Стандартная адзнака чараўніка 9 страница

Блакітныя вочы Дамблдора слізганулі па тварах прысутных. Ён усміхнуўся.

- Але зараз усіх вас чакаюць цёплыя ўтульныя пасцелі, і ваша галоўная задача - як след выспацца перад заўтрашнім днём. А таму давайце пажадаем адзін аднаму дабранач. Люлі-бай!

Гучна зарыпалі лавы; школьнікі пацягнуліся з Вялікай залы. Гары не спяшаўся ўлівацца ў натоўп, асцерагаючыся разявак і Малфоя, які не праміне выказацца з нагоды пабітага носу. Ён схіліўся, быццам бы ў яго развязаўся шнурок і прапусціў наперад амаль усіх грыфіндорцаў. Адказная Герміёна кінулася да першакурснікаў, але Рон застаўся чакаць Гары. Потым яны ўсталі ў самы хвост чаргі на выхад, і Рон, пераканаўшыся, што яго ніхто не чуе, спытаў:

- Што на самай справе здарылася з тваім носам?

Гары распавёў. Рон нават не засмяяўся – што даказвала, якое моцнае іх сяброўства.

- Я бачыў, як Малфой нешта адлюстроўвае і паказвае на нос, - змрочна прагаварыў ён.

- Так, але гэта глупства, - маркотна сказаў Гары. – Лепш паслухай, што ён казаў да таго, як зразумеў, што я падслухоўваю…

Гары чакаў ад Рона жаху, узрушэння, але той – вось тупень! – нават не здзівіўся.

- Кінь, ён проста вылузваўся перад Паркінсон… Каб Сам-Ведаеш-Хто даў яму заданне?

- а ты ўпэўнены, што Валан дэ Морту не патрэбен свой чалавек у Хогвартсу? Такое ўжо было…

- Імя-то не казаў бы, а, Гары, - прабасілі ззаду.

Гары абгарнуўся і ўбачыў Хагрыда, які дакорліва качаў галавой.

- Дамблдор не баіцца яго гаварыць, - упарта запярэчыў Гары.

- Ну, так то Дамблдор, - загадкава вымавіў Хагрыд. – Што ж ты спазніўся, а Гары? Я хваляваўся.

- Затрымаўся ў цягніку, - растлумачыў Гары. – А ты чаму?

- Быў у Гроха, - са шчаслівым выглядам паведаміў Хагрыд. - Пра час забыўся. У яго цяпер новая хата ў горах, Дамблдор задаволіў - прыгожая, вялікая пячора. Яму там нават лепш, чым у Забароненым лесе. Мы з ім так добра пабалбаталі…

- Няўжо? - ветліва здзівіўся Гары, імкнучыся не сустракацца вачамі з Ронам. Асноўным талентам Гроха, зводнага брата Хагрыда, было ўменне з каранямі выдзіраць дрэвы з зямлі, і ў апошні раз, калі Гары бачыў гэтага жахлівага гіганта, яго лексікон складаўся з пяці слоў, прычым два Грох не ўмеў прамаўляць правільна.

- Так, так, ён вельмі хутка развіваецца, - ганарліва заявіў Хагрыд. - Не паверыце. Я нават думаю ўзяць яго да сабе памагатым.

Рон кпліва хрукнуў, але своечасова прыкінуўся, што чхнуў. Тым часам яны падышлі да дубовых уваходных дзвярэй.

- Добра, да заўтра! Мой урок першы пасля абеду. Прыходзіце крыху раней, прывітаецеся з Клю… гэта значыць, Куракрылам!

Хагрыд падняў руку, весела развітаўся з рабятамі і выйшаў у цемру.

Гары з Ронам пераглянуліся. Гары бачыў: Рон засмучаны не менш, чым ён сам.

- Ты ж не збіраешся займацца наглядам за магічнымі істотамі?

Рон паматаў галавой.

- А ты?

Гары паматаў галавой.

- А Герміёна, - сказаў Рон, - таксама, так?

Гары яшчэ раз паматаў галавой. Пра тое, што скажа Хагрыд, калі пазнае аб здрадзе трох самых любімых вучняў, нават думаць не жадалася.

 

Прынц-паўкроўка

Раніцай, яшчэ да снедання, Гары і Рон сустрэліся з Герміёнай у агульнай гасцінай. Гары, разлічваючы на падтрымку, адразу распавёў Герміёне пра тое, што яму атрымалася падслухаць у слізэрынскім купэ.

- Ясна, што ён вылузваўся перад Паркінсан, так? – умяшаўся Рон, перш чым Герміёна паспела адказаць.

- Хм-м… - нявызначана прамыкала яна. – Не ведаю… Вядома, Малфой заўсёды важнічае, але… Для пустой балбатні тэма занадта сур’ёзная…

-Менавіта, так, - сказаў Гары, але працягнуць гутарку ім, на жаль, не атрымалася: шматлікія адкрыта спрабавалі падслухаць, а да таго ж тарашчыліся на Гары і шапталіся, затуляючыся рукамі. Гары, Рон і Герміёна ўсталі ў чаргу да адтуліны за партрэтам.

