Семестр «ҚАЗАҚ ТІЛІ» ПӘНІ БОЙЫНША СӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫН ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ
| Тапсырма | Сабақ тақырыбы | СӨЖ тапсырмасы | Тапсырманың мазмұны мен мақсаты | Ұсынылатын әдебиеттер | Бақылау түрі | Тапсыру мерзімі | бағалау балы min/ Max |
| Экономиканы білу-пайда. Сөйлем. Жай Сөйлемнің айтылу интонация-сына қарай түрлері. | Тапсырмаларды орындау. | Қазақстан экономикасы туралы мәліметті ауызша баяндау қабілетін арттыру, сөздік қорын байыту. Кәсіби терминдерді меңгерту. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Әңгіме құрастыру. Диктант жазу. Мәтінді аудару. Тапсырма-ны орындау. | 1 апта | ||
| Уақыт- алтыннан қымбат. Лепті сөйлем. Бұйрықты сөйлем. | 1-6-тапсырмаларын орындау. | Уақыт маңыздылығын түсіне білу, сол тақырыпта өз ойын еркін білдіре алу қабілетін жетілдіру. Жай сөйлем түрлерін ажырата білуге үйрету.. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тіліӘ | Әңгіме құрастыру. Мәтінмен жұмыс. | 2 апта | ||
| Салықты не үшін төлейміз? Жақты, жақсыз, атаулы сөйлемдер. | 1-6-тапсырмаларды орындау. | «Салық» ұғымын меңгерту. Салыққа қатысты терминдерді еркін қолдануға бағыттау. Жақты, жақсыз сөйлемдердің ерекшеліктерін меңгерту. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Сөздік жаттау. Мәтінмен жұмыс. Әңгімелеу. | 3 апта | ||
| Ұлттық байлық дегеніміз не? Жалаң, жайылма сөйлемдер. Толымды және толымсыз сөйлемдер. | 1-6-тапсырмаларды орындау. | Ұлттық байлық жайында түсініп әңгімелеу дағдысын жетілдіру. Жалаң , жайылма, толымды, толымсыз сөйлемдерді ажырата білуге машықтандыру. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінді аудару. Тапсырма-ны орындау | 4 апта | ||
| Жоспар қажет пе? Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері. Бастауыш. Баяндауыш | 1-7-тапсырмаларды орындау. | Мәтіндегі тірек сөздермен сөйлем құрастыру дағдысын дамыту. . Сөйлем мүшелер ерекшеліктерін салыстыра меңгерту. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінмен жұмыс. Топпен жұмыс, сөздік жаттау. | 5 апта | ||
| Баға деген не? Анықтау-ыш. Толықтау-ыш. | 1-6-тапсырмаларды орындау. | Баға мәтіне қатысты терминдерді меңгеріп, сөздік жаттау. Анықтауыш пен толықтауыш-тың өзара айырмашылы-ғын ажырата білу. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінді аудару, сұрақ қою. Мәтінмен жұмыс Жаттығу орындау.. | 6 апта | ||
| Табыс қайдан келеді? Пысықтауыш. Мезгіл, мекен, мақсат, себеп пысықтау-ыштар. | 1-6-тапсырмаларды орындау. | Табыс ұғымын меңгерту. Мәтінге қатысты терминдерді қолдану еркіндігін қалыптастыру.. Пысықтауыш түрлерін ажырата білуге үйрету. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Әңгімелеу. Жаттығу орындау Шағын шығарма жазу. | 7 апта | ||
| Аралық бақылау | 1-7 сабақта өтілген материалдарды қайталау | лексика-грамматикалық тест | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | 8 апта | |||
| Аралық бақылау – 1 min 5.0 / max 10 баллов 8 апта | |||||||
| Банк қызметі Құрмалас сөйлем. | 1-5-тапсырмаларды орындау. | Банк қызметі жайында мәлімет айтуға жаттықтыру. Құрмалас сөйлемнің ерекшеліктерін меңгеру | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінді аудару. Мәтінмен жұмыс. Диктант жазу. | 9 апта | ||
| Бәсеке Салалас құрмалас сөйлем. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Мәтінге байланысты терминдерді меңгеру Салалас құрмалас сөйлем ерекшеліктерін ажырата білу. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Ғылыми әдебиеттерден жазған конспект жұмысын тексеру | 10 апта | ||
