МӘДЕНИЕТТІҢ ФОРМАЛАРЫ МЕН ТҮРЛЕРІ

МӘДЕНИЕТ
Мәдениет формалары Мәдениеттің түрлері
Рухани Материалды Әлеуметтік мәдениет Тұлға мәдениеті
ü Рухани ілімдер ü Мораль ü Мифология ü Дін ü Философия ü Ғылым ü Құқық ü Білім ü өнер ü Архитектура ü Техника ü Агромәдениет ü өнер мен культ заттары ü Құнды бұйымдар және т.б. ü Эстетикалық мәдениет ü Діни мәдениет ü Философиялық мәдениет ü Ғылыми мәдениет ü Саяси мәдениет ü Құқықтық мәдениет ü Экономикалық мәдениет; ü Экологиялық мәдениет; ü Эстетикалық мәдениет; ü Жұмыс мәдениеті; ü Дене мәдениеті; ü Ас мәдениеті; ü Тұрмыстық мәдениет

РКЕНИЕТ ҰҒЫМЫ

Өркениет (civilis – азаматтық, мемлекеттік) – қоғамның мәтериалды және рухани жетістіктерінің жиынтығы. Жаңа заман философиялық тұжырымдарында өркениет ұғымы бүкіл дүниежүзілік тарихи процесске талду жасау тұрғысынан қарастырылады.

РКЕНИЕТ ҰҒЫМЫНЫҢ МӘНІ

(ойшылдар мен зерттеушілер бойынша)

Өркениет туралы тұжырымдар Мысалдар
Өркениет мәдениет ұғымының синонимі (И.Кант, Ф. Шеллинг)  
Өркениет мәдениеттің антиподы (Н. Бердяев, Н. Рерих)  
Өркениет мәдениеттің өшуі, сөуі, оның өлу кезеңі (О.Шпенглер)  
Қоғамның нақты тарихи кезеңі(А. Тойнби) Мысыр өркениеті, рим өркениеті және т.б.
Өркениет діни қауысдастық ретінде Буддистік өркениет, христиандық өркениет, ислам өркениеті
Өркениет технологиялық дамудың деңгейі ретінде Аграрлы өркениет, индустриалды өркениет және т.б.
Өркениет саналы тіршілік иелерінің біріккен, планетарлы қауымдастығы Жердегі өркениет және т.б.

ХХ-ХХІ ҒҒ.МӘДЕНИЕТ ПЕН ӨРКЕНИЕТТІҢ ДАМУ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ

ХХ-ХХІ ғғ. мәдениет пен өркениеттің дамуның маңызды тенденциялары:
Саяси саласында ұлт-азаттық қозғалыстар;демократия мен тоталитаризмнің қарама-қайшылығы; интегрция және глобализация; халықтық билік және азаматтық қоғам
Экономика саласында көпсалалы нарықтық экономиканың басымдылығы; ел мен аймақтардағы экономиканың бірқалыпты емес дамуы
Ғылым мен техника саласында материяның құрылымын зерттеу; жаңа материалдарды жасау; өндірістің, көлік, байланыс жүйесінің, ядролық энергетиканың дамуы; ғаламдық ақпараттық жүйенің пайда болуы; ғарышты зерттеу жер айналасындағы кеңістікті игеру; гендік биология саласындағы зерттеулер, тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті басқару; жасанды интеллект құрастыру және т.б.
Жеке тұлғаға байланыстыадамды кибернизциялау; адамның жасырын күштерінің белсенділігін арттыру; жаңа ауру түрлерінің пайда болуы; адамды клондауға әрекет ету;
Мәдениет пен қоғамда мәдениетаралық, дінаралық, диалогтың дамуы; қоғамға бұқаралық мәдениеттің, ғылымның күшті ықпалы; рухани күйзеліс; жаңа рухани ілімдердің пайда болуы
Қоғам-табиғат жүйесінде - экологиялық апаттың тереңдеуі; планетаның табиғи ресурстарының азаюы мен жойылуы; планетаның геофизикалық сипатының және климатының өзгеруі; сейсмикалық белсенділіктің күшеюі.

Тақырып 15. Қазірігі заманғы жаһандық мәселелер

АЗІРІГІ ЗАМАНҒЫ МӘДЕНИЕТ ПЕН ФИЛОСОФИЯДАҒЫ КОНТРТЕНДЕНЦИЯЛАР

МӘДЕНИЕТ ПЕН ФИЛОСОФИЯДАҒЫ ТЕНДЕНЦИЯЛАР ЖАҢА ИДЕЯЛАР, КОНЦЕПЦИЯЛАР, ТЕОРИЯЛАР МЕН ИДЕОЛОГИЯ ҚАЛЫПТАСАТЫН ПОЛЯ МӘДЕНИЕТ ПЕН ФИЛОСОФИЯДАҒЫ ТЕНДЕНЦИЯЛАР
Материализм ??? Идеалиизм
Атеизм ??? Діни
Білім ??? Сенім
Еркін ойшылдық ??? Догматизм
Рационализм ??? Иррационализм
Морализм ??? Антиморализм
Модернизм ??? Консерватизм
Достастық ??? Бақталастық
Теңдік ??? теңсіздік
Тұлға бостандығы ??? Тұлға бостандығының шектелуі
Индивидуализм ??? Коллективизм
Интеграция ??? Сепаратизм
Технизм, технологизм, сциентизм ??? Антитехнизм, натурализм, антисциентизм
Әлеуметтік оптимизм ??? Әлеуметтік пессимизм

 

АЗІРІГІ ЗАМАНҒЫ ӨРКЕНИЕТ ДАМУЫНЫҢ ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТЫҚ ФАКТОРЛАРЫ