- Паказваць пальцам няветліва, - крыкнуў Рон, звяртаючыся да нейкага асаблівага дробнага першакурсніка. Хлопчык, які, адгарадзіўшыся далонькай, паціху размаўляў пра Гары са сваім прыяцелем, пабарвовеў ад жаху і вываліўся праз дзіру вонкі. Рон хмыкнуў.

- Як мне падабаецца быць шасцікласнікам! А яшчэ сёлета ў нас будзе вольны час, калі можна сядзець і нічога не рабіць!

- Гэты час для самастойных заняткаў, Рон, - павучальна сказала Герміёна ўжо ў калідоры.

- Так, але не сёння, - адклікнуўся Рон, - сёння будзем лавіць кайф.

- Ну-ка стой! – Герміёна выставіла руку і злавіла чацвёртакурсніка, які нёсся міма, моцна заціснуўшы ў руцэ нейкую кружэлку лаймавага колеру. Хлапчук паспрабаваў прадзерціся праз заслон. – Шыпучыя чмелькі забароненыя, дай сюды, - сурова загадала яна. Чацвёртакурснік надзьмуўся, аддаў Герміёне чмелька, які рыкаў, і, нырнуўшы ёй пад руку, уцёк разам з прыяцелямі. Рон пачакаў, пакуль яны знікнуць з выгляду, а затым пацягнуў чмелька да сабе:

- Выдатна, даўно такога жадаў.

Абурэнне Герміёны патанула з гучным хіхіканні; заўвага Рона чымсьці моцна насмяшыла Лаванду Браўн. Яна прайшла наперад, але працягвала смяяцца і нават азірнулася на Рона. Той застаўся вельмі задаволены сабой.

Ціхамірна-блакітная столь Вялікай Залы была прачэрчана лёгкімі, напаўпразрыстымі рыскамі аблокаў, як і квадраты неба, якія віднеліся ў высокіх вокнах. Рабяты накінуліся на кашу і яйкі з беконам, і за ежай Гары і Рон распавялі Герміёне пра ўчорашнюю гутарку з Хагрыдам.

- Няўжо ён думаў, што мы працягнем займацца наглядам за магічнымі істотамі? – пакутна выклікнула Герміёна. –У сэнсе, няўжо мы… як бы гэта… выяўлялі хоць нейкі запал?

- У тым-то і справа, - прамыкаў Рон, цалкам запіхваючы ў рот яйка. – Мы імкнуліся на яго ўрокі больш усіх, таму што любім Хагрыда. Як думаеце, каму-небудзь патрэбна Ж.А.Б.А. па яго прадметы?

Гарыі Герміёна прамаўчалі; адказваць не было патрэбна. Яны выдатна разумелі, што іх аднагодкі ўсе будуць толькі рады адкараскацца ад нагляду за магічнымі істотамі. Рабяты пазбягалі магчымасці сустракацца вачамі з Хагрыдам і, калі праз дзевяць хвілін той устаў з-за настаўніцкага стала і вясёла памахаў ім рукой, адказалі на прывітанне з вельмі цяжкім сэрцам.

Пасля снедання грыфіндорцы засталіся на месцах, чакаючы прафесара МакГонагал. Сёлета раздаваць расклады было цяжэй, чым звычайна: для допуску на працяг курсу па тому або іншаму прадмету патрабавалася праверыць, ці атрыманы неабходна прахадны бал на С.А.Ч.

Герміёна адразу атрымала дазвол вывучаць заклёны, абарону ад цёмных мастацтваў, ператварэнні, гербалогію, нумаралогію, старажытныя руны і зеллеварэнне і, не губляючы часу, панеслася на ўрок па старажытным рунам. З Нэвілам справы ішлі складаней; пакуль прафесар МакГонагал праглядала яго заяву і спраўджвала вынікі іспытаў на С.А.Ч, з яго круглага твару не схадзіла трывога.

- Гербалогія, выдатна, - казала прафесар МакГонагал. – З адзнакай “пышна” прафесар Сцебель з радасцю вас прымет. Абарону ад цёмных мастацтваў з адзнакай “Вышэй чаканага” таксама можаце працягваць. Цяпер ператварэнні… Мне шкада, але адзнакі “здавальняюча” нядосыць, Ж.А.Б.А прад’яўляе адмысловыя патрабаванні, і я проста не ўпэўнена, што вы зладзіцеся з аб’ёмам прац.

Нэвіл павесіў галаву. Прафесар МакГонагал уважліва паглядзела на яго скрозь квадратныя акуляры.

- А ўвогуле, для чаго вам ператварэнні? Мне заўсёды здавалася, што вы не сілкуеце да гэтага прадмета адмысловай прыхільнасці.

Нэвіл з няшчасным выглядам прамармытаў нешта накшталт: “бабуля вельмі жадала”.

Прафесар МакГонагал гучна чмыхнула.