| Маркетинг қызметі деген не? Салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықсыз түрлері. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Мәтінге қатысты термин сөздерді меңгеріп, қазақша ойын дұрыс жеткізе білуге үйрету. Салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықсыз түрлерін ажыра алуға машықтану. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінмен жұмыс, аударма және түсінік айту. Сөздік жаттау | 11 апта | ||
| Нарық. Сабақтас құрамалас сөйлем. Мақсат, шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдер. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Мәтінге қатысты термин сөздердің мағынасын түсінуге жаттықтыру. Мақсат, шартты бағыныңқылы құрмалас сөйлемдер жасалу жолын меңгерту. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Хабарлама дайындау Сөздік жаттау. | 12 апта | ||
| Жал Қарсылық-ты, себеп бағының-қылы сабақтас құрмалас сөйлемдер. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Термин сөздерді меңгеріп, қазақша ойын дұрыс жеткізе білуге үйрету. Қарсылықты, себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдерді ажырата білу. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Мәтінмен жұмыс, аударма және түсінік айту. Сөздік жаттау | 13 апта | ||
| Ұқыпты-лық пен үнемшілдік Мезгіл, қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдер. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Мәтіндегі тірек сөздермен сөйлем құрастыру дағдысын дамыту. Мезгіл, қимыл-сын бағыныңқылы сабақтастың ерекшелігін меңгерту. | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Сұхбат құрасты-ру. Рольдік ойын. | 14 апта | ||
| Экономикалық тәуелсіздік.Аралас құрмалас сөйлем. | 1-5 тапсырмаларды орындау | Мәтіндегі терминдерді меңгерту. Аралас құрмалас сөйлемдердің өзіндік ерекшеліктерін меңгеру | НӘ:Бектұров Ш., Сергалиев М. Қазақ тілі ҚӘ:Әлімбек, Г. Қазақ тілі | Хабарлама жасау. Жаттығу орындау | 15 апта | ||
| Аралық бақылау – 2 min 5.0 / max 10 баллов 15 апта |
1 – сабақ
Лексика: мемлекеттік тіл.
Грамматика: синоним, антоним.
1 – тапсырма. Төмендегі сөздерді аударып, жаттап алыңыз.
мемлекеттік тіл – государственный язык
қазақ тілі - казахский язык
мәртебе – статус
қыркүйек – сентябрь
шілде – июль
жаңа заң – новый закон
тарау – глава
бірнеше – несколько
бап – статья
басқару – управление
іс-қағаздары – документация
азамат – гражданин
парыз – долг
еркін – свободно
тегін – бесплатно
2 – тапсырма. Мәтінді тыңдап, мағынасы түсінікті сөздерді жазып алыңыз.
Мемлекеттік тіл
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тілі. Қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін 1989 жылы 22-ші қыркүйекте алды. Ал 1997 жылы 11-ші шілдеде жаңа заң өңделіп, толықтырылып қабылданды. Жаңа Заң ҮІ тараудан тұрады. Әр тарауда бірнеше бап бар.
І тарауда Жалпы ережелер берілген. Осы тараудың 4-ші бабында: «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілі» деп көрсетілген.
Мемлекеттік тіл – мемлекетті басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі.
Қазақ тілін меңгеру – Қазақстанда тұратын әр азаматтың парызы. ҚР-ның барлық азаматтары қазақ тілін дамытуға, оның халықаралық беделін нығайтуға, мемлекеттік тілді еркін және тегін меңгеруге жағдай жасауға міндетті.
3 - тапсырма. Мәтінді қайталап оқып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
1. Қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін қашан алды?
2. Тіл туралы жаңа заң қашан қабылданды?
3. Жаңа заң неше тараудан тұрады?
4. 4-ші баптың мазмұнын айтыңыз.
5. Қазақстанда іс-қағаздары қай тілде жүргізіледі?
4 – тапсырма. Сұхбатты өз сөзіңізбен толықтырыңыз.
- Сәлем, достым.
- ......................................
- Сен ҚР-ның азаматы ретінде мемлекеттік тілді, яғни қазақ тілін, меңгеруге, дамытуға міндеттісің. Осы мәселеге қандай үлес қосып жатырсың?
-........................................
- Қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін қашан алған екен?
