Числительные количественные

Числительные порядковые

Числительные разделительные

Числительные наречия

 

а) Прочтите, разберите и переведите предложения:

1. Una hirundo ver non facit. 2. “Novem doctae sorōres” – ita antiqui Musas nominabant. 3. In legiōne Romāna decem erant cohorts, in cohorte tres manipŭli, in manipŭlō duae centuriae, primō centuria centum milĭtes habēbat, deĭnde modō quinquaginta. 4. Fines Helvetiōrum in longitudĭnem milia passuum ducenta sexaginta, in latitudĭnem centum octoginta patēbant. 5. Eā legiōne, quam secum habēbat, et militĭbus, qui ex Provincia convenĕrant, Caesar a lacu Lemanno, qui in flumen Rhodănum influit, ad montem Juram, qui fines Sequanōrum ab Helvetiis divĭdit, milia passuum undeviginti murum in altitudĭnem pedum sedĕcim fossamque perdūcit. 6. Furem luce occīdi vetant duodĕcim tabŭlae. 7. Regnum Romānum ducentos quadraginta annos mansit. 8. In pugna Marathonia occīsi sunt e numĕro Persārum, ut rerum scriptōres antīqui tradunt, sex milia et quadringenti, e numĕro Atheniensium centum nonaginta duo. 9. Anno septingentesĭmo septuagesĭmo sexto ante aeram nostram in Graecia prima Olympia constitūta sunt. 10. In exercitu Hannibalis erant triginta septem elephanti. 11. Hydra novem capita habēbat: ex his octo mortalia erant, unum immortāle. 12. Est avis in dextra melior, quam quattuor extra. 13. Unus pro omnibus et omnes pro uno.

14. Séx horás dormíre sat ést, iuveníque seníque;

Séptem víx pigró; nullí concédimus ócto (Dionisyus Cato)

 

Слова

1. Hirundo, ĭnis f – ласточка; ver, veris n – весна.

2. Soror, oris f – сестра; Olympiacus, a, um – олимпийский; citus, a, um – быстрый.

3. Legio, ionis f – легион; cohors, rtis f– когорта; manipŭlus, I n – горсть, отряд; centuria, ae f – военный отряд из 100 человек; deĭnde – затем, потом, после; modo – только.

4. Finis, is m – предел, граница, конец; longitūdo, ĭnis f – длина, длительность; latitūdo, ĭnis f – ширина; passus, us m– шаг, двойной шаг (как мера длины = 1,48 м); pateo, ui, –, ēre – простираться, быть открытым.

5. Convĕnio, vēni, ventum, īre – сходиться, собираться, встречаться, подходить, соответствовать; lacus, us m – озеро; influo, fluxi, fluxum, ěre – втекать, вливаться; altitūdo, ĭnis f – высота, глубина; pes, pedis m – нога, ступня, стопа, римский фут (ок. 0,3 м); perduco, xi, ctum, ĕre – проводить, строить, продолжать.

6. Fur, furis m – вор; lux, lucis f – свет; occĭdo, cĭdi, cīsum, ĕre – убивать; tabŭla, ae f – доска, табличка, запись.

7. Regnum, I n – царская власть, царство; maneo, nsi, nsum, ēre – оставаться неизменным, находиться, постоянно пребывать.

8. Trado, dĭdi, dĭtum, ĕre – передавать, сообщать, рассказывать.

10. Elephantus, i m – слон.

11. Hydra, ae f – гидра, водяная змея; caput, ĭtis n – голова, глава, столица; mortālis, e – смертный.

12. Avis, is f – птица; dextra, ae f – правая рука; extra – вне, снаружи, кроме.

14. Sat – довольно, достаточно; juvĕnis, is m,f – молодой человек, юноша, девушка; senex, senis m, f – старик, старуха; vix – едва, с трудом, почти, едва ли; pigro, avi, atum, āre – быть вялым, медлительным; concedo, cessi, cessum, ĕre – уходить, уступать, покоряться, соглашаться, отдать, позволять, разрешать, предоставлять, давать, признавать.

 

b) Просклоняйте: duo manipŭli, tres centuriae, centesĭmus miles.

c) Напишите на латинском языке числа 38, 77, 182, 734, 906, 1999.

d) Напишите римскими цифрами числа 54, 86, 313, 478, 845, 1492, 2008.

e) Переведите с русского языка на латинский:

1. В году 12 месяцев и 4 времени года: весна, лето, осень и зима. 2. Одни месяцы имеют 30 дней (acc. plur. dies), другие – 31. 3. Греки у стен Трои были в течение (per + acc.) 10 лет и 6 месяцев.

 

f) Прочтите и переведите тексты.

 

Summarium historiae Romānae

 

Annos numerabant Romāni ab anno urbis condĭtae, qui annus fuit ante aeram nostram septingentesĭmus quinquagesĭmus tertius. Initio reges per annos circĭter ducentos quinquaginta civitātem ab arbitrium suum rexerunt. Anno quingentesĭmo nono, sive ab Urbe condĭta ducentesĭmo quadragesĭmo quarto, postquam expulsus est ex regno Tarquinius Superbus, creāti sunt duo annui consŭles, qui potestātem parem habebant atque alter altĕrum coercebat. Hunc statum quinque fere saecŭla observaverunt Romāni. Iam anno ducentesĭmo sexagesĭmo sexto fere Italia in potestāte Romanōrum fuit.

 

De Vestalĭbus virginĭbus

 

Si antīquis fabŭlis credĭmus, jam ante Urbem condĭtam fuērunt Vestāles virgĭnes, quoniam Rhea Silva, Romŭli et Remi mater, Vestālis fuit. Postea Numa Pompilius, secundus Romanōrum rex, Vestalĭbus leges dedit. Ex eo tempŏre fuērunt primum quattuor, deinde sex, deinde septem Vestāles, inter viginti tenĕrā aetāte paellas delectae. Per triginta annos in Vestalium aedĭbus mansērunt et ignem sacrumin Vestae aede aluērunt. Per id tempŏris spatium aspĕra disciplīnā contentae sunt. Vitam puram agĕre debēbant, nam in matrimonium eas duci lex vetābat. Si quae Vestālis officium suum neglegēbat, gravissĭmā poenā afficiebātur: usque ad mortem verberabātur aut viva in sepulcrum conjiciebātur. De duodĕcim aut de sex et viginti Vestalĭbus talia supplicia sumpta esse traduntur. Maxĭma vero erat eārum auctorĭtas: si quis capĭtis damnātus Vestāli virgĭni forte occurrēbat, magistrātūs ejus vitae parcĕre debēbant.