- Вашай бабулі даўно трэба ганарыцца сваім унукам, а не думаць пра тое, якім ён павінен быць – асабліва пасля таго, што адбылося ў Міністэрству.

Нэвіл вельмі счырванеў і збянтэжана залыпаў; прафесар МакГонагал ніколі раней яго не хваліла.

- Прабачце, Даўгапупс, але я не магу дазволіць вам працягваць мой курс. Але, як я бачу, па заклёнах вы атрымалі “вышэй чаканага”; чаму бы не паспрабаваць свае сілы там?

- Бабуля лічыць, што гэта вельмі лёгкі шлях, - прамямліў Нэвіл.

- Ідзіце на заклёны, - рашуча сказала прафесар МакГонагал. – А я чыркану пару радкоў Аўгусце і нагадаю, што нельга лічыць прадмет бескарысным толькі таму, што табе не атрымалася здаць яго на С.А.Ч. – Па твару Нэвіла разлілося радаснае здзіўленне. Прафесар МакГонагал ледзь прыкметна ўсміхнулася, пастукала чарадзейнай палачка па пустым бланку і працягнула яго Нэвілу ўжо запоўненым.

Затым яна перайшлі да Парваці Паціл. Тая перш за ўсё спытала пра Фырэнца, прыгажуна-кентаўра, які застаўся выкладаць прадказанні.

- Яны з прафесарам Трэлоі падзялілі абавязкі, - з лёгкім неўхваленнем сказала прафесар МакГонагал; ні для каго не было сакрэтам, што яна пагарджае гэты прадмет. – Шосты курс дастаўся прафесару Трэлоні.

Праз пяць хвілін паніклая Парваці адправілася на прадказанні.

- Потэр, Потэр… - Прафесар МакГонагал звярнулася да Гары і зрахавалася з запісамі. – Заклёны, абарона ад цёмных мастацтваў, гербалогія, ператварэнні… усё выдатна. Павіна сказаць, Потэр, што я была вельмі задаволеная вашымі вынікамі на ператварэннях, вельмі. Але чаму вы не падалі заяўку на зеллеварэнне? Мне здавалася, вы марыце стаць Аўрорам?

- Так, прафесар, але вы самі казалі, што для гэтага на іспыце трэба атрымаць “пышна”.

- Так, у прафесара Снэйпа. А прафесар Слагхорн з задавальненнем прымае тых, хто атрымаў “вышэй чаканага”. Такім чынам, вы жадаеце вывучаць зеллеварэнне далей?

- Так, - адказаў Гары. – Але я не купіў ні падручніка, ні інгрэдыентаў, нічога…

- Упэўнена, прафесар Слагхорн пазычыць вам усё, што трэба, - сказала прафесар МакГонагал. – Выдатна, Потэр, трымайце ваш расклад. Так, дарэчы… у грыфіндорскую квідышную каманду ўжо запісалася дваццаць юных студэнтаў. Пазней я перадам спіс, каб вы змаглі прызначыць адборачныя выпрабаванні на зручны для вас час.

Яшчэ праз некалькі хвілін Рон атрымаў дазвол займацца тымі жа прадметамі, што і Гары, і яны разам выйшлі з-за стала.

- Глядзі, - Рон захоплена глядзеў на свой расклад, - зараз вольны час.. і пасля змены… і пасля абеду.. кайф!

Яны вярнуліся ў агульную гасціную. Там сядзелі некалькі сямікласнікаў і сярод іх Кэці Бэл – апошняя прадстаўніца той квідышнай каманды, у якую прыйшоў Гары ў першым класе.

- Я ведала, што ты гэта атрымаеш, малайчына! – крыкнула яна, паказваючы на капітанскі значок на грудзі Гары. – Скажы, калі будуць выпрабаванні!

- Не дуры, - адмахнуўся Гары. – Цябе-то навошта? Я ужо пяць гадоў гляджу, як ты гуляеш…

- Не трэба з гэтага пачынаць, - асцерагла Кэці. – Як ведаць, можа, знойдзецца хто-небудзь у сто разоў лепш мяне. Колькі добрых каманд распалася з-за таго, што капітаны пакідалі старых членаў або бралі ў каманду сваіх сяброў…

Рон адчайна збянтэжыўся і прыняўся гуляць з шыпучым чмелькам, адабраным у чацвёртакурсніка. Тая закруціла па гасцінай, рыкаючы на лёце і перыядычна нападаючы на габелен. Касалапус сачыў за чмелькам жоўтымі вачамі і шыпеў, калі яна падлятала зусім блізка.

Праз гадзіну Рон і Гары неахвотна пакінулі сонечную гасціную і адправіліся ў кабінет абароны ад цёмных мастацтваў, размешчаны чатырма паверхамі ніжэй. Герміёна ўжо стаяла ў чарзе ў дзвярэй – з грудай цяжкіх кніг і вельмі заклапочаным выглядам.