- .......................................
- Іс-қағаздары мемлекеттік тілде жазылу керек екен. Сен қандай құжаттарды қазақ тілінде жазып жүрсің? Құжаттардың түрлерін екі тілде айтып бере аласың ба?
- ........................................
- Өзің мемлекеттік тілді қандай дәрежеде білесің?
- .......................................
5 – тапсырма. Мақал-мәтелдерді жаттап, орнымен қолданып үйреніңіз. Аталар сөзі - ақылдың көзі. Тіл – жүректің тілмашы. Тіл – ақылдың өлшемі. Сөзден асқан байлық жоқ. Тілден асқан жүйрік жоқ.
6 – тапсырма. Сөйлемдерді тиісті сөздермен толықтырыңыз.
....... біз оқып, білім аламыз. ....... халықпен бірге жасайды, дамиды, өркендейді. Халықтың ........ қалуы тіліне тікелей байланысты. Тіл арқылы ......... сыртқа шығарамын. Халықтың ..........., .......... тіл арқылы ұрпақтан-ұрпаққа тарайды (тарихта, ойымды, әдет ғұрпы, тіл, салт-дәстүрі).
7 - тапсырма. Синоним сөздердің қатарын толықтырыңыз.
Мен осы тақырыпты әңгімелеймін, ........... , ...........
Салмақты, ........... , .......... адам бәріне ұнайды.
Биік, ......... тауларды көрдік.
Біз сені күтеміз, ...........
Анам қатты шаршады, ..........
Әкем біздің қылығымызға күлді, ...........
Сабақ.
Лексика : Қазақтың өнері мен мәдениеті.
Грамматика : Омоним
1 – тапсырма. Сөздердің аудармасына назар аударыңыз.
өнер – искусство
мәдениет – культура
бірлікте – в единстве
әнші – певец
күйші – куйши
ақын – поэт
ертеден – с древности
дәстүрлі – традиционный
халық композиторлары – народные композиторы
жазба әдебиеті – письменная литература
мәтін – текст
отбасы–түрмыстық – бытовой
тарихи – исторический
әлеуметтік – социальный
жетекші – руководитель
домбырашы – домбрист
музыкалық аспаптар – музыкальные инструменты
2 - тапсырма. Мәтінді тыңдап, таныс сөздерді жазып отырыңыз.
Қазақтың өнері мен мәдениеті
Қазақтың өнері мен мәдениеті үнемі бірлікте дамыды. Өнердің түр- түрін айтуға болады. Соның бірі - музыка өнері. Ауылдарды аралап жүретін әнші, күйшілер, ақындар мен жыршылар ертеден дәстүрлі музыка өнерін таратушылар болып саналады. Музыка өнерінің дамуына XIX, XX ғасыр ортасындағы белгілі халық композиторлары мен әншілерінің әсері ерекше болды. Олардың арасында А.Құнанбаев, Біржан Қожағұлов, Жаяу- Мұса Байжанов, Дәулеткерей Шығаев, Құрманғазы Сағырбаев, Ақансері, Тәттімбет, Мәди, Дина Нүрпейісова, Кенен Әзірбаев және басқаларды атауға болады.
Қазақтың халық әндерін мәтіні мен мазмұнына қарай эпикалық, еңбек, отбасы-тұрмыстық, лирикалық, тарихи, әлеуметтік әндер деп бөлуге болады.
Қазақтың музыка өнерінде дирижер, композитор, жетекші, домбырашы Нұрғиса Тілендиевтің орыны ерекше. Нұрғиса Тілендиев «Отырар сазы» фольклорлы-этнографиялық оркестрін құрған. Оркестрде ерекше кең таралған музыка ежелгі музыкалық аспаптармен орындалатын болған.
Қазақстан – Р. Бағланова, Е. Серкебаев, Б.Төлегенова, Ә.Дінішев,
Р. Рымбаева, А.Мұсаходжаева, Ж.Әубәкирова, Г.Есімова сияқты халықаралық деңгейдегі орындаушылар отаны.
3 - тапсырма. Мәтінді қайталап оқып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
1. Халықтың әнші, күйшілері, ақын, жыршылары музыка өнеріне қандай үлес қосқан?
2. Музыка өнерінің дамуына XIX, XX ғасыр ортасындағы белгілі халық композитор, әншілерінің әсері қандай болды?
