол з жаўтавата-белай карой. Драўніна мягкая і легкая. І хоць часам можна пачуць гаворку, што асіна гарыць без газы ,на самой справе асіна гарыць вельмі дрэнна і дае мала цяпла. Крона асіны няправільнай акруглай формы. Лісце зяленае, зубчатае па краю, на доўгіх чарашках. Цвіце асіна рана, у красавіку-маі, да распускання лісця. Асіна – дрэва двудомнае. Жаночыя завушніцы блеклыя, зеленавата-серыя, а мужчынскія – ярка-чырвоныя. Асіна – нядрэнны меданос. А з почак асіны пчолы сабіраюць клей,які перапрацойваюць у праполіс. Апыляецца асіна ветрам. Плод – многанасенныя каробачкі, сабраныя у завушніцу з некалькімі семянамі, якія надзелены хахалком і пагэтаму легка разлятаюцца . Расце асіна ў Еўропе, Кітае, Казахстане, але лічыцца, што больш за ўсе яе ў Расіі, дзе яна з ахвотай селіцца на вырубках, на месцах пажараў, утварае змешаныя альбо чыстыя асіннікі. Асіннік не бывае густым, таму хадзіць у ім легка.

 

Елка (лат. Pícea) — род дрэў сямейства Сасновыя (Pinaceae).

Каля 35 відаў вечназяленых высокіх дрэў (да 30 м вышыней) с прыгожай кронай. Лацінская назва паходзіць ад лац. pix — смала, альбо ад лац. picis — смалістае дрэва.

Караневая сістэма першыя 10-15 год стрыжневая, затым павярховая (галоўны корань адмірае). Дрэва слаба ветраўстойлівае.

Крона конусавідная альбо пірамідальная. Веткі мутоўчатыя, гарызантальна распрасцертыя або панікшыя. У першыя 3-4 гады пабегу не дае. Кара шэрая, адслойваецца тоненькімі пласцінкамі.

Лісце іглавіднае (хвоя), зяленыя, кароткія, чатырохгранныя, радзей плоскія, вострыя, часам павернутыя абаксіальным бокам да верху, с 2 кілямі на верхняй і ніжняй старане. Размеркаваныя спіральна паадзінку, седзячы на ліставых падушачках. Застаюцца на пабегах на працягу некалькіх (6 і болей) гадоў. Штогод ападае па адной семай часткі хвоі. Пасля значнага аб'ядання некаторымі насякомымі, узнікаюць пабегі з вельмі кароткімі ігламі.

Расліны голанасенныя. Семяпочкі не заключаны у завязь, развіваюцца на насенных чашуях.

Шышкі прадаўгавата-цыліндрычныя, завостраныя, ападаюць па паспяванню насення у першы год апладатварэння. Паспеўшыя шышкі вісячыя, сухія даўжыней да 15 см, дыяметрам 3-4 см. Шышкі складаюцца з восі, на якой размеркаваны шматлікія чашуйкі, а ў іх пазухах – насенныя чашуі, на верхняй паверхні якіх звычайна развіваецца па 2 семяпочкі, так называемым ложным крылом. Насенне паспявае у лістападзе, разносяцца ветрам. Не губляюць усходлівасці 8-10 гадоў.

Пачатак пладанашэння – ад 10 да 60 гадоў ( у залежнасці ад умоў узрастання). Жыве ў сярэднім да 250-300 гадоў (часм 600). Чыстыя яловыя лясы вельмі шчыльня, густыя і цемныя. У ельніках амаль не бывае падлеска.

Характарыстыка падлеска

Крушына ломкая (Frangula alnus Mill )− хмызняк ці невялікае дрэўца вышынёй да 7 м. Ствол і галіны цёмна-бурыя, гладкія, без калючак, кара цёмная з папярочнавыцягнутымі чачавічкамі. Пры саскрабанні вонкавага пласта корка выяўляецца чырвоны пласт, які адсутнічае ў іншых хмызнякоў, што растуць супольна. Нябытнасць калючак адрознівае крушыну ломкую ад крушыны слабільнай. Лісце чарговае, чарэнкавае, авальнае, сцісла завостранае, голае, бліскучае, з 7-10 парамі паралельных другасных бакавых жылак. Кветкі двухполыя, пяціскладовыя, несамавітыя; кубачак усярэдзіне белы, званачкаваты, пяцілопасны; пры пладах лопасці ападаюць. Венца пяціляпёснае, зелянява-белае. Пялёсткі дробныя, вольныя, прымацаваны паміж лопасцямі кубачка і карацей іх; яны згорнутыя ў каўпачкі, якія затуляюць тычачкі; тычачак 5. Кветкі на доўгіх кветаносах сабраны пучкамі па 2-7 у пазухах лісця. Плод- касцяніца 8 мм даўжыні з 2-3 плоска-выпуклымі косткамі з жарсцвянай падвойнай<дзюбкай>; плады шаравістыя.

Рабіна звычайная(Sorbus aucuparia L).Дрэва да 20 м вышыні, 30-40 см у дыяметры. Рэдка расце кустом. Жыве рабіна да 150 і больш гадоў, непераборлівая, не патрабуе адменнага сыходу, мароза- і засухаўстойлівая, ценевынослівая. Расце хутка, за 1 год вырастае на 0,5 м. Пладаносіць з 5-7-летняга веку штогод. Адно дрэва можа даць больш 80-100 кг пладоў. Існуе 84 выгляду рабіны, у нашай краіне расце 43 выгляду. Ствол дрэва просты. Маладыя галінкі апушаны, шэрага ці чырванавата- карычневага колеру. Кара гладкая, шэрая. Почкі лямцава-пухнатыя. Лісце чарговае, на хвосціках, з 11-23 даўгаватымі лісточкамі, пакрыты ў падставы жалезінамі. Маладое лісце знізу апушанае, позняя - голае. Квітнее ў траўні-чэрвені. Кветкі дробныя, белыя ці зелянявыя, сабраны ў шматкветкавыя галінастыя шчоткі, 5-10 см у дыяметры, духмяныя, горка-міндальнага паху. Плады круглявыя, 2-5-гнёздавыя, бліскучыя, даўкія, гаркава-кіслыя, адмысловага паху, спеюць у верасне-кастрычніку.