- Па рунах столькі задалі, - прамармытала яна, як толькі падышлі Гары і Рон. – Пятнаццаціцалевае сачыненне, два перакладу і яшчэ прачытаць вось гэта да серады!

- Кашмар, - пазяхнуў Рон.

- Пачакай, - пакрыўдзілася яна. – Зараз Снэйп таксама надае кучу.

У гэты час дзверы кабінета расхінуліся, і ў калідор выйшаў Снэйп. Чорныя лоевыя валасы, быццам фіранкі, звісалі па баках зямлістага, бледнага твару. Усе замоўклі.

- Заходзьце, - загадаў ён.

Гары ўвайшоў унутр і агледзеўся. Пакой ужо насіў адлюстраванне асобы Снэйпа. Тут стала значна цямней; запавесы былі захінутыя, гарэлі свечкі. На сценах віселі новыя карціны, якія адлюстроўвалі пакуты людзей: жудасныя раны, зламаныя рукі-ногі і іншыя часткі цела. Вучні, рассаджваючыся, не размаўлялі, толькі са страхам разглядалі змрочныя, тужлівыя малюнкі.

- Я не прасіў даставаць падручнікі, - працадзіў Снэйп, зачыняючы дзверы. Ён прайшоў за свой стол і павярнуўся тварам да класа. Герміёна паспешна кінула “Твар да твару з безаблічным” зваротна ў заплечнік і саўганула яго пад крэсла. – Я маю намер казаць і патрабую вашай непадзельнай увагі.

Ён прабег чорнымі вачамі па тварах прысутных, мімалётна затрымаўшыся на Гары.

- Дагэтуль, наколькі мне вядома, у вас было пяць розных настаўнікаў па маім прадмеце.

“Наколькі вядома… ці не ты, як каршун, сачыў за імі, спадзеючыся заняць іх месца”, - з нянавісцю падумаў Гары.

- Вядома, у кожнага была ўласная методыка, свае перавагі. Пры такой блытаніне застаецца толькі дзівіцца, як вы здолелі наскрэбці прахадны бал на С.А.Ч. Вы здзівіце мяне яшчэ мацней, калі і далей зможаце трымацца на ўзроўні – Ж.А.Б.А патрабуе шмат больш сур’ёзных паглыбленых ведаў.

Снэйп стаў расхаджваць па класе. Ён панізіў голас; усе сачылі за ім, выгінаючы шыі.

- Сілы зла, - казаў Снэйп, - незлічоныя, разнастайныя, зменлівыя… веяныя. Гэтая многагаловая пачвара; на месцы адсечанай галавы кожны раз вырастае новая, хітрэй і страшней ранейшай. Ваш сапернік няўлоўны, ён стала змяняе аблічча і не паддаецца знішчэнню…

Гары не адрываў вока ад настаўніка. Так… Адна справа – паважаць цёмныя мастацтвы як небяспечнага саперніка, і зусім іншае - казаць пра іх вось так, з любоўю і пяшчотай.

- Такім чынам, абараняючыся, - ледзь гучней працягнуў Снэйп, - трэба быць не менш вынаходлівым і гнуткім. Гэтыя карціны, - ён махнуў рукой, паказваючы на сцены, - даюць даволі дакладнае паданне пра ўздзеянне, да прыкладу, катавальнага заклёну, - ён ткнуў пальцам у ведзьму, якая крычала ў агоніі, - выніках пацалунку дзяментара (чараўнік з абсалютна бессэнсоўным тварам, які нямогла прываліўся д сцяны) або напады інферній (крывавая кашыца на зямлі).

- Значыць, інферніі праўда з’явіліся? – тоненькім голасам спытала Парваці Паціл. – Ён сапраўды іх выкарыстоўвае?

- Цёмны Лорд выкарыстоўваў інферній у мінулым, - адказаў Снэйп. – а значыць, можа выкарыстаць іх і ў будучыні; вы павінны гэта разумець. а цяпер…

Ён закрочыў уздоўж іншай сцяны кабінета да свайго стала. Усе вочы па-ранейшаму былі прыкаваныя да яго, да яго цёмнай адзежы, якая раздзімалася ззаду.

- …наколькі я разумею, вы зусім не знаёмыя з невербальнымі заклёнамі. Якія іх перавагі?

Руку Герміёны маментальна паднялася ўверх. Снэйп павольна агледзеў клас, пераканаўся. што выбару няма, і сцісла кінуў:

- Вельмі добра – міс Грэнджэр?

- Сапернік не ведае пра тое, што вы жадаеце зрабіць, - сказала Герміёна, - што дае вам фору ў дзель секунды.

- Слова ў слова з “Стандартнай кнігі заклёнаў, шосты клас”, - пагардліва скрывіўся Снэйп (Малфой у куце засмяяўся), - але сапраўды, дакладна. Калі вы авалодалі мастацтвам чараваць, не выкрыкваючы заклёнаў, то ваша магія здабывае элемент нечаканасці. Зразумела, на гэта здольныя далёка не ўсе, тут патрабуецца адмысловая канцэнтрацыя волі і думкі, якой некаторыя, - ён спыніў ліхі погляд на Гары, - абсалютна пазбаўленыя.

