Гидравликалық есептеудi жүргiзуi тәртiбі
Гидравликалық есептеу алдынды құбырларды желiсін есептеу аумақтарына бөлу керек. Есептеу аумағы деп екi тарамдардың арасындағы құбырдың кесiндiсi атайды; құбырдың бойындағы диаметрi және жылутасығыштың жұмсауы өзгерiссiз қалады. Құбырды гидравликалық есептеуде әдетте жылутасығыш шығыны және бөлімшеде қысымның суммалық кемуі. Құбырдың диаметрiн анықтау талап етіледi.
Есептің басында біраз өлшемдер белгісіз болғандықтан, талап етілетін диаметрдiң анықтамасы үшiн есепті жуықтау әдiс бойынша шешуге тура келеді.
Меншiктi сызықты қысымның кемуiнің шамасын есептеу техникалық-экономикалықтар бойынша анықтауға ұсынылады. тұтынушыға жылу көзiнен ең алшақ су жылу желiлерi үшiн R= 80÷100 қабылдауға рұқсат бередi; меншiктi сызықты қысымның кемуi бу желiлерi үшiн орналастырылатын қысым құламасымен анықталады.
Iзделiп отырған шама жылутасығыштың суммалық қысқы шығындарында есептелетін жиынтық құбырлардың диаметрлерi болып келеді. Магистральды желілер үшiн минималды диаметр 0,040 м қабылдайды, жеке ғимараттарға тарамдары үшiн – 0,025 м.
Жылу желiлерi (сумен және бумен) көп тұтынушыларды жылумен қамтамасыз етедi (5.4-шi сурет).
Гидравликалық есептеу екi кезеңдерден тұрады: алдын ала және сынау.
Алдын ала есептеу. мұнда дәйектi түрде операция орындалады:
1) магистралды есептеуді таңдауы, яғни меншiктi қысымның кемуiн ең кiшi шамасымен сипатталатын бағыт;
2) (5.5 ) формула бойынша есептеу магистралы үшiн жергiлiктi шығындардағы орта еселiктiң анықтамасы;
3) меншiктi сызықты қысымның кемуiнiң анықтамасы.
Меншiктi қысымның кемуi су желiлерiнде жоғарыда көрсетiлген шегiнде болады, немесе арынның берiлген күйден бәсеңдеумен анықталады, DH есептік магистральда мына формула бойынша анықталады
, (5.7)
Мұндағы 
- есептеу магистралының бөлiмшелерiнiң сомалық ұзындықтары, м;
r – құбырда судың тығыздығы, кг/м3.
Есептік магистралы берілген шамада меншiктi қысымның кемуі ең алшақ тұтынушымен жылу көзi жалғастыратын желi бөлiмшелердi болып табылады, Па/м мына теңдік бойынша анықталады
, (5.8)
Мұндағы DP - магистральда қысымның кемуi, Па;
– магистральдың бөлiмшелерiнің ұзындығы, м.
Алдын ала есептеуге (5.4-шi сурет) магистральдың түпкi бөлiмшесiнен басталған құбырлардың диаметрлерiн есептеу кіреді. Диаметрлердiң есептеуiне (5.7) және (5.8) формула бойынша бөлiмшедегi меншiктi сызықты қысымның кемуi анықтамасы алдында болады:
Су үшiн 
;
Бу үшін 
,
Мұндағы 
- еесептелетін магистраль ұзындығы, м.
Құбырларды диаметр (5.1 ) формула бойымен салынған номограммалар бойымен анықтайды. Диаметрлердiң анықтамасы белгiлi R және G бойымен өткiзедi.
Сынау есептеуi. Ол келесi тiзбекте өткiзедi.
1) сортамент бойымен ең жақынға дейiн алдын ала өлшеулi диаметрдi немесе ГОСТ бойымен дөңгелектендiредi;
2) сортамент бойымен таңдалған тұрба үшiн меншiктi сызықты қысымның кемуi 
, есептеу номограммалары үшiн немесе кестемен анықтайды;
3) толық арынның бәсеңдеуін немесе қысымын табады, Па, (5.6 ) формула бойынша:
.
Мұнда 
– участкілерде жергілікті кедергілердің эквивалентті ұзындығы, немесе мына формула бойынша
Сурет 31. Тармақталған жылу желісінің сүлбесі
Бұдан әрi арынды анықтайды немесе есептелетін бөлімшеде берілген арында бастапқы нүктедегі қысым немесе соңғы тұтынушының қысымы.
Көрсетiлген тiзбекте және келесi барлық құбыр бөлiктерiн есептейді. Есептеу әдетте кесте түрiнде болады.
Бөгетті конденсат өткiзгiштерiн есептеу су жылу желiлерi гидравликалық есептеу сияқты өткiзедi.