3. Оларды атап бере аласыз ба?
4. Қазақтың халық әндері қандай тақырыптарды қамтыған?
5. Н. Тілендиев туралы не білесіз?
6. Егеменді елдің мәртебесін көтеріп, өнерін, мәдениетін басқа елдерге танытып жүрген өнер қайраткерлерінен кімдерді білесіз?
4 - тапсырма. Сұхбатты толықтырып, көршіңізбен сөйлесіңіз.
- Достым, бүгінгі сабақта «қазақтың өнері» деген тақырыпты талдадық. Өнердің түрлері көп. Жеке-жеке айтып бере аласың ба?
-. . . .
-Дұрыс айттың. Халық әндерін ел ішінде кімдер таратқан?
-. . . .
- Қазіргі ақын, әншілерден кімдерді білесің?
-. . . . . . .
- Өзіңнің сүйікті әншің бар ма? Ол саған несімен ұнайды?
-. . . .
- Өнер, мәдениет дегенде мәдени орындарды еске түсіреміз. Өзің білетін Қазақстандағы ірі театр, мәдени орындарды атап берші.
-. . . .
- Музыка өнерінің дамуына үлес қосатын оқу орындары туралы не білесің?
- . . .
5 - тапсырма. Омонимдік жұптарды аударып, қай сөз табына қатысты екенін ажыратыңыз. Омонимдерді сөз табына сәйкес талдаңыз. Омонимге қатысты мысалдарды толықтырыңыз.
Біз үйге ерте келеміз. Етікші үнемі біз алады. Ер мінезі қайратты болады. Сен соңымнан ер. Сыр тек досқа айтылар. Сен артық заттарды сыр. Байлық – нан, сөзіме нан. Болам десең ұста, балғаны нық ұста. Құр – құстың бір түрі. Сен пердені құр. Қаз қолда да өсіріледі. Сен тал егетін орын қаз. Жадырап жаз келді. Сен тапсырманы жаз. Қыс - ең суық ай. Сен қолын қатты қыс.
6 - тапсырма. Өлең жолдарынан омоним болатын сөзді табыңыз. Екінші жұбына қатысты сөйлем құрастырыңыз.
Айдын шалқар көрінгендей арай бақ,
Қонды аққулар жан-жағына қарайлап.
Күн қып-қызыл, қызғылт тартты су беті,
Қызыл мысқа ұқсап кетті бар аймақ
(К.Салықов).
Сабақ.
Лексика: Денсаулық – зор байлық.
Грамматика: Жіктік жалғауы.
1- тапсырма. Мына сөздермен танысып, аудармасын жаттаңыз.
денсаулық – здоровье
негіз – основа
тірегі – опора
нашар – плохой
қоғам – общество
отбасы – семья
мықты – крепкий
мақсат – цель
әлеуметтік жағдай – социальное положение
себеп – причина
жағымсыз – неприятный
қан тамырлары ауруы – болезнь кровеносных сосуд
екі есе – два раза больше
әлденеше есе - несколько раз
темекі - сигарет
улы – ядовитый
мәлім – известно
көру қабілеті – зрение
2 - тапсырма. Мәтінді тыңдап, өзіңізге таныс сөздерді жазып отырыңыз. Мәтінді аударыңыз.
Денсаулық – зор байлық
Денсаулық - адам өмірінің негізі, тірегі. Денсаулығы нашар адам қоғамға да, отбасына да жайсыз екені белгілі. Денсаулығы мықты адам ғана алдына қойған мақсаттарына қол жеткізеді. Бүгінгі таңда қоршаган ортаның ластануы, әлеуметтік жағдайдың төмендігі, жұмыс орнында және отбасындагы келеңсіз жағдайлар, дұрыс, уақытымен тамақтанбау адам денсаулығын бұзатын себептер болып отыр.