Гары выдатна разумеў, што гэта намёк на ганебныя леташнія заняткі аклюменцыей. Ён вырашыў ні завошта не адводзіць погляд і зласліва свідраваў Снэйпа вачамі, пакуль той не адвярнуўся.

- Зараз, - працягваў Снэйп, - вы падзеліцеся на пары. Адзін будзе спрабаваць моўчкі накласці заклён на іншага. Іншы, гэтак жа моўчкі, павінен паспрабаваць адвесці заклён. Прыступайце.

Снэйп не ведаў, што ў прошлым годзе Гары навучыў па меншай меры палову класа (усіх членаў АД) выконваць рыкашэтны заклён, але ніхто ніколі не спрабаваў рабіць гэта моўчкі. Зараз шматлікія жульнічалі, шэпчучы заклёны напаўголаса. Прыкладна праз дзесяць хвілін Герміёна здолела, не выдаўшы ні гуку, адбіць ватнаножны заклён Нэвіла. Гары маркотна падумаў, што ў любога нармальнага настаўніка яна абавязкова заслужыла бы як мінімум дваццаць балаў для Грыфіндора, але Снэйп, зразумела, цалкам праігнараваў яе дасягнення. Ён імкліва расхаджваў паміж вучнямі, нагадваючы велізарнага кажана, і затрымаўся каля Гары і Рона, каб паглядзець, як яны спраўляюцца з заданнем. Рон спрабаваў зачараваць Гары. Ён стаяў з барвовым тварам і шчыльна сціскаў вусны, каб выпадкова не выпаліць заклён. Гары, падняўшы палачку і перамінаючыся з нагі на нагу, рыхтаваўся адбіць напад, якога не спадзяваўся дачакацца.

- Бездапаможнае відовішча, Уізлі, - сказаў праз некаторы час Снэйп. – Вось… дайце я пакажу….

Ён з вокамгненнай шпаркасцю накіраваў чарадзейную палачку на Гары. Той, начыста забыўшыся пра невербальнасць, інстыктыўна загарланіў:

- Пратэга!

Рыкашэтны заклён апынуўся такім моцным, што Снэйп страціў раўнавагу і паваліўся на стол. Увесь клас з’вярнуўся да іх. Снэйп з раз’юшаным выглядам падняўся.

- Вы памятаеце, што я загадаў трэніравацца з выкарыстанні невербальных заклёнаў, Потэр?

- Так, - буркнуў Гары.

- Так, сэр.

- Вам не абавязкова называць мяне”сэр”, прафесар.

Ён сказаў гэта, не паспеўшы падумаць.Некаторыя, у тым ліку Герміёна, у жаху ахнулі. Затое Рон, Дын і Сімус, якія стаялі за спіной у Снэйпа, ухваляльна ўсміхнуліся.

- Спагнанне, у суботу вечарам, у мяне ў кабінеце, - скрозь зубы вымавіў Снэйп. – Я нікому не дазволю мне хаміць, Потэр… нават Абранаму.

- Вось выдатн, Гары, малайчына! – з рогатам пахваліў Рон. Урок ужо скончыўся, і яны знаходзіліся на бяспечнай адлегласці ад кабінета Снэйпа.

- Нічога выдатнага, - Герміёна строга паглядзела на Рона. – Гары, што на цябе найшло?

- Калі ты не заўважыла, ён спрабаваў навесці на мяне псую! – узвіўся Гары. – Я гэтага яшчэ на аклюменцыі нахлябаўся! Хай пашукае іншую марскую свінку! І наогул, Дамблдор што, зусім з розуму сышоў? Чаму ён дазволіў яму весці гэты прадмет? Чулі, як Снэйп казаў пра цёмныя мастацтва? Ён іх любіць! “Стала змяняе аблічча, не паддаеца знішчэнню”…

- Мне нават здалося, - спакойна ўсміхнулася Герміёна, - то я чую цябе.

- Мяне?

- Так, калі ты тлумачыў, як значыць стаяць тварам да твара з Валан дэ Мортам. Ты сказаў, што справа не ў тым, каб запомніць дзесятак заклёнаў, а ў табе самім, тваім розуме, душы – няўжо не пра гэта казаў Снэйп? Што ўсё ў канчатковым выніку зводзіцца да адвагі і кемлівасці?

Гары быў цалкам абяззброены тым, што яна запомніла яго словы, быццам цытату з “Стандартнай кнігі заклёнаў”, і не стаў спрачацца.

- Гары! Гэй, Гары!

Гары азірнуўся. Да іх з пергаментным скруткам у руках спяшаўся Джэк Слопер, адзін з Паляўнічых, якія прыйшлі ў каманду ў прошлым годзе. Ён задыхаўся.

- Гэта табе, - сказаў ён. – Слухай, кажуць, ты – новы капітан. Калі адборачныя выпрабаванні?

