Тақырыбы: «Молекулалық биология негіздері» және «Жасушаның молекулалық биологиясы» тараулары бойынша аралық бақылау
2. Мақсаты: Студенттердің дәріс материалдары мен практикалық сабақтарда молекулалық деңгейдегі тұқым қуалау материалының структуралық құрылымы және қызметі жайлы сұрақтар бойынша алған түсініктерін анықтау.
3. Оқыту мақсаты:Ауызша сұрау, тест жүргізу және типтік есептер шығарту арқылы тарау бойынша алған білім деңгейлері мен түсініктерін анықтау.
4. Өткізу түрі:
- ауызша сұрау
- есеп шығару
- тест өткізу
5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
5.1. Молекулалық биология және генетика пәні және міндеттері.
5.2. Молекуалық биология және генетиканың даму тарихының негізгі кезеңдері.
5.3. Молекулалық-генетиканың зерттеу объектілері мен әдістері.
5.4. Молекулалық биология және генетика саласындағы шетелдік және отандық ғалымдардың ғылыми жетістіктері.
5.5. Молекулалық-генетика білімінің медицинадағы рөлі.
5.6. Нуклеин қышқылдары, түрлері, қызметтері, химиялық құрамы.
5.7. Нуклеотид құрылысы. Полинулеотидтік тізбектің құрылуы.
5.8. ДНҚ-ның нуклеотидтік құрамы. Түрлік арнайлылығы. Чаргафф ережесі. Биологиялық маңызы.
5.9. РНҚ. РНҚ түрлері, қызметтері.
5.10. Ген –молекулалы – биологиялық анықтамасы.
5.11. Мутон, рекон, цистрон – анықтамасы, түсініктемесі.
5.12. Прокариоттар генінің молекулалы-генетикалық құрылымы.
5.13. Эукариоттар генінің молекулалы - генетикалық құрылымы.
5.14. Кодтаушы және реттеуші қатарлар, анықтамасы, қызметтері.
5.15. Гендердің жіктелуі.
5.16. Тірі ағзалардағы тұқым қуалау ақпаратының тасымалдау типтері және бағыттары
5.17. ДНҚ репликацияның принциптері.
5.18. ДНҚ репликациясының лидерлік және ілесуші тізбектерінің ерекшеліктері.
5.19. Репликацияға қатысатын негізгі ферменттердің қызметтері.
5.20. Репликация қателіктерінің пайда болуы мен қалыптасу механизмдері және себептері.
5.21. Теломерлік ДНҚ-ның құрылысы, қызметі және репликациялану ерекшеліктері.
5.22..Сызықтық ДНҚ молекуласының теломерлік бөліктерінің репликацияланбауы және
репликация қателіктерінің биологиялық және медициналық маңызы.
5.23. Генетикалық материалдың жасушадағы орны (ядролық, цитоплазмалық.
5 .24. Жасушадағы генетикалық материалдың құрылымдық-функциональдық ұйымдасу
деңгейлері және оның қалыптасу механизмдері.
5.25. Генетикалық материалдың нуклеогистондық ұйымдасуы.
5.26. Хромосоманың химиялық құрамы. Хроматин, эу- және гетерохроматин, сипаттамасы.
5.27. Хромосома типтері. Хромосомалардың Денверлік және Париждік номенклатурасы.
5.28. Кариотип, анықтамасы, медико-генетикалық маңызы.
5.29. Транскрипция, анықтамасы, кезеңдері.
5.30. а- РНҚ синтезделуіндегі матрицалық принципі .
5.31. Прокариот гендеріндегі транскрипция.
5.32. Эукариот гендеріндегі транскрипция.
5.33. Эукариоттардағы ядролық а-РНҚ посттранскрипциялық модификациясы. Ядролық РНҚ-ның
пісіп жетілуі (процессинг). Сплайсинг, альтернативті сплайсингтің генетикалық маңызы.
5.34. Трансляцияға жалпы сипаттама, анықтамасы, кезеңдері.
5.35. Генетикалық кодтың сипаттамасы, қасиеттері.
5.36. Рибосомалар, құрылысы, қызметі.
5.37. Трансляцияның кезеңдері: иницация, элонгация, терминацияға сипаттама.
5.38. Про – және эукариот ақуыз синтезінің ерекшеліктері.
5.39.Трансляция процесінің бұзылуының медицинадағы маңызы.
5.40. Гендер белсенділігінің реттелуі, анықтамасы, маңызы, тірі ағзалардың (жасуша)
тіршілігіндегі мәні
5.41. Прокариот гендер белсенділігінің реттелуінің оперондық моделі.
5.42. Гендер белсенділігінің реттелуінің типтері (негативті және позитивті, репрессибелді.).
5.43. Гендер белсенділігінің реттелуінің деңгейлері, сипаттамасы.
5.44. Эукариоттар гендерінің белсенділігінің реттелуінің ерекшеліктері.
5.45. Гендер белсенділігінің реттелуінің бұзылуы және оның патологиялық процестермен
байланысы.
5.46. Тұқым қуалайтын өзгергіштік.
5.47. Рекомбинативті өзгергіштік.
5.48. Мутагенез, мутагендік факторлар.
5.49. Мутациялық өзгергіштік, жіктелуі.
5.50. Геномдық және хромосомалық мутациялар.
5.51. Репликация қателіктерінен болатын мутациялардың типтері, даму механизмдері.
5.52. Оқылу рамкасының өзгеруі типту мутациялар, даму механизмі.
5.53. Тұқым қуалайтын аурулардың пайда болуындағы мутациялардың ролі.
5.54. Репарация, репарация түрлері және олардың механизмдері:
5.55. Антимутациялық кедергілер. ДНҚ репарациясының биологиялық және медициналық
маңызы.
5.56. 23.04.1998 N 219- I « Тұрғындардың радиациялық қауіпсіздігі жайлы», ҚР Заңы, ҚР Кодексі 09.01.2007 N 212 – III «ҚР Экологиялық кодексі» (Тарау 40)
5.57. Жасушалық цикл, анықтамасы, сатылары.
5.58. Митоздық цикл, анықтамасы, кезеңдері.
5.59. Митоздық циклдың реттелуінің генетикалық механизмдері.
5.60. Митоздық циклдың бақылануының генетикалық механизмдері.
5.61. Митоздық циклдың бұзылу себептері мен механизмдері.
5.62. Митоздық циклдың бұзылуының медициналық зардаптары.