Жеке адамның бойындагы жағымсыз қылықтар да денсаулықтың бұзылуына әкеледі. Атап айтсақ, темекі тарту, ішімдікке жақын болу. Ғалымдардың зерттеуіне қарағанда, шылым шегушілердің арасыңда қан тамырларының ауруы екі есе, ал өкпе ауруы әлденеше есе көп болады. Темекіде «никотин» атты улы зат бар екені мәлім. Темекі құмарлар күніне бір қорап темекі шегеді. Сонда ол адам 30 жыл ішінде үш жүз мың тал темекі жұмсайды немесе бір жарым килограмдай никотин жұтады. Никотин осы мерзімде мысқылдап кіріп, жүрек, жүйке, өкпе тәрізді адамның ең жанды жерлеріне ақау салып үлгереді. Осыдан адам денсаулығы нашарлап, жұмыс істеу қабілеті төмендейді. Ендеше, әр адам өз денсаулығы үшін күресіп, салауатты өмір сүруге талпыну қажет.
3 – тапсырма. Мәтінді бірнеше рет оқып, төмендегі сұрақтарға толымды сөйлеммен жауап беріңіз.
1. Денсаулығы нашар адам қоғамға, отбасына жайлы ма?
2. Қандай адам өз мақсаттарына қол жеткізеді?
3. Бүгінгі таңда денсаулықтың бұзылуына әсер ететін қандай себептерді білесіз?
4. Темекі тартудың зияны бар ма?
5. Темекі тартуда адам ағзасы қандай улы затпен уланады?
6. Салауатты өмір сүру үшін не істейсіз?
4 – тапсырма. Сұхбатты жалғастырыңыз.
- Достым, салауатты өмір сүру дегенді қалай түсінесің?
- ………………….........................
- Бүгінгі таңда өзің осы бағдарлама шарттарын орындап жүрсің бе?
- .........................................................
- Сенің досың шылым тарта ма? Сен оған шылым тартудың зияны туралы айттың ба? Шылым тартудың зияны туралы өзің қаңдай ақпараттар оқыдың?
- ...........................................................
- Мен де салауатты өмір сүруге талпынамын. Үнемі денемді шынықтырып, темекі, алкогольды сұйықтардан бойымды аулақ ұстаймын. Басқаға да осындай тілек айтар едім.
5 – тапсырма. Асты сызылған сөздерді синониммен ауыстырып жазыныз.
1. Денсаулығы мықты адам ғана алдына қойған мақсаттарына қол жеткізеді
(армандарына, биіктеріне, ойларына)
2. Темекіде «никотин» атты улы зат бар екені мәлім (зиянды) .
3. Осыдан адам денсаулығы нашарлап, жұмыс істеу қабілеті төмендейді (ойлау).
4. Ендеше, әр адам өз денсаулығы үшін күресіп, салауатты өмір сүруге талпыну қажет (күресу қажет).
6 – тапсырма. Төмендегі етістіктерді аударып, жіктік жалғауында түрлендіріңіз.
Мен үнемі (бегать). Сол себепті денемді (закалять). Таңертең сен салқын сумен (умываться). Біз темекі (не курить). Мен қажет болса, (спать). Ол дұрыс (питается). Дене шынықтыру кезінде сен күнде (прыгать). Сіз үнемі (плавать).
Сабақ.
Лексика: Қоғам және жастар
Грамматика: Септік жалғауы
1 – тапсырма. Мына сөздер мен сөз тіркестерінің аудармасын жаттаңыз.
жастар қаласы – город молодых
үміт – вера
үлкен мүмкіндіктер – большие возможности
болашақ әлемі – мир будущего
жазғы демалыста – на летних каникулах
қаражат – деньги, финансы
бағдарлама – программа
қоғамдық – общественные
мамандық жәрмеңкесі – ярмарка
түйіндеме – резюме
жастар саясаты – молодежная политика
қоғамдық жобалар – общественные проекты
жастардың күші – сила молодых
2 – тапсырма. Мәтінді тыңдаңыз, өзіңізге таныс сөздерді жазып отырыңыз. Мәтінді қазақша мазмұндаңыз.
Оғам және жастар
Негізгі деректерге сүйенсек, қазір жастардың көпшілігі - Астана қаласында. Сол себептен, Астана «жастар қаласы» деген атқа арқау болып отыр. Мыңдаған қыздар мен жігіттер Елордаға үміт арқалап, үлкен мүмкіндіктер мен болашақтың әлемінен өз орнын табу үшін келді. Астананың әрбір оныншы тұрғыны – білім алушы жастар өкілі.
Жастардың басым көпшілігі оқу мен еңбекті қатар алып жүреді. Қазір жазғы демалыста шетелдерде жұмыс істеп, қаражат табуға бағытталған халықаралық бағдарламалар кеңінен таралуда.