- Дакладна не ведаю. – адказаў Гары, у глыбіні душы лічачы, што Слоперу вельмі пашанцуе, кал ён застанецца ў камандзе. – Я паведамлю.

- Выдатна. Я спадзяваўся, што, можа, у выхадныя…

Але Гары ўжо не слухаў; ён пазнаў тонкі касы почырк на пергаменце. Слопер яшчэ не скончыў фразу, а Гары ўжо адвярнуўся ад яго і заспяшаўся прочкі разам з Ронам і Герміёнай, на хаду разгортваючы цыдулку.

 

Дарагі Гары,

Я бы жадаў пачаць заняткі ў суботу.

Калі ласка, прыходзь у мой кабінет у восем гадзін вечара.

Спадзяюся, першы дзень у школе прайшоў удала.

Шчра твой, Альбус Дамблдор

P.S. Я люблю кіслотныя ледзянцы.

 

- Што? Кіслотныя ледзянцы? – Рон прачытаў пасланне з-за пляча Гары і прыйшоў у поўнае здзіўленне.

- Гэта пароль ад гаргуллі, якая ахоўвае яго кабінет, - панізіўшы голас, растлумачыў Гары. – Ха! Снэйп не ўзрадуецца… яму прыйдзецца адкласці пакаранне!

Увесь перапынак яны з Ронаі і Герміёнай разважалі над тым, чаму Дамблдор будзе яго вучыць. Рон лічыў, што, хутчэй за ўсё, нейкі страшнай псуце і жудасным заклёнам, якія невядомыя Пажыральнікам Смерці. Герміёна запярэчыла, што такія рэчы незаконныя; па яе меркаванню, Дамблдор збіраўся навучыць Гары вышэйшай ахоўнай магіі. Потым змена скончылася, і Герміёна пайшла на нумаралогію. Гары з Ронам вырнуліся ў агульную гасціную і з неахвотай прыступілі да дамашняй работы Снэйпа. Яна апынулася неверагодна складаным. Хлопчыкі ўсё яшчэ сядзелі, робячы яго, калі вярнулася Герміёна (дзякуючы гэтаму справы пайшлі весялей). Ледзь яны скончылі, зазваніў звон, і яны знаёмай дарогай адправіліся на здвоенае зеллеварэнне, у падзямелле, якое да нядаўніх часоў было вотчынай Снэйпа.

У калідоры перад кабінетам выявілася, што ў класе застаўся ўсяго тузін чалавек. Крэб і Гойл, відавочна, не набралі прахадных балаў, але чатыры слізэрынца, у тым ліку Малфой, здалі САЧ як трэба. Акрамя таго, каля дзвярэй стаялі чатыры равенклаўца і хафлпафец Эрні МакМілан, якога Гары недалюбліваў за празмерную напышлівасць.

- Гары, - Эрні важна працягнуў сваю руку для поціску рукі Гары, - не змог падысці да цябе раніцай на абароне ад цёмных мастацтваў. Добры ўрок, па-мойму, але толькі ахоўныя заклёны – старая песенька для тых, хто ведае, што такое АД… Дарэчы, як вы, Рон, Герміёна?

Яны ледзь паспелі сказаць: “Добра”, як дзверы падзямелля расхінуліся і адтуль выйшаў жывот. Следам з’явіўся сам Слагхорн. Вучні сталі праходзіць у клас. Слагхорн заўсміхаўся, выгінаючы густыя вусы, і з асаблівай радасцб прывітаў Гары і Забіні.

Падзямелле было напоўнена незвычайнамі рознакаляровымі парамі і дзіўнымі пахамі. Гары, Рон і Герміёна з цікавасцю прынюхваліся, праходзячы міма вялікіх кіпячых катлоў. Слізэрынцы занялі асобны стол, тое ж зрабілі і чацвера студэнтаў Равенкла. Гары, Рон і Герміёна селі з Эрні. Яны абралі самы блізкі стол з катломзалатога колеру, які струменіў парам, які неверагодна вабіў. Гары адразу ўспомніў пра торт з патакай і новенькім тронку мятлы, і пра штосьці кветкавае, якое навявала ўспаміну пра Нару. Гары задыхаў павольна, глыбока; яму жадалася напітацца гэтым цудоўным водарам. Па целе разлілася стома; ён расслаблена ўсміхнуўся Рону; той гультаявата ўсміхнуўся ў адказ.

- Ну-з-с, ну-з-с, ну-з-с… - загаварыў Слагхорн, чыя масіўныя фігура смутна маячыла ў клубах рознакаляровага пару. – Дастаём шалі, наборы для прыгатавання зелляў. І “Вышэйшае зеллеварэнне” не забудзьцеся….

- Сэр, - паклікаў Гары, падняўшы руку.

- Так, Гары, мой хлопчык?

- У мяне няма ні падручніка, ні шаляў, нічога… у Рона таксама…. разумееце, мы не ведалі, што зможам працягваць зеллеварэнне…

- Ах так, прафесар МакГонагал папярэдзіла…. Не хвалюйся, мой хлопчык, ні пра што не хвалюйся. Інгрэдыенты на сёння можаце ўзяць з сховішча, шалі, я ўпэўнены. таксама знойдуцца, і невялікі запас старых падручнікаў маецца… На першы час сыдзе, а вы пакуль напішаце “Завітушу і Клякцу”…

Слагхорн прайшоў у кут да вялікай шафы, парыўся там і выняў два вельмі патрапаных падручніка “Вышэйшага зеллеварэння” Вазліянуса Сенны і пару пацьмянелых шаляў. Ён выдаў іх Гары і Рону і вярнуўся да свайго стала.

- Як бачыце, - сказаў Слагхорн і выпукляў грудзі так, што гузікі камізэлькі пагражалі вось-вось адарвацца, - я прыгатаваў некалькі розных зелляў, проста для цікавасці, каб вам паказаць. Па завяршэнні курсу вы павінны іх асвоіць. Урэшце, вы напэўна пра іх чулі, нават калі ніколі не варылі. Хто ведае, што гэта такое?

Слагхорн паказаў на кацёл побач з слізэрынскім сталом. Гары, ледзь прыпадняўшыся, убачыў, што ўнутры кіпіць, здаецца, самая звычайная вада.

Герміёна вывастраным жэстам ускінула руку ўверх; яна была першай, і Слагхорн павёў далонню ў яе бок.

- Гэта Верытасэрум; бескаляровая вадкасць пазбаўленая паху, якая змушае таго, хто яе вып’е, казаць толькі праўду, - сказала Герміёна.

- Выдатна, выдатна! – узрадаваўся Слагхорн. – Цяпер гэта, - працягнуў ён, паказваючы на кацёл каля стала Равенкла, - таксама вельмі вядомае зелле… Пра яго, дарэчы, нядаўна згадвалася ў загадзе міністэрства… Хто…?

Герміёна зноў усіх апярэдзіла.

- Гэта Адваротнае Зелле, сэр, - выпаліла яна.

Гары таксама пазнаў глейкую вадкасць, якая гультаявата булькала ў другім катле, але ніколькі не засмуціўся, што лаўры за правільны адказ, зазвычай, дасталіся Герміёне; у выніку, менавіта яна яшчэ ў другім класе паспяхова прыгатавала гэтае зелле.

- Выдатна-выдатна! Цяпер тут… Так, мая дарагая? – цяпер ужо з некаторым здзіўленнем вымавіў Слагхорн, убачыўшы, што Герміёна зноў цягне руку.

- Гэта Амартэнцыя!

- Цалкам дакладна. Дурна нават пытаць, але ўсё-жа, - сказаў Слагхорн, відавочна ўзрушаны пазнаннямі Герміёны, - якое яе дзеянне?

- Амартэнцыя – наймацнейшае зелле кахання ў свеце! – адказала Герміёна.

- Менавіта так! Лічу, вы пазналі яго па відавочным перламутравым бліску?

- І пару, які паднімаецца ўверх характэрнымі спіралямі, - з натхненнем падхапіла Герміёна, - а яшчэ для розным людзей яно па-рознаму пахне, у залежнасці ад таго, каму што больш падабаецца; я, напрыклад, адчуваю пах свежаскошанай травы і новенькага пергамента і…

Яна ледзь прыкметна паружавела і не скончыла фразу.

- Магу я пазнаць ваша імя, дарагая? – спытаў Слагхорн, не звяртаючы ўвагі на яе збянтэжанасць.

- Герміёна Грэнджэр, сэр.

- Грэнджэр? Грэнджэр? Вы, выпадкова, не сваячка Гектара Дагворта-Грэнджэра, заснавальніка “Экстраардынарнага грамадства зеллеробаў”?

- Наўрад ці, сэр. Я магланароджаная.

Гары ўбачыў, як Малфой нахіліўся да Нотта і нешта шапнуў яму на вуха; абодва гнюсна захіхікалі.

Слагхорн, урэшце, не збянтэжыўся; наадварот, праззяў і перавёў погляд з Герміёны на Гары, які сядзеў побач.

- Ага! “Мая лепшая сяброўка магланароджаная, і пры тым лепшая вучаніца на нашым курсу!” Лічу, Гары, гэта і ёсць тая самая сяброўка?

- Так, сэр, - пацвердзіў Гары.

- Так, так, так… Дваццаць балаў Грыфіндору, міс Грэнджэр, - з пачуццём сказаў Слагхорн.

У Малфоя зрабіўся такі выгляд, нібы Герміёна зноў засвяціла яму па фізіяеноміі. А Герміёна з зіготкім тварам павярнулася да Гары і прашаптала:

- Ты праўда сказаў, што я лепшая вучаніца курса? О, Гары!

- І што тут такога незвычайнага? – з незразумелым раздражненнем, але таксама шэптам запытаўся Рон. – Ты і ёсць лепшая – я бы сам так сказаў, калі бы мяне спыталі!