Оқу бітірушілер мен студенттердің жұмысқа тұруын «Жастар еңбек биржасы» қоғамдық бірлестігі қолға алды. Жыл сайын мұнда мамандықтар жәрмеңкесі өтеді. Жұмыс берушілер жастардан түйіндеме қабылдап, әңгімелесу өткізеді.
Мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыру аясында қоғамдық жобалар әзірленіп, өндірілуде. Өткен жылы жас белсенділер «Жасыл ел» бағдарламасын жүзеге асыруға кірісті. Бір жазда жастардың күшімен Астананың сол жағалауындағы 500 гектар жер жасылдандырылды. «Ғашықтар» саябағы мен әкімшілік ғимараттың жанына жүздеген ағаш отырғызылды.
Жастар әңгімелесу, пікір сайыстар, ғылыми-практикалық конференциялар жүргізуде. Олар өздерінен кіші буынға үлгі боларлық істер көрсетіп жатыр.
3 – тапсырма. Мәтінді қайталап, сұрақтарға жазбаша жауап беріңіз.
1. Астана неге жастар қаласы деп аталады?
2. Астанаға мыңдаған жігіттер мен қыздар қандай мақсатпен келді?
3. Жастар жазғы демалыста шетелдерге не үшін барады?
4. «Жастар еңбек биржасы» қандай қызмет атқарады?
5. Мамандықтар жәрмеңкесінде не істейсіз?
6. «Жасыл ел» бағдарламасы туралы не білесіз?
4 – тапсырма. Сұхбатты жалғастырыңыз.
Сәлем, достым!
...................................................
Мен жазда қаражат табу үшін, «Жасыл ел» бағдарламасы бойынша жұмыс істеймін. Сен қатысасың ба?
...................................................
Қазір жастар ісіне, белсенділігіне мемлекет тарапынан үлкен қолдау жасалып отыр. Ондағы мақсат не?
....................................................
«Жастар – Қазақстан болашағы» дейді. Осы жөнінде сен не айтар едің?
....................................................
Достым, қазір жастарды жұмыспен қамтамасыз ету біршама реттеліп қалды. Дегенмен, сен осы мәселеге қатысты қандай пікір айтар едің?
- .....................................................
5 – тапсырма. Сөйлемдерді аударып, септік жалғауларының қызметін салыстырыңыз.
Алдыңғы аға буын кейінгі буынға осындай мұраларды қалдырған. Жастар өз тілін, салт-дәстүрін дамытады. Мемлекет жастарды ел билеуге араластырады. Бүгінгі күні жастардың белсенділігі артып отыр. Ауылда жастардың еңбегі бағаланады. Болашақ іскерлер де жастардан шығады. Қоғамда жастардың орыны бар.
6 – тапсырма. Сөздерді аударып, қай септік жалғауын қолданып тұрғаныңызды түсіндіріңіз.
Ол (наш) досымыз. (В гостях) өзіңді сыпайы ұстауың керек. (В лесу) осындай ағаштар өседі. (С природой) үнемі сырласамын. Орманды (с нами) аралайсың. (Со своим) көршісімен театрға барды. Ол (на улицу) асығып шығып кетті. Мен (музыку) сүйіп тыңдаймын. Мен (во дворе) Райханды кездестірдім. Кішкентай бала (к окну) жақындады. Кешке мен (в сад) шығамын. Оның анасы (в аптеке) жұмыс істейді.
Сабақ.
Лексика : Тәуелсіз Қазақстан.
Грамматика : Тәуелдік жалғауы.
1 – тапсырма. Төмендегі сөздерді қайталап, жаттап алыңыз.
тәуелсіздік - независимость
дейін - до
одағы - союз
ел -страна
бір-бірімен - друг с другом
тығыз- тесно
байланысты – связано
қайта құру – перестройка
өміріне – в жизнь
өзгеріс – изменение
егемендігі туралы – о независимость
саяси – политический
қуаныш – радость
жеке ел – независимая страна
төте – прямой
терезесі тең – равноправно
ұйым – организация
2 - тапсырма. Мәтінді тыңдап, өзіңізге таныс сөздерді жазып отырыңыз. Белсенді етістіктердің қолданысын ажыратыңыз.