Герміёна ўсміхнулася, але жэстам паказала “цішэй”, паколькі трэба было слухаць настаўніка. Рон нахмурыўся.

- Зразумела, Амартэнцыя не нараджае сапраўднае каханне. Стварыць каханне штучна немагчыма. Не, зелле выклікае ўсяго толькі гарачае захапленне, апанаванасць. Мабыць, гэта самая небяспечная і моцнадзейная рэч тут, у нашым кабінеце... Так, так, - Слагхорн змрочна паківаў, гледзячы на Малфоя і Нота, скептычна скрывіўшы вусны, - калі вы пабачыце столькі, калькі давялося мне на маім жыцці, вы не будзеце недаацэньваць сілу запалу... Урэшце, - перабіў ён сам сябе, - нам трэба прыстцпаць да працы.

- Сэр, але вы не сказалі, што тут, - Эрні МакМілан паказаў на маленькі чорны кацёл, які стаяў на стале настаўніка. Зелле ў ім весела плёскалася; яно нагадвала вадкае золата, а над паверхняй, нібы залатыя рыбкі, скакалі буйныя кроплі, урэшце, ні адна не пралівалася.

- Ага! – зноў сказаў Слагхорн. Гары быў упэўнены, што настаўнік зусім не забыўся пра зелле, проста для мацнейшай тэатральнасці чакаў, калі пра яго спытаюць. – Так. Тут. Што жа, лэдзі і джэнтльмены, тут знаходзіцца вельмі цікаўны адвар. Ён завецца Фелікс Фелікцыс. – Лічу, міс Грэнджэр, - Слагхорн з усмешкай павярнуўся да Герміёны, паколькі тая гучна ахнула, - вы ведаеце, што гэта такое?

- Вадкі поспех, - усхвалявана пралапатала Герміёна. – Зелле, якое прыносіць поспех!

Усе ў класе, здавалася, селі прамей. Цяпер нават увага Малфоя была цалкам прыкавана да настаўніка; Гары бачыў толькі гладкія светлыя валасы на яго патыліцы.

- Дакладна, дакладна! Яшчэ дзесяць балаў Грыфіндору. Так, Фелікс Фелікцыс… Вельмі пацешнае зелле, - прамармытаў Слагхорн. – Яго вельмі складана рыхтаваць, за любую памылку можна вельмі дорага заплаціць. Аднак, калі зелле настаяць правільна, як зроблена ў нашым выпадку, то, выпіўшы яго, вы адчуеце, што ўсе вашы распачанні асуджаныя на поспех… ва ўсякім разе, пакуль доўжыцца дзеянне напоя.

- Сэр, а чаму людзі яго ўвесь час не п’юць? – з круглымі ад узрушанасці вачамі выпаліў Тэры Бут.

- Калі прымаць яго занадта часта, яно выклікае легкадумнасць, бесшабашнасць і небяспечную самаўпэўненасць, - адказаў Слагхорн. –Ведаеце, як кажуць: добранькага патрошку?... Высокатаксічна ў вялікіх дозах. Але калі піць па трохі, зрэдку…

- А вы яго калі-небудзь прымалі, сэр? – з велізарнай цікавасцю спытаў Майкл Корнер.

- Два разы, - адказаў Слагхорн. – Адзін раз у дваццаць чатыры года, другі – у пяцьдзесят сем. Па дзве сталовыя лыжкі за сняданкам. Два дасканалых, шчаслівых дня.

Ён летуценна ўтаропіўся ў прастору. “Гуляе ён або не, незразумела”, - падумаў Гары, - “але эфект узрушаючы”.

- Менавіта гэтае зелле, - сказаў Слагхорн, вярнуўшыся нарэшце з нябёсаў на зямлю, - стане галоўным прызам нашага ўроку.

Запанавала цішыня. Кожны гук, кожны булькат, здавалася, у дзесяць разоў узмацніліся.

- Бутэлечка Фелікс Фелікцыса, - Слагхорн выняў з кішэні мініятурную склянку з коркам і, прыпадняўшы, паказаў класу. – На дванаццаць гадзін. Поспех ва ўсіх распачынаннях ад світанку да заходу… Але павінен папярэдзіць: на арганізаваных мерапрыемствах ужыванне Фелікс Фелікцыса забаронена… Спартовыя змаганні, напрыклад, іспыты, выбары. Наш пераможац зможа скарыстацца прызам толькі ў самы звычайны дзень… які адразу стае ўнікальным!

- Такім чынам, - бадзёра працягнуў Слагхорн, - як жа выйграць мой незвычайны прыз? Для пачатку трэба адкрыць старонку дзесяць “Вышэйшага зеллеварэння”. У нас застаецца прыкладна гадзіна. Гэтага часу павінна запіць на выраб глытку жывой смерці. Ведаю, раней вы не займаліся такімі складанымі настоямі, і не чакаю нічога звышнатуральнага. Але той, хто апынецца лепш іншых, выйграе кропельку фартуны. Прыступаем!